Văn bản "Cái kính" của tác giả Nam Cao (tên thật là Trí Phương) là một tác phẩm nổi bật trong dòng văn học hiện thực phê phán của Việt Nam đầu thế kỷ 20. Tác phẩm này phản ánh nhiều khía cạnh của xã hội và tâm lý con người trong bối cảnh lịch sử xã hội Việt Nam khi đó.

### Bối cảnh
1. **Xã hội phong kiến**: Vào thời điểm tác phẩm được viết, xã hội Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của chế độ phong kiến, với các quan niệm cổ hủ, lạc hậu và sự chèn ép của thực dân Pháp.
2. **Tâm lý con người**: Con người phải đối mặt với nhiều mâu thuẫn trong cuộc sống, đặc biệt là sự đấu tranh giữa lý tưởng và thực tế, giữa khát vọng cá nhân và áp lực xã hội.
3. **Tình trạng nghèo khó**: Nhiều người dân rơi vào cảnh nghèo khó, không có điều kiện để phát triển bản thân hay thực hiện ước mơ.

### Sự việc
Nội dung của "Cái kính" xoay quanh một câu chuyện ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa về cuộc đời của nhân vật chính - một người nghèo khó nhưng có một khát vọng mãnh liệt. Nhân vật này tìm thấy một cái kính tình cờ, từ đó nhận ra những điều không thể thấy được khi không có kính. Cái kính trở thành biểu tượng cho thế giới quan và nhân sinh quan của con người: nó giúp nhân vật nhìn nhận cuộc sống và chính mình qua một lăng kính mới.

Tác phẩm không chỉ phê phán những định kiến xã hội mà còn thể hiện sự khao khát được nhìn nhận, được sống một cuộc đời đáng giá hơn. Sự đối lập giữa thực tế và ước mơ, giữa con người với chính mình và xã hội xung quanh là những chủ đề quan trọng mà tác giả truyền tải.

Tóm lại, "Cái kính" là một tác phẩm mang tính chất phản ánh xã hội sâu sắc, ở đó nhân vật chính đại diện cho những con người bình thường trong xã hội, đang vật lộn với chính bản thân và hoàn cảnh sống của mình.