Ca dao dân ca là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng chúng ta từ thuở lọt lòng. Dòng sữa tinh thần ấy lan xa theo hương lúa, cánh cò, trầm bổng ngân nga theo nhịp chèo của con thuyền xuôi ngược, âu yếm thiết tha như lời ru của mẹ... như khúc hát tâm tình quê hương đã thấm sâu vào tâm hồn tuổi thơ mỗi người. Em nhớ mãi lời ru của bà của mẹ:

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Lời ca dao tuy giản dị mà ý nghĩa thật lớn lao, nó ca ngợi công lao trời biển của cha mẹ và nhắc nhở đạo làm con phải lấy chữ hiếu làm đầu.

Vẫn là thi pháp thường thấy trong ca dao, các tác giả dân gian dùng cách nói ví von để tạo ra hai hình ảnh cụ thể, song hành với nhau: Công cha đi liền với nghĩa mẹ. Không phải ngẫu nhiên mà cha ông ta mượn hình ảnh núi Thái Sơn và nước trong nguồn vô tận để so sánh với công lao nghĩa mẹ:

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Cha mẹ sinh con ra, nuôi con mau lớn thành người. Tấm lòng cha mẹ dành cho con thật vô tận, nó chỉ có thể sánh với núi sông hùng vĩ trường cửu mà thôi. Công cha lớn lao như núi, cha thức khuya dậy sớm làm lụng vất vả lo cho con có cơm ăn áo mặc, học hành, khôn lớn thành người. Người cha như chỗ dựa tinh thần và vật chất cho con, cha nâng niu ôm ấp chăm chút cho con, ai có thể quên công lao trời biển ấy. Chín tháng mang nặng rồi đẻ đau, mẹ chắt chiu từng giọt sữa ngọt ngào nuôi con khôn lớn. Lúc con khỏe mạnh cũng như khi ốm đau lòng mẹ giành cho con: như biển Thái Bình dạt dào. Không có cha mẹ làm sao có chúng ta được: con có cha mẹ, không ai ở lỗ nẻ mà lên, tục ngữ đã dạy ta bài học đó. Câu ca dao đã nâng công lao của cha mẹ lên tầm kỳ vĩ sánh với vũ trụ, đất trời. Những hình ảnh tuy giản dị đơn sơ mà thấm đượm lòng biết ơn vô hạn của con cái với mẹ cha.

Công lao trời biển của cha mẹ sao kể hết bằng lời. Trong những dòng trữ tình hàm súc ấy ẩn chứa một chân lí ngàn đời, chân lí ấy phải được chuyển hoá thành hành động, hành động của lòng biết ơn:

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Ông cha ta dạy kẻ làm con phải: thờ mẹ kính cha phải giữ tròn phận sự của kẻ làm con. Đạo làm con phải làm tròn chữ hiếu. Hiếu ở đây là hiếu thuận, hiếu nghĩa, là cư xử làm sao cho kính trọng, yêu thương. Đó cũng là cách sống, cách thức làm người, lẽ sống của con người. Với cha mẹ phải thương yêu ngoan ngoãn vâng lời, lúc nhỏ thì chăm ngoan học giỏi, lớn lên trở thành người công dân tốt, đứa con hiếu thuận trong gia đình. Phải tuân theo những cách thức ứng xử hợp đạo lý. Hai chữ một lòng thế hiện niềm thuỷ chung, son sắt không thay đổi.

Luật gia đình của chúng ta ngày nay quy định bậc con cái phải có nghĩa vụ kính trọng cha mẹ, săn sóc cha mẹ khi già yếu chính là kế tục truyền thống tốt đẹp muôn đời của dân tộc ta uống nước nhớ nguồn. Những kẻ đi ngược lại đạo lý ấy thì sẽ không bao giờ tốt với ai hết, và dĩ nhiên kẻ ấy không bao giờ trở thành một công dân tốt cho xã hội. Những kẻ ấy nếu sống ở trên đời sẽ là những ung nhọt bệnh hoạn của gia đình, xã hội mà chúng ta thường gọi là bất nhân bất nghĩa.

Chúng ta được cha mẹ sinh ra để làm một con người, hãy sống cho xứng đáng là con người. Trên thực tế không phải ở mọi lúc, mọi nơi những đứa con giữ tròn đạo hiếu. Có biết bao cảnh con khinh rẻ cha mẹ, thậm chí đối xử tệ bạc với những người đã sinh ra và nuôi dưỡng mình. Những cách sống của những kẻ như vậy phải bị xã hội trừng trị. Bài ca dao đã đánh thức những kẻ đã và đang sống thiếu lương tri, đồng thời cũng như luồng ánh sáng chiếu rọi vào trái tim mỗi chúng ta - những đứa con.

