Để cân bằng phương trình hoá học \( x \text{HgO} \rightarrow 2 \text{Hg} + y \text{O}_2 \), chúng ta cần xác định số mol của mỗi chất sao cho số nguyên tử của mỗi nguyên tố (thủy ngân và oxy) ở cả hai bên của phương trình là như nhau.

1. **Số nguyên tử thủy ngân (Hg):**
- Bên trái: \( x \) nguyên tử Hg (từ \( x \text{HgO} \))
- Bên phải: \( 2 \) nguyên tử Hg (từ \( 2 \text{Hg} \))

Điều này dẫn đến phương trình:
\[
x = 2
\]

2. **Số nguyên tử oxy (O):**
- Bên trái: \( x \) nguyên tử O (từ \( x \text{HgO} \))
- Bên phải: \( y \times 2 \) nguyên tử O (từ \( y \text{O}_2 \))

Điều này dẫn đến phương trình:
\[
x = 2y
\]

Khi \( x = 2 \):
\[
2 = 2y \implies y = 1
\]

Vậy ta có:
- \( x = 2 \)
- \( y = 1 \)

Do đó, phương trình đã được cân bằng sẽ là:
\[
2 \text{HgO} \rightarrow 2 \text{Hg} + \text{O}_2
\]