Thành phần biệt lập:
 * "Có lẽ": Đây là thành phần tình thái, biểu thị sự không chắc chắn, chỉ một khả năng xảy ra.
 * "Vì khổ tâm đến nỗi không khóc được": Đây là thành phần nguyên nhân, giải thích cho hành động "cười" của nhân vật.
Phân tích tác dụng:
 * "Có lẽ": Tạo nên một không khí trầm lắng, gợi lên sự day dứt, nuối tiếc trong tâm trạng của nhân vật.
 * "Vì khổ tâm đến nỗi không khóc được": Làm rõ nguyên nhân sâu xa của hành động "cười", cho thấy sự đau khổ tột cùng đến mức không còn nước mắt mà chỉ có thể cười chua chát.
Thay thế và so sánh
Thay thế "Có lẽ" bằng:
 * Chắc hẳn: Câu trở nên khẳng định hơn, giảm đi sự mơ hồ.
 * Có thể: Tương tự "Có lẽ", nhưng mang sắc thái nhẹ nhàng hơn.
 * Hẳn là: Tạo cảm giác chắc chắn hơn một chút so với "Có lẽ".
Ví dụ:
 * Chắc hẳn vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
 * Có thể vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
 * Hẳn là vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
So sánh: Khi thay thế "Có lẽ" bằng các từ khác, câu văn sẽ mất đi sự mơ hồ, do dự, làm giảm đi tính nghệ thuật và chiều sâu tâm lý của nhân vật.
Thay thế "Vì khổ tâm đến nỗi không khóc được" bằng:
 * Vì quá đau khổ: Ngắn gọn, dễ hiểu hơn nhưng mất đi tính hình tượng.
 * Vì nỗi đau quá lớn: Tương tự như trên, nhưng nhấn mạnh mức độ đau khổ.
 * Vì quá buồn: Chung chung hơn, không bộc lộ được sự đau khổ tột cùng.

Anh quay lại nhìn con vừa khẽ lắc đầu vừa cười . Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi'' 
Có lẽ là thành phần tình thái chỉ sự đánh giá về sự mơ hồ .
Anh quay lại nhìn con vừa khẽ lắc đầu vừa cười . Hình như vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi'' 
Từ có lẽ giúp đoạn văn sâu hơn như sự nhận thức một cách từ từ khiến cảm xúc lắng đọng lại, trầm buồn . Còn từ hình như mang cảm giác như câu hỏi, hoang mang không mang nhiều sự buồn bã như câu văn cần đến. Qua đó ta thấy tác giả có cách chọn lọc từ ngữ thông minh, đặc sắc.