Dưới đây là danh sách 10 anh hùng đã chiến đấu và hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc trong các giai đoạn chống Pháp và chống Mỹ:
1. Võ Thị Sáu:
- Hi sinh: Võ Thị Sáu bị thực dân Pháp bắt và xử tử hình khi mới 19 tuổi tại nhà tù Côn Đảo. Chị là biểu tượng của sự kiên cường bất khuất, không khuất phục trước kẻ thù.
2. Phan Đình Giót:
- Hi sinh: Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, Phan Đình Giót đã lấy thân mình lấp lỗ châu mai để đồng đội xung phong đánh chiếm cứ điểm, góp phần làm nên thắng lợi lịch sử.
3. Nguyễn Văn Trỗi:
- Hi sinh: Nguyễn Văn Trỗi là một chiến sĩ biệt động Sài Gòn, bị bắt khi chuẩn bị ám sát Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Anh bị đưa ra xử bắn nhưng kiên cường trước kẻ thù, trở thành biểu tượng của lòng yêu nước.
4. Bế Văn Đàn:
- Hi sinh: Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, khi đồng đội gặp khó khăn, Bế Văn Đàn đã lấy thân mình làm giá súng để đồng đội tiếp tục chiến đấu, anh hy sinh trong trận đánh quyết liệt.
5. Lê Văn Tám:
- Hi sinh: Lê Văn Tám đã tự nguyện hy sinh bằng cách đốt kho xăng Thị Nghè của thực dân Pháp, tạo nên hình ảnh "ngọn đuốc sống" vì Tổ quốc.
6. Nguyễn Thị Định:
- Hi sinh: Dù không trực tiếp hy sinh, nhưng Nguyễn Thị Định là nữ tướng nổi bật trong kháng chiến chống Mỹ, lãnh đạo phong trào Đồng Khởi Bến Tre. Bà đã đấu tranh kiên cường và chịu nhiều đau thương vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.
7. Dương Văn Nội:
- Hi sinh: Khi tham gia kháng chiến chống Pháp, Dương Văn Nội đã chiến đấu dũng cảm và hy sinh khi mới 15 tuổi trong trận đánh bảo vệ cầu Long Biên, Hà Nội.
8. Trần Văn Ơn:
- Hi sinh: Trần Văn Ơn là một học sinh yêu nước tham gia biểu tình chống Pháp. Anh đã bị bắn chết trong cuộc biểu tình năm 1950, cái chết của anh đã dấy lên phong trào đấu tranh mạnh mẽ của học sinh, sinh viên.
9. Lê Anh Xuân:
- Hi sinh: Lê Anh Xuân là một nhà thơ, nhà cách mạng và chiến sĩ, ông đã hy sinh tại chiến trường khi tham gia cuộc Tổng tiến công Tết Mậu Thân 1968.
10. Tô Vĩnh Diện:
- Hi sinh: Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, khi pháo bị tuột dốc, Tô Vĩnh Diện đã lấy thân mình chèn pháo, giúp đơn vị bảo vệ thành công vũ khí trọng yếu và hy sinh trong quá trình cứu pháo.
Những tấm gương này đã trở thành biểu tượng cho tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm và sự hy sinh cao cả vì độc lập, tự do của dân tộc.