a) "Em thấy con mưa rào / Ướt tiếng cười của bố" (Phan Thế Cài,
Chiếc vòng của bố)
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: Ở đây, “tiếng cười của bố” được ẩn dụ như sự vui vẻ, hạnh phúc của người cha. Hình ảnh "con mưa rào" làm ướt tiếng cười là ẩn dụ cho những khó khăn, thử thách trong cuộc sống đã làm cho niềm vui của người cha bị giảm sút, mất mát.
b) “Thân em vừa trắng lại vừa tròn” (
Bánh trôi nước - Hồ Xuân Hương)
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: "Thân em" là ẩn dụ cho người phụ nữ trong xã hội xưa, với vẻ đẹp bên ngoài là "trắng" và "tròn", ám chỉ sự duyên dáng, quyến rũ. Nhưng đồng thời, nó cũng ngụ ý về số phận lênh đênh, phụ thuộc vào hoàn cảnh, giống như bánh trôi nước nổi chìm trong nước.
c) "Ngày ngày mặt trời đi qua trên làng / Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ" (Viễn Phương -
Viếng lăng Bác)
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: Ở đây, “mặt trời” thứ nhất là hình ảnh của mặt trời thật, mang đến ánh sáng và sự sống cho vạn vật. “Mặt trời trong lăng” là ẩn dụ chỉ Bác Hồ, người mang lại ánh sáng, niềm tin và hy vọng cho dân tộc Việt Nam. Qua đó, tác giả muốn ca ngợi công lao to lớn của Bác, người đã dẫn dắt dân tộc đi đến độc lập, tự do.