### PHẦN I. ĐỌC HIỂU

#### 1. Bài “Vợ chồng người đốt than trên núi” đã thể hiện đặc trưng của thể song thất lục bát qua các yếu tố nào?

Bài thơ sử dụng thể thơ song thất lục bát, với sự kết hợp giữa các câu thất ngôn (7 chữ) và lục bát (6 chữ - 8 chữ). Đặc điểm này thể hiện qua quy luật âm điệu nhẹ nhàng, nhịp nhàng, gợi cảm xúc. Cấu trúc có sự luân phiên giữa các câu, tạo nên âm hưởng trong trẻo, dễ nhớ. Sự pha trộn giữa hai thể thơ giúp bài thơ vừa có nhịp điệu vừa mang tính tự sự lôi cuốn người đọc.

#### 2. Bài thơ là lời của ai với ai? Nói về điều gì?

Bài thơ là lời đối thoại giữa vợ và chồng của người đốt than. Nội dung chủ yếu nói về cuộc sống của họ, những nỗi niềm, sự sẻ chia trong cuộc sống mưu sinh, đồng thời thể hiện quan niệm về hạnh phúc gia đình và giá trị của cuộc sống giản đơn.

#### 3. Đọc bài thơ, em hiểu vợ chồng người đốt than mong muốn điều gì? Tìm một trong những câu thơ thể hiện mong muốn ấy.

Vợ chồng người đốt than mong muốn có một cuộc sống hạnh phúc, bình yên, bên nhau và con cái. Một trong những câu thể hiện mong muốn ấy là:
**“Vợ, chồng, con hoà hợp một đoàn.”**

#### 4. Đọc khổ thơ sau và trả lời câu hỏi:

*Cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh “quẩy than đủng đỉnh”, “nhà gianh cỏ leo teo”, “cơm muối dưa suông nhạt” có gì đặc biệt? Từ đó, góp phần thể hiện tình cảm, cảm xúc gì?*

Cách sử dụng từ “quẩy than đủng đỉnh” thể hiện sự thong thả, không gấp gáp, uốn lượn như cuộc sống của người đốt than. “Nhà gianh cỏ leo teo” gợi lên hình ảnh giản dị, nhưng ấm cúng. “Cơm muối dưa suông nhạt” thể hiện sự thanh đạm trong bữa ăn nhưng lại phản ánh sự hài lòng với những gì mình đang có. Những hình ảnh này tạo nên cảm xúc bình yên, thanh thản, thể hiện tâm hồn thanh khiết và sự tự tại của đôi vợ chồng giữa cuộc sống khó khăn.

#### 5. Xác định chủ đề và thông điệp của bài thơ “Vợ chồng người đốt than trên núi”. Là con người hiện đại, em có đồng tình với lối sống và quan điểm thể hiện trong bài thơ không?

Chủ đề của bài thơ là những trăn trở, tâm tư của vợ chồng người đốt than về cuộc sống, hạnh phúc gia đình và sự an lạc trong tâm hồn. Thông điệp của bài thơ là giá trị của cuộc sống giản dị, cũng như sự hoà hợp, sẻ chia trong gia đình. Là con người hiện đại, em đồng tình với quan điểm trong bài thơ, vì cuộc sống không chỉ cần có vật chất mà còn cần có sự đồng lòng, sẻ chia để đạt được hạnh phúc thực sự.

### PHẦN II. VIẾT ĐOẠN VĂN

Trong bài thơ trên, người đốt than cho rằng hạnh phúc gia đình là: "Vợ, chồng, con hoà hợp một đoàn". Đối với tôi, câu nói này khẳng định rằng hạnh phúc không chỉ dựa vào tiền bạc, vật chất mà là sự gắn kết, yêu thương giữa các thành viên trong gia đình. Khi vợ chồng yêu thương và chăm sóc lẫn nhau, con cái lớn lên trong môi trường đầy ắp tình thương, thì chính là nền tảng vững chắc cho hạnh phúc gia đình. Những giây phút quây quần bên nhau, sẻ chia buồn vui, cùng làm việc và cùng tận hưởng những điều giản dị nhất trong cuộc sống mới chính là điều quý giá. Hạnh phúc đến từ những điều bình dị nhất, từ những công việc hàng ngày, từ những tiếng cười giòn giã của trẻ nhỏ. Vì thế, để xây dựng một gia đình hạnh phúc, mỗi người cần ý thức xây dựng mối quan hệ gắn bó, san sẻ và hỗ trợ lẫn nhau. Chỉ có như vậy, chúng ta mới thật sự cảm nhận được ý nghĩa của cuộc sống.

### PHẦN III. VIẾT VĂN BẢN

(Hướng dẫn viết bài văn có độ dài từ 400 đến 500 chữ về nghị lực vươn lên trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống. Đây không phải là mẫu văn hoàn chỉnh mà chỉ là gợi ý để phát triển thêm):

Nghị lực vươn lên trong cuộc sống là một trong những điều quan trọng giúp con người vượt qua những thử thách, khó khăn. Cuộc sống không phải lúc nào cũng bằng phẳng, mà luôn có những chướng ngại vật để thử thách sức bền, sự kiên trì của mỗi cá nhân. Những người có nghị lực thường không ngại đối mặt với thất bại, mà họ xem đó là cơ hội để học hỏi, để trưởng thành.

Tôi nhớ đến hình ảnh của một người bạn, không may mắn khi sinh ra đã bị khuyết tật. Thay vì chấp nhận số phận, bạn đã cố gắng không ngừng. Bạn đã học được nhiều kỹ năng và đạt được những thành tựu đáng nể, từ học tập cho đến công việc. Bạn không chỉ là một tấm gương sáng cho những người khác mà còn là minh chứng rõ ràng cho việc "không gì là không thể".

Nghị lực vươn lên còn thể hiện ở những người nông dân nơi quê hương tôi. Họ làm việc cực nhọc từ sáng đến tối chỉ với hy vọng có một mùa màng bội thu để nuôi sống gia đình. Dù gặp phải mưa bão, thiên tai, họ vẫn không bỏ cuộc. Họ tin rằng "có công mài sắt, có ngày nên kim".

Cuộc sống luôn biến động và không ngừng thay đổi. Nghị lực vươn lên trong hoàn cảnh khó khăn không chỉ giúp con người vượt qua thử thách mà còn giúp chúng ta trưởng thành hơn, mạnh mẽ hơn. Chỉ cần chúng ta có đam mê, quyết tâm và tin tưởng vào bản thân, thì mọi khó khăn đều sẽ trở thành động lực để chinh phục.