1. Vay mượn từ tác phẩm có trước: "Chí Phèo" có thể được xem là một khoản vay mượn từ các sản phẩm hiện thực phê phán trước đó như "Số đỏ" của Vũ Trọng Phụng hay "Tắt đèn" của Ngô Tất cả ĐẾN. Các tác phẩm này đều phản ánh ánh sáng thực tế xã hội, đặc biệt là một phần của những người nông dân nghèo khổ trong xã hội phong kiến, thực dân. Nam Cao đã thiết kế các chủ đề này để xây dựng câu chuyện về Chí Phèo – một người nông dân bị tha hóa, mất nhân tính trong xã hội thực dân.

2. Cải biến: Nam Cao đã cải tiến hình tượng nhân vật chính bằng cách tạo ra một Chí Phèo không chỉ là nạn nhân của xã hội mà còn là biểu tượng cho phản phản xạ. Khác với những nhân vật trong tác phẩm trước đó, Chí Phèo không chỉ đơn thuần là một người nông dân khổ cực, mà còn là một con người có tâm hồn và khát vọng. Dù bị tha hóa, Chí Phèo vẫn giữ lại những phần nào đó của nhân tính, đặc biệt là trong những khoảnh khắc khắc anh nhớ về quá khứ, về tình yêu và ước mơ của mình.

3. Sáng tạo: Sự sáng tạo của Nam Cao vẫn có thể hiện ở cách xây dựng cốt truyện và ngôn ngữ. Tác giả đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi, nhưng lại chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa. Cốt truyện không chỉ đơn thuần là một sự kiện chuỗi mà còn là một tiến trình tâm lý sâu sắc của nhân vật. Nam Cao đã sáng tạo ra những vấn đề kịch tính, những cuộc đối thoại sắc bén, từ đó khắc họa rõ nét bi kịch của Chí Phèo và một số bộ phận nông dân trong xã hội phong kiến.

Tóm tắt “Chí Phèo” của Nam Cao là một sản phẩm tiêu biểu cho vay nợ, cải biến và sáng tạo trong văn học. Tác phẩm không chỉ kế thừa những giá trị từ các tác phẩm trước mà còn mang đến những góc nhìn mới mẻ, sâu sắc về số phận con người và hiện thực xã hội.