Biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ "Đời cha ông với đời tôi / Như con sông với chân trời đã xa" có nhiều tác dụng đáng kể:

1. **Khắc họa sự khác biệt**: Hình ảnh “con sông” và “chân trời” thể hiện một sự so sánh rõ ràng giữa hai thế hệ. Con sông biểu trưng cho những gì gần gũi, quen thuộc, còn chân trời tượng trưng cho những điều xa vời, không thể chạm tới. Qua đó, câu thơ gợi ra sự khác biệt giữa cuộc sống của cha ông và hiện tại của tác giả.

2. **Gợi cảm xúc**: Sự so sánh này tạo ra một cảm xúc sâu lắng, buồn bã về sự chia ly giữa quá khứ và hiện tại. Nó khiến người đọc cảm nhận được nỗi niềm hoài niệm, nhớ về một thời đã qua, về những giá trị, truyền thống mà thế hệ trước đã sống và gìn giữ.

3. **Thể hiện tầm nhìn rộng lớn**: So sánh giữa "con sông" và "chân trời" không chỉ nói về hai thời đại mà còn mở rộng ra những khát vọng, ước mơ của con người. “Chân trời” là biểu tượng cho những ước mơ lớn hơn, những điều mà thế hệ hiện tại đang hướng tới.

4. **Tạo hình ảnh sinh động**: Biện pháp so sánh làm cho câu thơ trở nên sinh động hơn, dễ hình dung hơn và dễ đi vào cảm nhận của người đọc. Hình ảnh “con sông” và “chân trời” kết hợp với nhau tạo nên một bức tranh thiên nhiên gần gũi, đồng thời cũng là métaphore cho sự vận động của cuộc sống.

Tóm lại, biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ vừa làm nổi bật tính chất khác biệt giữa hai thế hệ, vừa khắc họa một bức tranh tâm hồn phong phú, gợi lên cảm xúc sâu lắng và những suy tư của con người về quá khứ, hiện tại và tương lai.