Bài thơ "Ngậm Ngùi" của tác giả Nguyễn Khuyến là một tác phẩm nổi bật trong thơ ca Việt Nam, thể hiện tâm trạng sâu lắng của nhà thơ qua những cảm xúc đầy chất triết lý về cuộc sống và con người. Dưới đây là phân tích về cấu tứ và hình ảnh của bài thơ này.

### Cấu tứ

Cấu tứ của bài thơ "Ngậm Ngùi" có thể được chia thành ba phần chính:

1. **Mở đầu**: Trong phần mở đầu, tác giả mở ra bức tranh thiên nhiên tĩnh lặng, gợi lên khung cảnh mùa thu đặc trưng của Việt Nam, nơi có những hình ảnh gần gũi như cây cối, con người... Sự tĩnh lặng này làm nền cho những suy nghĩ trăn trở, u uất của tác giả.

2. **Thể hiện nỗi niềm**: Tiếp theo, tác giả đi sâu vào những suy tư về cuộc sống, con người, những điều mất mát và tiếc nuối trong cuộc đời. Từ đó, nỗi buồn, sự trăn trở hiện lên rõ nét, thể hiện sự đồng cảm của mình với nỗi đau và sự mỏng manh của hạnh phúc.

3. **Kết thúc**: Cuối cùng, bài thơ khép lại với những suy nghĩ tổng quát và triết lý sâu sắc hơn, thể hiện được tâm thức nhân sinh của tác giả. Sự ngậm ngùi không chỉ là nỗi xót xa cá nhân mà còn phản ánh những trăn trở rộng lớn về cuộc đời và nhân thế.

### Hình ảnh

Hình ảnh trong bài thơ "Ngậm Ngùi" được xây dựng rất tinh tế và giàu cảm xúc:

1. **Hình ảnh thiên nhiên**: Những hình ảnh như lá rụng, cơn gió nhẹ, ánh trăng… không chỉ mang tính mô tả mà còn tạo ra bầu không khí tĩnh mịch, buồn bã. Thiên nhiên như một nhân chứng cho nỗi niềm, cho những suy tư của tác giả.

2. **Hình ảnh con người**: Những hình ảnh về con người trong cuộc sống hàng ngày, những nỗi niềm, sự cô đơn… thể hiện sự kết nối của tác giả với nhân sinh. Những hình ảnh này không chỉ đơn thuần là mô tả mà còn là cách để tác giả thể hiện tâm tư, tình cảm của mình.

3. **Hình ảnh biểu tượng**: Những hình ảnh đầy ẩn dụ, biểu tượng thiên nhiên, thời gian, con người… được tác giả khéo léo lồng ghép, tạo nên chiều sâu cho bài thơ. Những hình ảnh này không chỉ phản ánh cảm xúc mà còn phản ánh cả triết lý sống của tác giả.

### Kết luận

Bài thơ "Ngậm Ngùi" của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm nghệ thuật sâu sắc, vừa mang tính triết lý, vừa thể hiện tâm tư của con người. Cấu tứ chặt chẽ cùng với hình ảnh thiên nhiên và con người được sử dụng tinh tế đã tạo nên một bức tranh đầy cảm xúc về cuộc sống và những nỗi niềm bên lề. Từ đó, người đọc có thể cảm nhận được vẻ đẹp và tính đa chiều của tác phẩm, đồng thời cũng là cách để khám phá chính tâm hồn của tác giả.