Nhân vật Nhị Khanh trong "Truyền kỳ mạn lục" của Nguyễn Dữ là một hình tượng người phụ nữ Việt Nam truyền thống tiêu biểu. Nàng sở hữu những phẩm chất đáng quý, thể hiện qua hành động và thái độ sống của mình. Dưới đây là phân tích chi tiết về nhân vật này:

• Sắc đẹp: Nhị Khanh được miêu tả là một người con gái xinh đẹp, "gái sắc trai tài". Vẻ đẹp của nàng không chỉ đơn thuần là ngoại hình mà còn toát lên từ sự dịu dàng, đoan trang.
• Tài năng nội trợ: Nàng khéo léo đảm đang, biết cách chăm sóc gia đình. Sau khi về nhà chồng, nàng "khéo biết cư xử với họ hàng, rất hòa mục và thờ chồng rất cung thuận, người ta đều khen là người nội trợ hiền". 

• Hiếu thảo: Nhị Khanh luôn lo lắng, quan tâm đến cha mẹ. Khi cha chồng bị vu oan và phải đi nhậm chức ở một nơi xa xôi, hiểm trở, nàng đã tình nguyện đi theo để chăm sóc, động viên ông.
• Trung thành: Nàng hết lòng yêu thương và kính trọng chồng. Dù chồng có những thói hư tật xấu, nàng vẫn luôn khuyên can và chịu đựng.
• Đoan trang, chung thủy: Nhị Khanh là hình ảnh của người phụ nữ Việt Nam truyền thống, luôn giữ gìn phẩm giá và tiết hạnh.
• Thông minh, sáng suốt: Nàng có khả năng nhận thức sâu sắc về tình hình và đưa ra những quyết định đúng đắn. Khi biết cha chồng bị hãm hại, nàng đã khuyên chồng đi theo để bảo vệ ông.

• Hôn nhân không hạnh phúc: Chồng của Nhị Khanh là một người lười biếng, ham chơi. Mặc dù nàng đã hết lòng khuyên can nhưng chàng vẫn không thay đổi.
• Cái chết oan uổng: Vì muốn bảo vệ chồng, nàng đã hy sinh bản thân mình. Cái chết của nàng là một bi kịch lớn, gây xúc động cho người đọc.

• Thể hiện quan niệm về người phụ nữ Việt Nam truyền thống: Nhị Khanh là đại diện cho hình tượng người phụ nữ Việt Nam với những phẩm chất tốt đẹp như hiếu thảo, chung thủy, đảm đang.
• Phản ánh xã hội phong kiến: Cuộc đời của Nhị Khanh cũng là bức tranh phản ánh xã hội phong kiến với những bất công, những định kiến đối với phụ nữ.
• Gợi lên sự cảm thông, trân trọng: Câu chuyện của Nhị Khanh đã gợi lên trong lòng người đọc sự cảm thông, trân trọng đối với những người phụ nữ Việt Nam đã hy sinh vì gia đình.

Kết luận:

Nhân vật Nhị Khanh là một trong những hình tượng đẹp đẽ và đáng nhớ nhất trong "Truyền kỳ mạn lục". Qua nhân vật này, Nguyễn Dữ đã ca ngợi những phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam đồng thời lên án những bất công trong xã hội phong kiến.