Chính sách mới của Ru-dơ-ven:

• Hoàn cảnh: Được thực hiện trong bối cảnh Đại khủng hoảng (1930s) tại Mỹ.
• Nội dung: Tập trung vào phục hồi kinh tế, bảo vệ người lao động và cải cách xã hội (như bảo hiểm thất nghiệp, điều chỉnh thị trường chứng khoán).
• Tác dụng: Giảm thiểu tác động của khủng hoảng, tăng cường an sinh xã hội, và khôi phục niềm tin vào hệ thống kinh tế.

So sánh với Chính sách Kinh tế Mới của Lê-nin:

• Hoàn cảnh: Được thực hiện ở Nga sau Cách mạng Tháng Mười (1920s), trong bối cảnh nền kinh tế xã hội chủ nghĩa đang gặp khó khăn.
• Nội dung: Cho phép sự tham gia của tư nhân trong một số lĩnh vực kinh tế, cải cách nông nghiệp, và khôi phục sản xuất.
• Tác dụng: Đem lại sự ổn định tạm thời cho nền kinh tế sau chiến tranh và cách mạng, nhưng vẫn duy trì sự kiểm soát của Nhà nước đối với nền kinh tế chính yếu.

So sánh: Chính sách của Ru-dơ-ven chủ yếu tập trung vào điều chỉnh và cải cách hệ thống kinh tế tư bản để đối phó với khủng hoảng, trong khi Chính sách Kinh tế Mới của Lê-nin chủ yếu nhằm khôi phục nền kinh tế xã hội chủ nghĩa sau chiến tranh và cách mạng, cho phép một mức độ tư nhân hóa nhất định trong thời gian ngắn.

• Hoàn cảnh trong nước: Nước Mỹ vào đầu thập niên 1930 rơi vào cuộc Đại suy thoái kinh tế, bắt đầu từ sự sụp đổ của thị trường chứng khoán vào tháng 10 năm 1929. Tình hình kinh tế tồi tệ này kéo theo sự phá sản của hàng loạt các công ty, ngân hàng, và gây ra tỷ lệ thất nghiệp cao kỷ lục. Hàng triệu người mất việc làm, nạn đói và nghèo đói trở nên phổ biến.
• Hoàn cảnh quốc tế: Cuộc Đại suy thoái không chỉ tác động đến nước Mỹ mà còn lan rộng ra toàn cầu, gây ra sự khủng hoảng kinh tế trên phạm vi thế giới. Trong bối cảnh đó, nhiều quốc gia phải tìm cách thoát khỏi khủng hoảng, và Mỹ không phải là ngoại lệ.

• Cải cách ngân hàng và tài chính: Roosevelt thực hiện một loạt các biện pháp nhằm ổn định hệ thống ngân hàng, bao gồm việc đóng cửa tất cả các ngân hàng để kiểm tra tính khả thi và tái mở cửa các ngân hàng an toàn. Các cơ quan như Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) được thành lập để bảo vệ tiền gửi của người dân.
• Tạo việc làm và hỗ trợ người nghèo: Chính phủ liên bang triển khai nhiều chương trình nhằm tạo việc làm và hỗ trợ người thất nghiệp, như Civilian Conservation Corps (CCC), Works Progress Administration (WPA), và Tennessee Valley Authority (TVA). Những chương trình này không chỉ tạo ra việc làm mà còn phát triển cơ sở hạ tầng và cải thiện môi trường sống.
• Cải cách nông nghiệp và công nghiệp: Chính phủ can thiệp vào sản xuất nông nghiệp và công nghiệp để điều tiết giá cả và sản lượng, nhằm ổn định kinh tế. Agricultural Adjustment Act (AAA) và National Industrial Recovery Act (NIRA) là những đạo luật quan trọng trong lĩnh vực này.
• Bảo hiểm xã hội: Đạo luật Social Security Act năm 1935 đánh dấu sự ra đời của hệ thống bảo hiểm xã hội, đảm bảo thu nhập tối thiểu cho người già và người khuyết tật, và hỗ trợ cho những người thất nghiệp.

• Ngăn chặn sự sụp đổ hoàn toàn của hệ thống kinh tế Mỹ: Chính sách mới đã giúp nước Mỹ thoát khỏi tình trạng khủng hoảng trầm trọng nhất, tạo điều kiện cho sự phục hồi kinh tế. Tuy nhiên, chỉ đến khi Thế chiến II nổ ra, kinh tế Mỹ mới thực sự thoát khỏi cuộc suy thoái.
• Cải thiện đời sống cho nhiều người dân: Nhờ vào các chương trình tạo việc làm và hỗ trợ người nghèo, đời sống của người dân Mỹ được cải thiện rõ rệt.
• Thiết lập nền tảng cho nhà nước phúc lợi: Chính sách mới cũng đã đặt nền móng cho việc xây dựng một hệ thống phúc lợi xã hội bền vững và mở rộng vai trò của chính phủ liên bang trong quản lý kinh tế và xã hội.

