• Cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, Việt Nam chịu sự thống trị của thực dân Pháp, dẫn đến nhiều khổ cực cho người dân. Thực dân Pháp bóc lột tài nguyên, cướp đất đai, đánh thuế cao, và ép người dân lao động nặng nhọc.
• Mâu thuẫn giữa thực dân Pháp và nhân dân Việt Nam ngày càng sâu sắc. Các phong trào đấu tranh chống Pháp diễn ra liên tiếp, nhưng phần lớn đều thất bại vì thiếu sự tổ chức, lãnh đạo thống nhất và phương pháp đấu tranh đúng đắn.

• Cách mạng Tháng Mười Nga (1917) thành công đã mở ra con đường giải phóng cho các dân tộc thuộc địa, tạo cảm hứng lớn cho phong trào cách mạng ở Việt Nam.
• Chủ nghĩa Mác-Lênin lan truyền vào Việt Nam, đưa ra những tư tưởng về cách mạng vô sản và con đường giải phóng dân tộc. Nhờ vậy, phong trào đấu tranh ở Việt Nam dần chuyển sang hướng đấu tranh cách mạng theo kiểu mới.

• Nguyễn Ái Quốc, người sau này trở thành Hồ Chí Minh, là một nhà yêu nước có tư tưởng tiến bộ. Ông đã ra nước ngoài tìm đường cứu nước, tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lênin và truyền bá tư tưởng cách mạng về Việt Nam.
• Năm 1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, đào tạo cán bộ cách mạng và lãnh đạo phong trào đấu tranh. Ông nhận ra cần phải thành lập một đảng cộng sản để thống nhất các tổ chức cách mạng.

• Năm 1929, ba tổ chức cộng sản ra đời: Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng sản Liên đoàn. Tuy nhiên, do hoạt động riêng lẻ, các tổ chức này chưa đủ sức mạnh để lãnh đạo phong trào cách mạng.
• Nguyễn Ái Quốc thấy cần phải hợp nhất các tổ chức này để tạo thành một đảng cộng sản thống nhất, đủ khả năng lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

• Ngày 3 tháng 2 năm 1930, tại Hương Cảng (Trung Quốc), Nguyễn Ái Quốc đã chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
• Tại hội nghị, cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng được thông qua, xác định nhiệm vụ đấu tranh giành độc lập dân tộc, mang lại tự do cho đất nước và hạnh phúc cho nhân dân.

Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam là một bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc, kết hợp giữa lòng yêu nước và tư tưởng cách mạng Mác-Lênin. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào đấu tranh của nhân dân Việt Nam bước vào giai đoạn mới, với mục tiêu giải phóng dân tộc, giành độc lập và tự do cho đất nước.