Ngày nay chữ hiếu không chỉ dừng ở góc độ gia đình, rộng hơn là hiếu với dân, với nước. Có được như vậy mới nhằm xây dựng một xã hội lành mạnh, đẹp đẽ hơn, mà trước hết phải từ gia đình sống với nhau hiếu thuận có đạo đức.

Bài ca dao trên cũng như phần lớn các bài ca dao khác với nghệ thuận so sánh ví von, lời thơ cân xứng hài hoà, hình ảnh giản dị mà hàm xúc... đã nhằm nói lên được tình cảm gia đình sâu sắc. Tính truyền cảm, nội dung giáo dục mạnh mẽ đã làm cho nó sống mãi với chúng ta bao đời nay.

Mở đoạn: "Công cha như núi Thái Sơn" là bài thơ thể lục bát, rất quen thuộc trong văn học dân gian Việt Nam. Bài thơ này nói về tình cảm gia đình và lòng hiếu thảo đối với cha mẹ. Câu chuyện về công ơn của cha mẹ và tình thương gia đình đã làm cho nó trở nên thân thuộc và đáng yêu trong lòng nhiều người. Trong bài phân tích này, chúng ta sẽ xem xét sâu hơn về nội dung và nghệ thuật của bài thơ, cũng như lý do tại sao nó có sức hút nhiều đến như vậy.

Thân đoạn:

Bài thơ "Công cha như núi Thái Sơn" nổi bật với nhiều yếu tố làm cho người đọc yêu thích và cảm động. Về nội dung, bài thơ tập trung vào đề tài gia đình, tình cảm gia đình và lòng biết ơn cha mẹ. Nó vẽ ra một bức tranh về công lao của cha và tình thương của mẹ. Hai hình ảnh tượng trưng, ngọn núi Thái Sơn và nguồn nước trong nguồn biển Đông, được sử dụng để so sánh với cha và mẹ. Điều này giúp thể hiện sự vĩ đại và bền bỉ của tình cha và mẹ, cũng như tình thương vô tận của họ đối với con cái. Bài thơ này là một lời nhắc nhở quý báu về tầm quan trọng của hiếu thảo và lòng biết ơn cha mẹ. Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể lục bát, một hình thức thơ quen thuộc trong văn học Việt Nam. Sự ngắt nhịp và gieo vần phù hợp với việc thể hiện nội dung tình cảm gia đình. Tác giả đã sử dụng từ ngữ và hình ảnh rất sinh động và gợi cảm, giúp người đọc dễ dàng tưởng tượng và đồng cảm với tình cảm được diễn đạt. Bài thơ này khiến em yêu thích vì nó mang đến những ký ức và cảm xúc thân thuộc về gia đình. Nó nhắc nhở em về tầm quan trọng của cha mẹ và lòng biết ơn đối với họ. Cả nội dung và nghệ thuật của bài thơ đều rất đáng yêu và gần gũi.

Kết đoạn: Bài thơ "Công cha như núi Thái Sơn" thể hiện một thông điệp rất quan trọng về tình cảm gia đình và lòng hiếu thảo đối với cha mẹ. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, không có gì quý báu hơn tình thương của cha mẹ và công ơn của họ. Bài thơ này là một lời nhắc nhở quý báu về tầm quan trọng của việc biết trân trọng và biết ơn cha mẹ. Đó là thông điệp vĩnh cửu mà bài thơ này truyền tải và khiến nó trở nên đáng yêu và đáng nhớ.

Dàn ý chi tiết cảm nghĩ về bài ca dao "Công cha như núi Thái Sơn"

Mở bài:

• Giới thiệu tác giả và xuất xứ: Bài ca dao là một tác phẩm dân gian, được truyền miệng từ đời này sang đời khác.
• Câu mở hook: Dẫn dắt bằng một câu hỏi gợi mở về tình cảm gia đình, hoặc một câu nói ấn tượng liên quan đến công ơn cha mẹ.
• Trình bày vấn đề: Giới thiệu bài ca dao "Công cha như núi Thái Sơn" và nêu lên ý định cảm nghĩ của bản thân về bài ca dao.

Thân bài:

