Bài thơ "Chiều thu quê hương" của Huy Cận là một bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ, đậm chất quê hương, với những hình ảnh gần gũi và thân thuộc. Sáu dòng thơ dưới đây thể hiện vẻ đẹp của một buổi chiều thu trong không gian làng quê, qua đó tác giả bộc lộ tình yêu tha thiết và nỗi nhớ quê hương.
1. "Chiều thu trong lá trúc vờn đẹp quá"- Hình ảnh "lá trúc vờn": Lá trúc trong thơ Huy Cận được miêu tả như những chiếc lá mềm mại, nhẹ nhàng, đang vờn trong chiều thu. Hình ảnh này gợi lên không gian yên tĩnh, nhẹ nhàng, và đẹp đẽ của mùa thu quê hương.
- "Đẹp quá": Đây là một câu cảm thán thể hiện sự trân trọng, yêu mến của tác giả đối với vẻ đẹp tự nhiên, với khung cảnh chiều thu. Lời "đẹp quá" không chỉ là sự miêu tả mà còn là sự cảm nhận sâu sắc của tác giả về cái đẹp giản dị mà tinh tế của quê hương.
2. "Lá mía xanh nhưng quạt vào mái rạ"- Hình ảnh "lá mía xanh": Lá mía là một hình ảnh đặc trưng của làng quê Việt Nam, gợi lên không gian nông thôn thân thuộc. Lá mía xanh tượng trưng cho sự tươi mới và sức sống dồi dào của thiên nhiên.
- "Quạt vào mái rạ": Mái rạ là hình ảnh của những mái nhà dân dã ở quê hương, gắn liền với cuộc sống bình dị, gần gũi. Hình ảnh lá mía "quạt vào mái rạ" tạo nên một không gian động, gợi lên cảm giác mát mẻ, nhẹ nhàng của làn gió thu thổi qua làng quê, mang đến sự thư thái, yên bình.
3. "Tiếng lao xao như ai ngỏ nón chào"- "Tiếng lao xao": Đây là âm thanh nhẹ nhàng, du dương trong không gian yên tĩnh của chiều thu, có thể là tiếng lá xào xạc, tiếng gió thổi qua, hoặc âm thanh từ những sinh hoạt đời thường của người dân quê.
- "Ngỏ nón chào": Hình ảnh ngỏ nón chào là hình ảnh đặc trưng của văn hóa Việt Nam, thể hiện sự mến khách, tôn trọng lẫn nhau trong xã hội. Câu thơ tạo ra một sự liên tưởng thú vị giữa tiếng lao xao với hành động ngỏ lời chào, làm cho không gian trở nên ấm áp, gần gũi, như có ai đó chào đón mỗi người bước qua.
4. "Hoa muối cuối mùa vàng rực như sao"- "Hoa muối": Hoa muối là loài hoa dại, mọc ở những vùng đất khô cằn. Dù không phải là hoa rực rỡ nhất nhưng lại có vẻ đẹp giản dị, mộc mạc, tượng trưng cho sự chịu đựng và kiên cường của thiên nhiên.
- "Cuối mùa vàng rực như sao": Hình ảnh hoa muối cuối mùa vàng rực như những vì sao trên bầu trời đêm tạo nên một vẻ đẹp nổi bật, lấp lánh trong không gian chiều thu. Đặc biệt, ánh vàng của hoa muối mang đến sự ấm áp, rực rỡ giữa không gian u tịch của mùa thu, thể hiện sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của thiên nhiên.
5. "Giếng trong leo trồi xanh in thẳm thẳm"- "Giếng trong leo trồi": Giếng là một hình ảnh quen thuộc trong cuộc sống làng quê Việt Nam, là nơi chứa đựng nguồn nước quý giá. "Giếng trong leo trồi" gợi lên một không gian thanh tịnh, trong lành, nơi nguồn nước không ngừng dâng lên và tiếp thêm sự sống cho mảnh đất quê hương.
- "Xanh in thẳm thẳm": Màu xanh của nước giếng rất trong và sâu, thể hiện sự tĩnh lặng, mát mẻ của không gian chiều thu. "Thẳm thẳm" còn gợi sự vô tận, như sự mênh mông của trời đất, của làng quê, luôn mang đến cảm giác thanh bình, tĩnh lặng.
6. "Chiều thu quê hương sao mà đậm thắm"- "Chiều thu quê hương": Đây là lời kết của bài thơ, thể hiện sự khẳng định về vẻ đẹp của buổi chiều thu trong làng quê. Từ "chiều thu" không chỉ đơn giản là thời gian trong ngày mà còn gợi lên một cảm xúc sâu sắc về mùa thu quê hương, nơi có những hình ảnh và âm thanh quen thuộc.
- "Đậm thắm": "Đậm thắm" thể hiện sự đắm chìm trong cảm xúc, là sự thấu hiểu sâu sắc về vẻ đẹp của quê hương, cảm nhận rõ ràng sự tươi đẹp, đầm ấm của đất trời, của cuộc sống nơi quê nhà. Câu thơ cuối nhấn mạnh sự yêu mến và trân trọng của tác giả đối với quê hương mình, với những gì bình dị mà thiêng liêng nơi chốn này.