Nguyên nhân của các cuộc cách mạng tư sản
Mâu thuẫn xã hội sâu sắc:
Giai cấp tư sản phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi quyền tự do kinh doanh, xóa bỏ các ràng buộc phong kiến.
Giai cấp nông dân bị áp bức, bóc lột nặng nề, mong muốn ruộng đất và tự do.
Giai cấp công nhân xuất hiện, đấu tranh đòi cải thiện điều kiện làm việc và tăng lương.
Sự phát triển của lực lượng sản xuất:
Sự ra đời và phát triển của các ngành công nghiệp mới đòi hỏi một chế độ xã hội mới linh hoạt hơn.
Sự suy yếu của chế độ phong kiến:
Chế độ phong kiến trở nên lạc hậu, không còn đáp ứng được yêu cầu của thời đại.
Các cuộc chiến tranh liên miên làm suy yếu kinh tế và chính trị của các quốc gia phong kiến.
[Image of: Sơ đồ thể hiện mâu thuẫn xã hội trong các cuộc cách mạng tư sản]
Kết quả của các cuộc cách mạng tư sản
Lật đổ chế độ phong kiến:
Thành lập các nhà nước tư sản dân chủ.
Xóa bỏ chế độ nông nô, giải phóng nông dân.
Thúc đẩy phát triển kinh tế:
Tạo điều kiện cho tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh mẽ.
Thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa.
Thay đổi quan hệ sản xuất:
Thiết lập quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Xóa bỏ chế độ sở hữu ruộng đất phong kiến.
Thay đổi về văn hóa - xã hội:
Đưa đến những thay đổi về tư tưởng, văn hóa, xã hội.
Nâng cao vai trò của con người, đề cao quyền tự do, dân chủ.
Ý nghĩa lịch sử
Mở ra một thời đại mới:
Chấm dứt thời kỳ phong kiến, mở ra thời đại tư bản chủ nghĩa.
Tạo ra những tiền đề cho sự phát triển của xã hội loài người.
Thúc đẩy quá trình dân chủ hóa:
Đưa đến sự ra đời của các chế độ dân chủ tư sản.
Nâng cao vai trò của người dân trong xã hội.
Ảnh hưởng sâu rộng đến thế giới:
Các cuộc cách mạng tư sản đã trở thành nguồn cảm hứng cho các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở nhiều nước trên thế giới.
Tính chất và đặc điểm
Tính chất cách mạng triệt để:
Lật đổ hoàn toàn chế độ cũ, thiết lập một trật tự xã hội mới.
Tính chất dân chủ:
Đề cao quyền lợi của nhân dân, đấu tranh cho tự do, dân chủ.
Tính chất tư sản:
Phục vụ lợi ích của giai cấp tư sản.
Tính chất bạo lực:
Nhiều cuộc cách mạng tư sản diễn ra bằng bạo lực.
Các cuộc cách mạng tư sản tiêu biểu
Cách mạng tư sản Anh:
Thời gian: Thế kỷ XVII
Kết quả: Lật đổ chế độ phong kiến, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.
Cách mạng tư sản Pháp:
Thời gian: Cuối thế kỷ XVIII
Kết quả: Lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế, thành lập Cộng hòa Pháp.
Cách mạng tư sản Mỹ:
Thời gian: Cuối thế kỷ XVIII
Kết quả: Tuyên bố độc lập, thành lập Hoa Kỳ.