Phân tích bài thơ "Cảnh vui của nhà nghèo của tản đà"

Bài thơ "Cảnh vui của nhà nghèo" của Tản Đà là một tác phẩm thể hiện rõ nét tâm tư của tác giả về cuộc sống nghèo khó nhưng vẫn tràn đầy niềm vui hạnh phúc, tình yêu thương gia đình. Dưới đây là phân tích chi tiết về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

### 1. Nội dung bài thơ

**Cuộc sống khốn khó:**
Mở đầu bài thơ, tác giả đã khắc họa rõ ràng về cuộc sống thiếu thốn của một gia đình nghèo. Những hình ảnh như "trong trần thế cảnh nghèo là khổ", "quanh năm gạo chịu tiền vay" cho thấy nỗi lo lắng, khắc khoải về cuộc sống hằng ngày. Cặp vợ chồng sinh sống trong cảnh nghèo, luôn phải lo nghĩ cho từng bữa ăn, từng khoản chi tiêu.

**Hình ảnh gia đình:**
Bài thơ không chỉ nói về nỗi khổ mà còn biểu hiện sự gắn kết, chế ngự khó khăn của gia đình. Những đứa trẻ chạy nhảy, bồng bế nhau trong sự yêu thương, tạo nên những khoảnh khắc hạnh phúc. Câu thơ "Hôm hôm lớn bé sum vầy / Cũng nên vui vẻ mà khuây nỗi buồn" thể hiện sự lạc quan, tìm kiếm niềm vui từ những điều giản dị trong cuộc sống.

**Tình yêu thương và sự sẻ chia:**
Nghệ thuật của tác giả không chỉ dừng lại ở sự miêu tả cảnh nghèo, mà còn thể hiện tình yêu thương, trách nhiệm của cha mẹ đối với con cái. Mẹ trông con về, chuẩn bị bữa cơm cho cả gia đình, đều mang tính chất gắn bó, sẻ chia. “Cơm dưa muối khó khăn mới có” cho thấy dù khó khăn, nhưng bữa cơm gia đình vẫn được nâng niu và gìn giữ.

**Những ước vọng và động lực:**
Mặc dù cuộc sống thiếu thốn, tác giả vẫn không quên nhắc đến những ước vọng lớn lao. Dù "con nhà khó nhiều khi vất vả", những đứa trẻ vẫn được khuyến khích học hành, phát triển bản thân. "Khi nên trời cũng cho người làm nên", câu thơ này chứa đựng hy vọng vào tương lai, khẳng định rằng nỗ lực học tập và phấn đấu sẽ giúp họ vượt qua nghịch cảnh.

### 2. Nghệ thuật

**Thể thơ tự do:**
Bài thơ sử dụng thể thơ tự do, không gò bó, giúp tác giả truyền tải cảm xúc một cách tự nhiên và sâu sắc.

**Hình ảnh giàu biểu cảm:**
Hình ảnh được sử dụng trong bài thơ rất sinh động, từ "áo lành rách vá may đắp điếm" đến "cái buồn khôn xiết, cái lo khôn cùng" đều mang đến cho người đọc cảm giác gần gũi và chân thực về cuộc sống.

**Sự lặp lại và nhấn mạnh:**
Tác giả khéo léo sử dụng phép lặp lại để nhấn mạnh nỗi khổ và niềm vui trong cuộc sống. Cách xây dựng các câu thơ vừa mạch lạc, vừa cô đọng giúp người đọc dễ dàng nắm bắt được nội dung và tâm tư của tác giả.

### Kết luận
Bài thơ "Cảnh vui của nhà nghèo" không chỉ đơn thuần miêu tả cuộc sống nghèo khó mà còn là một bức tranh tươi sáng về tình yêu thương, sự gắn kết của gia đình. Dưới những khó khăn của cuộc sống, vẫn có những niềm vui nhỏ bé nhưng quý giá, cho thấy cái đẹp của nhân sinh. Tản Đà đã khéo léo lồng ghép giữa nỗi buồn và niềm vui, để tưởng nhớ và tri ân cuộc sống dù nghèo khó nhưng vẫn tràn ngập tình yêu thương.