**Bài văn phân tích bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến**

**Giới thiệu:**
Nguyễn Khuyến là một nhà thơ nổi tiếng trong nền văn học Việt Nam, với nhiều tác phẩm nổi bật viết về thiên nhiên, con người, và quê hương. Bài thơ "Khóc Dương Khuê" được viết khi bạn thân của ông, Dương Khuê, qua đời. Đây là một bài thơ thể hiện cảm xúc đau xót, tiếc nuối và sự thương cảm trước sự ra đi của người bạn tri kỷ.

**1. Bố cục bài thơ:**
Bài thơ "Khóc Dương Khuê" gồm 2 phần. Phần đầu là nỗi đau và tiếc thương khi Dương Khuê qua đời. Phần sau là sự suy tư về cuộc sống, về thân phận con người và sự vô thường của đời người.

**2. Phân tích nội dung:**

- **Nỗi thương tiếc trước sự ra đi của Dương Khuê:**
Bài thơ mở đầu bằng cảm xúc xót xa của Nguyễn Khuyến trước sự ra đi của người bạn. Nguyễn Khuyến đã dùng hình ảnh "lá vàng rơi" để diễn tả sự chia ly trong cuộc đời, sự ra đi của Dương Khuê như một sự mất mát vô cùng lớn. Cụ thể, "lá vàng" là biểu tượng của sự tàn phai, của thời gian, và của sự sống. "Tiếng khóc của người bạn" thể hiện sự đau đớn, khó chịu khi phải đối mặt với sự mất mát không thể nào thay thế.

- **Cảm nhận về sự vô thường của cuộc đời:**
Nguyễn Khuyến không chỉ đơn giản tiếc thương mà còn suy tư về sự vô thường của đời người. Ông nhận thấy rằng, dù là người tài giỏi, dù có sống bao nhiêu năm đi nữa, thì cuối cùng, cái chết vẫn là một điều không thể tránh khỏi. Hình ảnh "gió mưa" và "sông nước" trong bài thơ gợi lên sự hư vô, mong manh của cuộc sống, tất cả đều trở về với tự nhiên, với cõi vô cùng.

- **Sự gắn kết giữa người với người:**
Mặc dù bài thơ thể hiện sự mất mát, nhưng cũng phản ánh một tình bạn vô cùng sâu sắc. Nguyễn Khuyến không chỉ than khóc cho Dương Khuê mà còn chia sẻ cảm giác của mình về sự hữu hạn của con người. Ông tin rằng tình bạn giữa họ sẽ mãi bền vững, dù Dương Khuê đã rời xa cõi đời.

**3. Phân tích hình thức thơ:**
Bài thơ "Khóc Dương Khuê" được viết theo thể song thất lục bát, một thể thơ truyền thống của Việt Nam. Đây là thể thơ rất gần gũi với người đọc, dễ diễn đạt cảm xúc. Với việc sử dụng thể thơ này, Nguyễn Khuyến đã thể hiện được sự mượt mà, trôi chảy của ngôn ngữ, đồng thời cũng làm tăng thêm sức nặng và chiều sâu cho cảm xúc tiếc thương của mình.

**4. Nghệ thuật sử dụng hình ảnh và từ ngữ:**
Nguyễn Khuyến đã sử dụng rất nhiều hình ảnh và từ ngữ để làm nổi bật cảm xúc của mình. Hình ảnh "lá vàng rơi" gợi lên sự tàn phai của cuộc sống, "gió mưa" là sự vô thường của vạn vật. Những từ ngữ như "khóc", "thương", "từ biệt" đều mang lại cảm giác buồn bã, sâu lắng.

**5. Kết luận:**
Bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm vừa sâu sắc về tình bạn, vừa sâu sắc về triết lý nhân sinh. Qua bài thơ, tác giả bày tỏ nỗi đau khi mất đi người bạn thân, đồng thời thể hiện suy ngẫm về sự vô thường của cuộc đời. Bài thơ không chỉ để lại cho người đọc cảm xúc buồn thương, mà còn khắc sâu vào lòng người sự quý trọng đối với tình bạn và giá trị của cuộc sống.