Đảng Cộng sản Đông Dương (DCSĐD) có vai trò rất quan trọng trong cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 tại Việt Nam. Dưới đây là một số đánh giá về vai trò của Đảng trong sự kiện lịch sử này:

1. **Lãnh đạo tư tưởng và chính trị**: Đảng Cộng sản Đông Dương đã cung cấp một hệ tư tưởng cách mạng rõ ràng, với mục tiêu giải phóng dân tộc và xây dựng một xã hội công bằng. Qua các văn bản, nghị quyết và luận điểm, Đảng đã xác định đường lối đấu tranh phù hợp với tình hình thực tế của đất nước.

2. **Tập hợp lực lượng**: Đảng đã đóng vai trò quan trọng trong việc tập hợp các lực lượng yêu nước, các tổ chức quần chúng và các tầng lớp nhân dân tham gia vào cuộc kháng chiến. Đảng đã sử dụng các phương pháp tuyên truyền, vận động và tổ chức thành công nhiều phong trào quần chúng, từ nông dân đến công nhân, học sinh, sinh viên.

3. **Công tác chuẩn bị**: Trước khi nổ ra cách mạng, Đảng đã tiến hành nhiều công tác chuẩn bị, từ xây dựng lực lượng vũ trang (Việt Minh) đến tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia vào các hoạt động cách mạng. Đặc biệt, từ năm 1945, khi Nhật Bản đầu hàng Đồng minh, Đảng đã tận dụng cơ hội này để kích thích phong trào cách mạng.

4. **Chỉ đạo cuộc cách mạng**: Vào thời điểm cách mạng tháng Tám diễn ra, Đảng Cộng sản Đông Dương đã giữ vai trò nòng cốt trong việc chỉ đạo và tổ chức các cuộc biểu tình, khởi nghĩa. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân đã thực hiện thành công cuộc Tổng khởi nghĩa vào tháng Tám năm 1945, lật đổ chế độ thực dân Pháp và phát xít Nhật.

5. **Thiết lập chính quyền**: Sau khi giành được chính quyền, Đảng Cộng sản Đông Dương đã nhanh chóng thiết lập chính quyền cách mạng. Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Tóm lại, Đảng Cộng sản Đông Dương đã đóng vai trò then chốt trong cách mạng tháng Tám năm 1945, từ việc định hướng tư tưởng, tổ chức lực lượng, đến lãnh đạo cuộc khởi nghĩa và thiết lập chính quyền mới. Thành công của cuộc cách mạng không chỉ là kết quả của sự nỗ lực của các tầng lớp nhân dân mà còn là minh chứng cho năng lực lãnh đạo và tầm nhìn chiến lược của Đảng.