• Hoàn cảnh thực hiện:
  • Chính sách mới của Roosevelt: Được thực hiện trong bối cảnh Mỹ đang đối mặt với cuộc Đại suy thoái kinh tế và cần phải có các biện pháp khẩn cấp để cứu vãn nền kinh tế.
  • Chính sách kinh tế mới của Lênin (NEP): Được thực hiện sau khi nước Nga Xô Viết trải qua nội chiến và chính sách cộng sản thời chiến thất bại. Nền kinh tế Nga bị tàn phá nghiêm trọng và cần có chính sách khôi phục nhanh chóng.
• Nội dung:
  • Chính sách mới của Roosevelt: Tập trung vào cải cách hệ thống tài chính, tạo việc làm, điều tiết nông nghiệp và công nghiệp, và thiết lập hệ thống bảo hiểm xã hội.
  • NEP của Lênin: Tái thiết lập một phần kinh tế thị trường trong nền kinh tế Xô Viết, cho phép một số doanh nghiệp tư nhân và thương mại tự do hoạt động, trong khi các ngành công nghiệp chính vẫn do nhà nước kiểm soát.
• Tác dụng:
  • Chính sách mới của Roosevelt: Đã giúp Mỹ thoát khỏi cuộc Đại suy thoái, cải thiện đời sống của người dân và mở rộng vai trò của chính phủ trong nền kinh tế.
  • NEP của Lênin: Đã giúp khôi phục nền kinh tế Nga sau nội chiến, nâng cao mức sống của người dân và chuẩn bị cho sự phát triển công nghiệp hóa sau này.
• Điểm tương đồng:
  • Cả hai chính sách đều nhằm khôi phục và ổn định nền kinh tế trong bối cảnh khủng hoảng.
  • Cả hai đều mở rộng vai trò của nhà nước trong quản lý và điều tiết kinh tế.
• Điểm khác biệt:
  • Chính sách mới của Roosevelt là một loạt các cải cách trong khuôn khổ của chủ nghĩa tư bản, trong khi NEP của Lênin là sự tạm thời lùi bước trước chủ nghĩa tư bản để củng cố quyền lực của nhà nước xã hội chủ nghĩa.
  • NEP có sự kết hợp giữa kinh tế thị trường và kinh tế kế hoạch hóa, trong khi Chính sách mới tập trung vào các biện pháp điều tiết và hỗ trợ trong hệ thống kinh tế thị trường.

Cả Chính sách Mới (New Deal) của Franklin D. Roosevelt tại Mỹ và Chính sách Kinh tế Mới (NEP) của V.I. Lê-nin tại Liên Xô đều được đưa ra trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng và nhằm mục tiêu phục hồi nền kinh tế, ổn định xã hội. Tuy nhiên, hai chính sách này được hình thành trong những hoàn cảnh lịch sử, kinh tế - xã hội khác nhau, và do đó có những điểm tương đồng và khác biệt đáng kể.

• Chính sách Mới của Roosevelt:

  • Hoàn cảnh: Được thực hiện trong giai đoạn Đại suy thoái (1929-1939), khi nền kinh tế Mỹ rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng với tỷ lệ thất nghiệp cao, sản xuất đình trệ.
  • Mục tiêu: Khôi phục nền kinh tế, tạo việc làm, ổn định hệ thống ngân hàng, cứu trợ người nghèo, và cải cách cơ cấu kinh tế Mỹ.

• Chính sách Kinh tế Mới của Lê-nin:

  • Hoàn cảnh: Được thực hiện sau khi Cách mạng Tháng Mười thành công, nhưng nền kinh tế Liên Xô bị tàn phá nặng nề do chiến tranh thế giới thứ nhất và nội chiến.
  • Mục tiêu: Khôi phục nền kinh tế, ổn định xã hội, tạo điều kiện cho sự phát triển của chủ nghĩa xã hội, nhưng đồng thời thừa nhận sự tồn tại của kinh tế thị trường trong một giai đoạn nhất định.

• Chính sách Mới:

  • Cải cách ngân hàng: Thành lập các cơ quan bảo hiểm tiền gửi, điều chỉnh lãi suất, tái cấp vốn cho các ngân hàng.
  • Cải cách công nghiệp: Hỗ trợ các ngành công nghiệp quan trọng, tạo việc làm thông qua các dự án công cộng.
  • Cải cách nông nghiệp: Hỗ trợ nông dân, điều chỉnh giá cả nông sản.
  • An sinh xã hội: Thành lập các chương trình an sinh xã hội như trợ cấp thất nghiệp, bảo hiểm xã hội.

• Chính sách Kinh tế Mới:

  • Thay thế trưng thu lương thực bằng thuế lương thực: Cho phép nông dân tự do bán phần lương thực thừa sau khi nộp thuế.
  • Khôi phục thương mại: Khuyến khích kinh doanh tư nhân, cho phép các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động.
  • Tiền tệ hóa nền kinh tế: Sử dụng tiền tệ để thúc đẩy sản xuất và trao đổi hàng hóa.

• Chính sách Mới:

  • Tác động tích cực: Giúp Mỹ thoát khỏi Đại suy thoái, tạo ra nhiều việc làm, ổn định xã hội, và đặt nền móng cho sự phát triển của nhà nước phúc lợi.
  • Hạn chế: Không giải quyết triệt để các vấn đề bất bình đẳng xã hội và vẫn còn nhiều bất ổn trong nền kinh tế.

• Chính sách Kinh tế Mới:

  • Tác động tích cực: Khôi phục nền kinh tế Liên Xô sau chiến tranh, ổn định xã hội, tạo điều kiện cho sự phát triển của công nghiệp nặng.
  • Hạn chế: Gây ra những mâu thuẫn nội bộ trong Đảng Bolshevik, làm chậm quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội.