Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài “Tình khúc ban mai” của Chế Lan Viên vừa luyến tiếc cuộc sống trần tục bình yên vừa khao khát được giải phóng khỏi nó. Nhân vật trữ tình đang ở điểm giao thoa giữa hai thế giới, muốn buông bỏ thực tại nhưng khó có thể làm được do thiếu thốn hoặc ràng buộc với thế giới ấy. Tâm trạng này thể hiện rõ nét trong việc sử dụng biểu tượng và ẩn dụ xuyên suốt tác phẩm. Tác giả coi vũ trụ như một chiếc ***g nhốt lấy anh ta lại, trói buộc anh ta trong những bức tường của trái đất. Anh khao khát được bay lên cao, thoát khỏi những hạn chế của vòng tay vũ trụ, hướng tới bầu trời rộng mở phía trên. Tuy nhiên, dù khao khát tự do mãnh liệt thế nào đi nữa thì anh cũng không bao giờ thực sự rũ bỏ được mối liên hệ với Trái Đất. Nó giống như một sợi dây thừng quấn quanh cổ họng anh ấy, k** anh trở lại mặt đất. Hình ảnh này phản ánh mong ước rất con người của nhà thơ về tự do và không hài lòng trước sự ràng buộc của thực tế trần tục. Cuối cùng, tâm trạng của nhân vật trữ tình pha trộn cả nỗi thất vọng lẫn hy vọng, mâu thuẫn giữa ham mê cái quen thuộc và thèm khát cái lạ lẫm. Đó là tiếng kêu đau đớn từ tận đáy linh hồn, tìm kiếm ý nghĩa và mục đích trong cuộc sống.