Khi đứng gần cột điện cao thế mà chưa chạm vào nó nhưng vẫn cảm thấy bị giật, hiện tượng này thường là do sự hiện diện của điện trường và hiện tượng phóng điện không khí.

### Nguyên nhân và giải thích chi tiết:

1. **Điện trường mạnh**: Cột điện cao thế mang một điện áp rất cao (thường từ vài chục kV đến hàng trăm kV). Khi có điện áp cao như vậy, cột điện tạo ra một điện trường mạnh xung quanh nó. Điện trường này có thể gây ra sự phân cực của không khí xung quanh, làm cho các phân tử không khí bị ion hóa.

2. **Phóng điện không khí**: Khi điện trường đủ mạnh, nó có thể làm ion hóa không khí (nghĩa là tạo ra các ion từ phân tử không khí). Khi điều này xảy ra, không khí trở nên dẫn điện và có thể dẫn điện từ cột điện xuống đất. Nếu bạn đứng trong vùng ảnh hưởng của điện trường này, cơ thể bạn có thể trở thành một phần của mạch điện, và kết quả là bạn cảm thấy bị giật ngay cả khi chưa chạm vào cột điện.

3. **Chênh lệch điện thế**: Khi bạn đứng gần cột điện cao thế, cơ thể bạn tạo ra một chênh lệch điện thế so với mặt đất. Nếu chênh lệch này đủ lớn, dòng điện có thể đi qua cơ thể bạn, dẫn đến cảm giác giật. Thực tế, cảm giác bị giật có thể trở nên nguy hiểm nếu có đủ điện áp và dòng điện.

4. **Điện áp không tiếp xúc (stray voltage)**: Có thể có tình trạng điện áp không tiếp xúc trong môi trường xung quanh cột điện, nơi mà điện có thể lan tỏa qua đất hoặc qua các vật dẫn khác, làm cho bạn cảm thấy bị giật mà không cần chạm vào cột điện.

### Phòng tránh:

- **Tránh xa cột điện cao thế**: Để an toàn, hãy giữ khoảng cách tối thiểu với cột điện cao thế và không đứng ở gần những khu vực mà bạn cảm thấy có điện trường mạnh hoặc nguy hiểm.
- **Tìm hiểu về an toàn điện**: Nắm vững kiến thức về an toàn khi làm việc gần hệ thống điện và luôn tuân theo các biện pháp an toàn được khuyến cáo.

### Kết luận:

Hiện tượng giật khi đứng gần cột điện cao thế mà không chạm vào nó là do sự tác động của điện trường mạnh và có thể xảy ra phóng điện không khí, tạo ra sự nguy hiểm nếu không được kiểm soát. Do đó, việc giữ khoảng cách là rất quan trọng để bảo vệ bản thân.