### Quy luật phân li

Quy luật phân li (hay còn gọi là quy luật Mendel thứ nhất) được thiết lập bởi Gregor Mendel qua các thí nghiệm di truyền trên đậu Hà Lan. Nội dung chính của quy luật này là:

- Khi một cặp gen phân li trong quá trình tạo gamet (trứng, tinh trùng), mỗi gamet chỉ nhận một gen trong cặp đó.
- Sự phân li này được thực hiện một cách ngẫu nhiên và độc lập, nên trong quá trình kết hợp giao tử để tạo thành hợp tử (quá trình thụ tinh), các gen có thể kết hợp thành nhiều kiểu hình và kiểu gen khác nhau cho thế hệ con.

### Vận dụng quy luật phân li để giải các câu hỏi

#### a) Ở người gen A quy định tóc xoăn, gen a quy định tóc thẳng. Người bố có tóc xoăn lấy người mẹ có kiểu gen như thế nào thì sinh ra con có tóc thẳng?

- **Bố có tóc xoăn**: Kiểu gen của bố có thể là AA (homozygous) hoặc Aa (heterozygous).
- **Mẹ có tóc thẳng**: Kiểu gen của mẹ là aa (do gen a quy định tóc thẳng).

Để sinh ra con có tóc thẳng, kiểu gen của mẹ là aa là cần thiết. Nếu kiểu gen của bố là Aa (bố tóc xoăn nhưng mang gen lặn a), thì khi phối hợp với mẹ aa:
- Có thể có các kiểu gen của con sau khi kết hợp:
- Aa (tóc xoăn) : 50%
- aa (tóc thẳng) : 50%

Như vậy, bố cần có kiểu gen Aa để có thể sinh ra con có tóc thẳng. Nếu bố có kiểu gen AA, tất cả con sinh ra sẽ có kiểu gen Aa và đều có tóc xoăn.

#### b) Nếu bố tóc thẳng (aa), mẹ tóc thẳng (aa) có thể sinh ra con tóc xoăn được không? Tại sao?

- Cả bố và mẹ đều có kiểu gen aa (tóc thẳng).
- Khi cả hai đều là aa, khi tạo ra gamet, bố chỉ có thể tạo ra gamet a và mẹ cũng chỉ tạo ra gamet a.
- Do đó, tất cả con sinh ra sẽ nhận được gen a từ cả bố và mẹ, dẫn đến kiểu gen cho tất cả con là aa.

Vì vậy, con sẽ không thể có tóc xoăn (A). Kết luận là bố tóc thẳng (aa) và mẹ tóc thẳng (aa) **không thể** sinh ra con tóc xoăn.

Tóm lại, con sinh ra chỉ có thể có tóc thẳng (kiểu hình đồng hợp lặn aa).