1. Khát vọng sáng tạo và sự cô đơn:
Người họa sĩ: Dù tài năng, ông luôn cảm thấy cô đơn trong thế giới nghệ thuật của mình. Ông khao khát được thấu hiểu, được chia sẻ nhưng lại gặp khó khăn trong việc truyền đạt những cảm xúc phức tạp trong tác phẩm của mình.
Nhân vật Lực: Là một nhà văn, Lực cũng mang trong mình khát vọng sáng tạo. Tuy nhiên, ông cảm thấy chán nản và bế tắc trước thực tế xã hội, trước những giá trị đạo đức đang bị tha hóa. Cảm giác cô đơn bao trùm lấy ông, khiến ông không thể tìm thấy tiếng nói chung với những người xung quanh.
2. Xung đột giữa lý tưởng và hiện thực:
Người họa sĩ: Ông luôn hướng tới cái đẹp, cái chân thật trong nghệ thuật, nhưng lại phải đối mặt với sự thực tàn khốc của cuộc sống. Bức tranh ông vẽ không được công chúng đón nhận, thậm chí còn bị hiểu sai ý nghĩa.
Nhân vật Lực: Lực luôn đau đáu với những vấn đề xã hội, với những giá trị nhân văn cao cả. Tuy nhiên, ông lại không thể làm gì để thay đổi hiện thực, thậm chí còn cảm thấy mình bất lực trước những biến cố của cuộc đời.
3. Sự day dứt lương tâm:
Người họa sĩ: Ông day dứt vì không thể truyền tải hết những gì mình muốn nói qua tác phẩm của mình. Ông cảm thấy có lỗi với người bạn đã qua đời và với chính bản thân mình.
Nhân vật Lực: Lực day dứt vì đã không giữ được lời hứa với người đồng đội đã hy sinh. Ông cảm thấy có lỗi với những người đã từng tin tưởng vào mình.
4. Sự thức tỉnh và tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống:
Cả hai nhân vật: Đều trải qua những biến cố, những trăn trở để rồi cuối cùng tìm thấy được ý nghĩa đích thực của cuộc sống. Họ nhận ra rằng, nghệ thuật không chỉ là sự sáng tạo mà còn là một cách để giao tiếp, để thấu hiểu và để sống một cuộc đời có ý nghĩa.
Tóm lại, cả người họa sĩ và nhân vật Lực đều là những cá nhân phức tạp, mang trong mình những khát vọng, những trăn trở và những giới hạn của con người. Họ là những hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trí thức Việt Nam những năm cuối thế kỷ XX, luôn đau đáu với những vấn đề của xã hội và của bản thân.

Điểm chung lớn nhất của hai nhân vật này chính là sự cô đơn và khát khao được giao tiếp, được thấu hiểu. Họ đều tìm kiếm ý nghĩa của cuộc sống trong nghệ thuật, nhưng lại phải đối mặt với những khó khăn và thử thách.