Câu 1. Xác định cách gieo vần trong khổ thơ đầu văn bản.
* Cách gieo vần: Khổ thơ đầu sử dụng vần chân, tức là vần giữa và vần cuối của các dòng thơ tương ứng với nhau. Ví dụ: nộ - trùm, đây - châm. Cách gieo vần này tạo nên một nhịp điệu đều đặn, êm ái cho bài thơ.
Câu 2. Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh mang màu sắc núi rừng trong văn bản.
* Từ ngữ: khe suối, châm, măng, bản mường, rà vườn, viờng gờ, bữa cơm thung, rừng xuân.
* Hình ảnh: núi rừng, cuộc sống làng bản, những sản vật của núi rừng.
Câu 3. Mô tả nhịp thở trong những câu sau:
Quê em nhỏ bốn bên khe suối
Người vắng qua chim tới châm hút
Khi vui ngắm mãi làm vui
Khi buồn nhật trái sim rơi đỡ buồn
* Nhịp thở: Các câu thơ có nhịp điệu chậm rãi, đều đặn, tạo cảm giác thư thái, bình yên. Hình ảnh thiên nhiên được miêu tả một cách tỉ mỉ, giúp người đọc cảm nhận được không gian sống yên bình của người dân vùng cao.
Câu 4. Khi cuộc sống bản làng thay đổi, cảm xúc của nhân vật trữ tình có sự chuyển biến như thế nào?
* Sự chuyển biến: Cảm xúc của nhân vật trữ tình chuyển từ một cuộc sống khó khăn, thiếu thốn sang một cuộc sống đầy hy vọng và tươi sáng hơn. Nhân vật cảm thấy biết ơn và trân trọng những thay đổi mà cuộc sống mang lại.
Câu 5. Em hãy nêu tác dụng của biện pháp tu từ đối được sử dụng trong đoạn thơ:
Ra vườn xanh hái nhành vài đó
Xuống rương vàng gặt bỏ lửa hương Ngày vui nấu bữa cơm thung
Thất anh cản bộ lên mường giúp dân
* Tác dụng: Biện pháp tu từ đối tạo nên sự cân đối, hài hòa giữa các hình ảnh, làm nổi bật cuộc sống lao động của người dân vùng cao. Đồng thời, nó cũng thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên.
Câu 6. Phân biệt sự khác nhau về nhạc điệu giữa hai đoạn thơ sau:
* Đoạn thơ 1: Nhạc điệu chậm rãi, trầm buồn, thể hiện cuộc sống khó khăn, vất vả của người dân vùng cao.
* Đoạn thơ 2: Nhạc điệu vui tươi, phấn khởi, thể hiện niềm vui, sự phấn khởi khi cuộc sống được cải thiện.
Câu 7. Theo em, thái độ cần có trước sự đổi thay của cuộc sống là gì?
* Thái độ: Trước sự đổi thay của cuộc sống, chúng ta cần có thái độ biết ơn, trân trọng những gì mình đang có. Đồng thời, chúng ta cũng cần không ngừng học hỏi và phấn đấu để cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.