Trong bài thơ "Bạn Đến Chơi Nhà" của Nguyễn Khuyến, hình tượng thiên nhiên và đời sống con người được khắc họa một cách sắc sảo và tinh tế, tạo nên một bức tranh sống động và đầy cảm xúc về cuộc sống giản dị và chân thành của tác giả.
Hình tượng thiên nhiên trong bài thơ được thể hiện qua những hình ảnh hết sức cụ thể và sinh động. Ao sâu, nước đầy nhưng không thể chài cá, cùng với vườn rộng, hàng rào thưa thớt, khó đuổi gà, không chỉ phản ánh tình trạng thực tế của khu vườn mà còn gợi lên một bức tranh về sự hoang vắng, thiếu thốn. Những hình ảnh này không chỉ là sự miêu tả đơn thuần mà còn chứa đựng sự hoài niệm về một thời đã qua, khi mà cuộc sống còn đầy đủ và phong phú hơn. Sự nghèo nàn trong hình ảnh ao vườn không chỉ là dấu hiệu của thiếu thốn mà còn gợi lên vẻ đẹp giản dị của cuộc sống nông thôn.
Hình tượng con người trong bài thơ được thể hiện qua sự miêu tả giản dị nhưng đầy chân thành. Những câu thơ như "trẻ thời đi vắng, chợ thời xa" và "đầu trò tiếp khách, trầu không có" tạo nên hình ảnh của một gia đình đơn sơ, nơi mọi thứ đều thiếu thốn. Sự thiếu hụt trầu để tiếp khách không chỉ là sự thiếu thốn vật chất mà còn phản ánh một phần tâm trạng của chủ nhà, sự hiếu khách chân thành và lòng tự trọng không cho phép mình thiếu sót dù trong hoàn cảnh khó khăn. Những hình ảnh này làm nổi bật sự hiếu khách và sự đón tiếp chân thành của chủ nhà đối với bạn bè, dù cuộc sống có phần hạn chế.
Hình tượng cây cối cũng được miêu tả một cách chân thực qua những câu thơ như "cải chửa ra cây, cà mới nụ" và "bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa". Những cây cải chưa ra hoa, cà chua mới chỉ có nụ, bầu vừa rụng rốn, mướp đang ra hoa, tạo nên một bức tranh về sự chậm chạp và sự khó khăn trong việc trồng trọt. Những hình ảnh này không chỉ phản ánh hiện trạng của khu vườn mà còn gợi lên sự nỗ lực và hi vọng của người nông dân trong việc chăm sóc và phát triển cây trồng. Điều này càng làm nổi bật vẻ đẹp giản dị và chân thành của cuộc sống nông thôn.
Bài thơ "Bạn Đến Chơi Nhà" của Nguyễn Khuyến không chỉ miêu tả những hình ảnh cụ thể về thiên nhiên và đời sống con người mà còn chứa đựng những thông điệp sâu sắc về sự chân thành và lòng hiếu khách. Những hình tượng thơ đặc sắc này tạo nên một bức tranh sinh động về cuộc sống giản dị và sự đón tiếp chân thành, từ đó làm nổi bật vẻ đẹp của cuộc sống nông thôn và tình cảm chân thành trong xã hội xưa.