I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Tác giả Nguyễn Thế Hoàng Linh là một nhà văn, nhà thơ hiện đại. Ông viết rất nhiều tác phẩm hướng đến các vấn đề xã hội, với ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu và hài hước.
2. Tác phẩm:
- Bài thơ "Bắt nạt" nằm trong tập thơ *Ra vườn nhặt nắng* (NXB Thế Giới, Hà Nội, 2017). Bài thơ mang tính giáo dục cao, hướng đến vấn đề bắt nạt trong xã hội, nhất là giữa các bạn học sinh trong môi trường học đường.
I. Phân tích bài thơ:
1. Nội dung chính:
- Bài thơ khuyên răn mọi người không nên bắt nạt người khác, vì bắt nạt là một hành vi xấu. Tác giả đưa ra nhiều lý do tại sao không nên bắt nạt và thay vào đó là những hành động tích cực, thú vị hơn như học hát, nhảy hip-hop, đối diện với thử thách.
2. Các luận điểm trong bài thơ:
- Bắt nạt là hành động xấu:Mở đầu bài thơ, tác giả khẳng định bắt nạt là hành vi không đúng đắn và tất cả mọi người đều không cần phải làm như vậy.
- Những việc làm thú vị thay vì bắt nạt: Tác giả đưa ra những hoạt động tích cực như học hát, nhảy hip-hop, hay thử những món ăn như mù tạt để khuyến khích mọi người thay đổi hành động và tận hưởng cuộc sống một cách ý nghĩa.
- Trân trọng sự đáng yêu của người khác: Những người nhút nhát được ví như "thỏ non" – đáng yêu và cần được yêu thương, thay vì bị bắt nạt.
- Đừng bắt nạt ai cả:Bài thơ mở rộng vấn đề bắt nạt ra cả các mối quan hệ xã hội lớn hơn, như không nên bắt nạt người lớn, trẻ con hay các quốc gia khác, qua đó thể hiện một thông điệp hòa bình và tôn trọng.
- **Hậu quả của việc bắt nạt:** Tác giả nhấn mạnh rằng bắt nạt là hành vi dễ "lây", có nghĩa là khi một người thực hiện hành động này, nó có thể lan tỏa và trở thành một thói quen xấu trong xã hội.
- **Lời thách thức hài hước:** Tác giả dùng giọng điệu hài hước, thách thức những ai muốn bắt nạt hãy thử bắt nạt chính tác giả, nhưng cũng nhấn mạnh rằng tác giả không ưa thích và không chấp nhận hành động này.
**III. Nghệ thuật:**
1. **Ngôn ngữ:** Ngôn từ trong bài thơ giản dị, dễ hiểu, có tính chất vui tươi và dí dỏm. Những câu thơ gần gũi với cuộc sống thường ngày, tạo sự gắn kết với người đọc.
2. **Giọng điệu:** Bài thơ có giọng điệu hóm hỉnh, vừa răn đe, vừa thuyết phục người đọc bằng cách dùng sự hài hước để gửi thông điệp.
3. **Biện pháp nghệ thuật:**
- Sử dụng hình ảnh so sánh ("nhút nhát như thỏ non") để làm nổi bật tính dễ thương của những người nhút nhát, từ đó kêu gọi sự trân trọng, yêu thương.
- Câu hỏi tu từ ("Sao không yêu, lại còn...?") làm tăng sự thuyết phục và lôi cuốn người đọc suy ngẫm về hành động của mình.
IV. Thông điệp và bài học:
- Bài thơ gửi đến người đọc một thông điệp mạnh mẽ: không nên bắt nạt người khác, thay vào đó hãy thực hiện những hành động tích cực, sáng tạo. Sự tôn trọng và yêu thương người khác mới là giá trị cần đề cao trong cuộc sống.