Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954) và đế quốc Mỹ (1954 – 1975) ở tỉnh Quảng Trị là một phần quan trọng trong lịch sử đấu tranh của nhân dân Việt Nam. Dưới đây là những nét chính của hai giai đoạn kháng chiến này tại tỉnh Quảng Trị:

### 1. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954)

- **Bối cảnh lịch sử**: Sau khi Việt Nam giành độc lập vào tháng 8 năm 1945, thực dân Pháp xâm lược trở lại. Tỉnh Quảng Trị trở thành một trong những địa bàn nóng bỏng của cuộc kháng chiến.

- **Giai đoạn kháng chiến**: Ngay từ những ngày đầu, nhân dân Quảng Trị đã tích cực tham gia vào các phong trào kháng chiến. Các tổ chức chính trị và quân sự được thành lập để chống lại thực dân Pháp.

- **Hoạt động kháng chiến**: Các lực lượng vũ trang đã tổ chức nhiều trận đánh, tiêu biểu như trận đánh ở Đường 9, mở rộng hoạt động kháng chiến sang các huyện và thị xã. Đặc biệt, việc xây dựng căn cứ địa và rút kinh nghiệm từ những thất bại để tăng cường sức mạnh cho lực lượng kháng chiến.

- **Chiến dịch Điện Biên Phủ**: Cuối những năm 1950, tỉnh Quảng Trị đã đóng góp đáng kể vào chiến dịch Điện Biên Phủ, giúp tiêu diệt một phần lớn lực lượng Pháp.

- **Kết quả**: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc bằng chiến thắng Điện Biên Phủ vào tháng 5 năm 1954, mở ra một thời kỳ mới cho đất nước.

### 2. Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 – 1975)

- **Bối cảnh lịch sử**: Sau khi chia cắt đất nước tại vĩ tuyến 17, Quảng Trị trở thành mặt trận chính của cuộc kháng chiến chống Mỹ, với vị trí địa lý chiến lược.

- **Giai đoạn đầu**: Từ 1954 đến 1964, Quảng Trị tiếp tục phát triển các lực lượng kháng chiến, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia chống chính quyền Sài Gòn và lực lượng Mỹ.

- **Chiến tranh leo thang**: Từ năm 1965, Mỹ bắt đầu đưa quân vào Việt Nam, làm cho tình hình Quảng Trị trở nên căng thẳng hơn. Các trận chiến lớn diễn ra giữa quân đội Bắc Việt và quân đội Mỹ, cùng với các cuộc oanh tạc quy mô lớn.

- **Chiến dịch lớn**: Một số chiến dịch tiêu biểu như Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968, Chiến dịch Quảng Trị-72, và các cuộc chiến đấu bảo vệ Tỉnh lị Quảng Trị đã tạo ra những dấu ấn đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

- **Kết thúc cuộc kháng chiến**: Tỉnh Quảng Trị được giải phóng vào ngày 30 tháng 4 năm 1975, cùng với sự kiện toàn quốc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

### Kết luận

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ ở tỉnh Quảng Trị đã để lại nhiều bài học quý báu về lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết, khẳng định quyết tâm của nhân dân trong việc bảo vệ độc lập, tự do cho Tổ quốc. Tỉnh Quảng Trị, với sự hy sinh và nỗ lực không ngừng, đã đóng góp vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của toàn dân tộc.