• Giải thích ý nghĩa của từng câu:
  • "Công cha như núi Thái Sơn":
    • Hình ảnh so sánh: Núi Thái Sơn là biểu tượng của sự vững chắc, trường tồn, cao lớn.
    • Ý nghĩa: Nhấn mạnh công lao to lớn, không thể đo đếm của người cha đối với con cái.
  • "Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra":
    • Hình ảnh so sánh: Nước trong nguồn tượng trưng cho sự mát lành, dồi dào, không bao giờ cạn.
    • Ý nghĩa: Thể hiện tình yêu thương bao la, vô tận của người mẹ dành cho con cái.
  • "Một lòng thờ mẹ kính cha":
    • Khẳng định đạo lý làm con: Con cái phải biết hiếu thảo, kính trọng cha mẹ.
  • "Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con":
    • Nhấn mạnh tầm quan trọng của chữ hiếu trong đạo làm con.
• Phân tích giá trị nội dung:
  • Ca ngợi công ơn to lớn của cha mẹ.
  • Nhắc nhở con cái về bổn phận làm con.
  • Khẳng định tình cảm gia đình là tình cảm thiêng liêng, quý giá.
  • Bài ca dao có giá trị giáo dục sâu sắc, giúp con người nhận thức rõ hơn về vai trò của gia đình.
• Suy nghĩ của bản thân:
  • Liên hệ với bản thân: Nêu những cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về tình cảm gia đình, về công ơn của cha mẹ.
  • Đánh giá về bài ca dao: Bài ca dao có ý nghĩa như thế nào đối với bản thân và xã hội.
  • Rút ra bài học: Bài ca dao đã dạy cho em điều gì?

Kết bài:

• Khẳng định lại vấn đề: Khẳng định lại ý nghĩa to lớn của bài ca dao.
• Lời nhắn nhủ: Nhắn nhủ mọi người về tình cảm gia đình, về lòng hiếu thảo.
• Kết bài mở rộng: Liên hệ với thực tế cuộc sống, hoặc đưa ra một câu hỏi gợi mở để độc giả suy ngẫm.

A. Mở bài:

- Dẫn dắt vấn đề: Ca dao, tục ngữ răn dạy chúng ta về những tình cảm tốt đẹp, trong sáng, đặc biệt là tình phụ tử, mẫu tử

- Nêu vấn đề, khái quát ý nghĩa câu ca dao: Câu ca dao: “Công cha...” đã nhắc nhở chúng ta về công lao sinh thành, nuỗi dưỡng của cha mẹ.

B. Thân bài

Luận điểm 1: Giải thích câu ca dao

- Công cha, nghĩa mẹ: Công lao, ơn nghĩa to lớn của cha mẹ đối với con cái

- Núi Thái Sơn, nước trong nguồn: những sự vật, hiện tượng thiên nhiên không thể cân đo đong đếm được hết.

- So sánh công cha, nghĩa mẹ với hình ảnh núi Thái Sơn và nước trong nguồn, ông cha ta muốn răn dạy con cháu: công lao nuôi dưỡng, sinh thành của cha mẹ, tình cảm ơn nghĩa của cha mẹ dành cho con là vô cùng to lớn, không thể cân đo đong đếm nổi.

Luận điểm 2: Tại sao lại nói như vậy

- Cha mẹ là những người đã có công sinh thành, nuôi dưỡng, giáo dục, bảo vệ, che chở, đùm bọc cho mỗi người chúng ta.

- Ngay từ khi mang thai, người mẹ đã phải mang nặng đẻ đau suốt 9 tháng 10 ngày để con có thể nhìn thấy được ánh sáng mặt trời.

- Khi lớn lên, cũng chính cha mẹ là người làm việc vất vả không ngại khó khăn để kiếm tiền nuôi ta khôn lớn, ăn học.

- Cha mẹ luôn sẵn sàng dang tay bảo vệ chúng ta khỏi bất kì những mối nguy hiểm nào, đỡ ta dậy khi ta vấp ngã, chấp nhận tha thứ cho mọi sai lầm mà ta mắc phải.

- Con cái như khúc ruột của cha mẹ, con đau bao nhiêu thì cha mẹ cũng đau bấy nhiêu. Tình phụ tử, mẫu tử là vô cùng thiêng liêng và cao cả. Tình cảm ấy không phải thể hiện đơn thuần qua lời nói mà được cảm nhận qua hành động, qua sự hi sinh cao cả của những bậc sinh thành.

Luận điểm 3: Bài học rút ra

- Công lao của cha mẹ là vô cùng to lớn và không thể phủ nhận được.

- Làm thế nào để thể hiện lòng biết ơn, báo đáp công ơn của cha mẹ?

   + Làm tròn bổn phận làm con, đạo làm con

   + Học tập, cố gắng không ngừng để báo hiếu cha mẹ…

Luận điểm 4: Mở rộng vấn đề

- Lên án những người con bất hiếu, có hành động đối xử không tốt với cha mẹ, thậm chí có người còn đánh đuổi, chửi rủa cha mẹ khi họ già yếu, đưa vào viện dưỡng lão để không phải chăm sóc….

- Bên cạnh đó, cũng cần lên án những người cha mẹ thiếu trách nhiệm với con cái, bạo hành hoặc có những hành động vô lương tâm với chính con mình.

C. Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị của câu ca dao: Công lao của bậc sinh thành là vô cùng to lớn.

- Liên hệ bản thân: Mỗi chúng ta cần sống thật tót, thật có ích để báo đáp công ơn cha mẹ, làm tròn chữ hiếu.