Cơ sở hình thành APSC
Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN (APSC) được hình thành trên nền tảng của Hiệp ước ASEAN được ký kết vào năm 1984. APSC là một trong ba trụ cột chính của Cộng đồng ASEAN, cùng với Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC). Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một ASEAN thống nhất, gắn kết và có sức cạnh tranh cao, đặc biệt là trong lĩnh vực chính trị và an ninh.
Mục tiêu và vai trò của APSC
Mục tiêu:
Xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định và thịnh vượng: Tạo ra một môi trường an toàn và tin cậy để các quốc gia thành viên phát triển kinh tế - xã hội.
Tăng cường hợp tác chính trị - an ninh: Thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin và hợp tác giữa các quốc gia thành viên.
Giải quyết hòa bình các tranh chấp: Tìm kiếm các giải pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp, xung đột trong khu vực.
Phối hợp ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống: Chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, thiên tai, dịch bệnh...
Vai trò:
Diễn đàn chính trị - an ninh khu vực: Là nơi các nước ASEAN thảo luận, trao đổi và tìm kiếm tiếng nói chung về các vấn đề chính trị - an ninh.
Cơ chế phối hợp hành động: Phối hợp các hoạt động của các nước thành viên trong việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác.
Hình ảnh của ASEAN trên trường quốc tế: Thể hiện vai trò trung tâm của ASEAN trong việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Cơ hội cho Việt Nam khi tham gia APSC
Nâng cao vị thế và ảnh hưởng: Tham gia APSC giúp Việt Nam có tiếng nói quan trọng hơn trong các vấn đề khu vực và quốc tế.
Bảo đảm an ninh quốc gia: Việt Nam có thể tăng cường hợp tác với các nước ASEAN trong việc bảo vệ an ninh biên giới, chống lại các hoạt động gây bất ổn.
Hợp tác giải quyết các vấn đề chung: Việt Nam có thể cùng các nước ASEAN hợp tác giải quyết các vấn đề như Biển Đông, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia.
Học hỏi kinh nghiệm: Việt Nam có cơ hội học hỏi kinh nghiệm về xây dựng và duy trì hòa bình, ổn định từ các nước thành viên khác.
Thách thức đối với Việt Nam
Các tranh chấp lãnh thổ: Các tranh chấp lãnh thổ, đặc biệt là vấn đề Biển Đông, là một thách thức lớn đối với sự đoàn kết và thống nhất của ASEAN.
Sự khác biệt về quan điểm chính trị: Các nước ASEAN có những khác biệt về chế độ chính trị, quan điểm về dân chủ và nhân quyền, điều này có thể gây khó khăn trong việc đạt được đồng thuận.
Ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài: Sự cạnh tranh giữa các cường quốc lớn trong khu vực có thể tác động đến sự ổn định của ASEAN.