Nhân tố

Đặc điểm

Ảnh hưởng đến phát triển

kinh tế xã hội

Địa hình, đất đai

- Đông Nam Á có địa hình đa dạng, như: địa hình đồi núi, địa hình đồng bằng, địa hình bờ biển,...

+ Địa hình đồi núi có sự khác nhau giữa Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo.

+ Địa hình đồng bằng gồm các đồng bằng châu thổ và đồng bằng ven biển.

+ Địa hình bờ biển khá đa dạng với nhiều vùng, vịnh, cồn cát, đầm lầy, bãi biển,...

- Có hai nhóm đất chính:

+ Đất feralit phân bố ở vùng đồi núi

+ Đất phù sa phân bố ở khu vực đồng bằng.

- Khu vực đồi núi:

+ Có nhiều quan đẹp và đất feralit,… thuận lợi trồng cây công nghiệp, chăn nuôi, phát triển lâm nghiệp, du lịch,...

+ Đặc điểm địa hình gây khó khăn cho phát triển giao thông vận tải, định cư.

- Khu vực đồng bằng:

+ Có nhiều điều kiện để phát triển các ngành kinh tế và định cư.

+ Địa hình thấp nên dễ ngập lụt, xâm nhập mặn.

Khí hậu

- Phân hoá đa dạng với nhiều đới và kiểu khí hậu khác nhau.

+ Phần lớn Đông Nam Á lục địa và phần lớn lãnh thổ Philíppin có khí hậu nhiệt đới với kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa.

+ Đông Nam Á hải đảo có đới khí hậu xích đạo và cận xích đạo.

- Ngoài ra, khí hậu còn phân hoá ở khu vực địa hình núi cao.

- Thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới với nhiều sản phẩm có giá trị xuất khẩu.

- Một số nơi xảy ra các thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán,... gây khó khăn cho sản xuất và đời sống.

Sông ngòi

- Mạng lưới sông phát triển. Các hệ thống sông lớn tập trung ở khu vực Đông Nam Á lục địa. Chế độ nước trong các sông thường theo mùa.

- Có nhiều hồ nước ngọt, lớn nhất là Biển Hồ (hồ Tônglê Sáp).

- Thuận lợi cho giao thông đường thuỷ, đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản, sản xuất điện, du lịch,...

- Một số sống có độ dốc lớn, nhiều thác ghềnh, gây trở ngại cho giao thông đường thuỷ. Lũ lụt ở một số con sông vào mùa mưa gây thiệt hại về người và tài sản.