Đêm giao thừa, trời rét mướt, trong khi mọi người đang quây quần sum họp đầm ấm và hạnh phúc trong những mái nhà rực rỡ ánh đèn thì chúng tôi - những que diêm vẫn nằm trong bao và trên giỏ của cô bé bán diêm.
Tôi và những que diêm khác đã cùng với cô bé đầu trần chân đất ấy đi khắp ngõ ngách trên phố nhưng thật buồn khi suốt cả ngày cũng chẳng có ai trong số những bao diêm chúng tôi được bán đi. Đêm giao thừa nên mùi ngỗng quay thơm lừng khắp phố, chắc hẳn cô chủ của chúng tôi đang nhớ bà nội lắm, bởi quãng thời gian có bà là những tháng ngày đầm ấm. Từ khi Thần Chết đến cướp bà đi, cuộc sống của cả gia đình đã tiêu tán, cô phải chui rúc ở một xó tối tăm, suốt ngày nghe tiếng chửi rủa của cha cô. Cô bé ôm chiếc giỏ đựng chúng tôi vào lòng rồi ngồi nép vào một góc tường giữa hai ngôi nhà, cô thu đôi chân sát vào người bởi ngay chúng tôi cũng cảm thấy trời mỗi lúc càng rét hơn. Hôm nay cô đã không về nhà, chúng tôi biết vì sao, bởi chúng tôi không ai được bán đi thì cô về nhà sẽ bị cha đánh, mà tôi cũng nghĩ dù cô bé có về nhà cũng chẳng khác hơn ở đây là bao, nơi cha con cô ở là gác sát mái nhà, những vách hở khiến gió vẫn thổi rít vào trong. Hé nhìn qua bao diêm, tôi thấy bàn tay cô bé đang cứng đờ, rồi bỗng nhiên tôi nghe tiếng cô thì thầm với chính mình:
· Chà! Giá quẹt một que diêm mà sưởi cho đỡ rét chút nhỉ? Giá mình có thể rút một que diêm ra quẹt vào tường mà hơ ngón tay nhỉ?
Thấy cô lưỡng lự chần chừ một lúc nhưng rồi cô đã quyết định lấy từ trong đống diêm chúng tôi ra một bao, rút một que quẹt vào tường. Bản thân chúng tôi bén lửa rất nhanh, ngọn lửa lúc đầu màu xanh lam, dần dần biến đi, trắng ra, quanh que gỗ rực hồng lên và ánh sáng chói trông rất vui mắt. Tôi nhìn thấy cô bé hơ đôi tay bé nhỏ trên que diêm sáng rực như than hồng, ánh sáng kỳ dị ấy khiến cô bé tưởng tượng ra mình đang ngồi trước một lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng, lửa cháy trong lò trông vui mắt và tỏa ra hơi nóng dịu dàng. Đôi bàn tay cô bé hơ trên ngọn lửa, cô cảm thấy dễ chịu nhưng bên tay cầm diêm ngón cãi đã nóng bỏng lên. Với thời tiết khắc nghiệt tuyết phủ kín mặt đất, gió bấc thổi vun vút mà được ngồi hàng giờ như thế, trong đêm đông rét buốt, trước một lò sửa thì khoái biết bao. Cô bé vừa duỗi chân ra thì lửa vụt tắt và lò sưởi không còn nữa, trên tay cô bé là que diêm đã tàn hẳn, vẻ mặt cô bần thần và bất giác nhớ nhiệm vụ cha giao đi bán diêm, cô biết chắc về nhà sẽ ăn mắng.
Rồi cô bé quẹt que diêm thứ hai, diêm lại cháy sáng rực, tôi nhìn thấy bức tường trước mặt mình biến thành tấm rèm bằng vải màu, nhìn thấu vào trong một ngôi nhà, trong đó có bàn ăn đã dọn sẵn trải khăn trắng tinh, trên bàn toàn bát đũa quý giá và cả một con ngỗng quay, điều kì diệu là con ngỗng đó nhảy ra khỏi đĩa mang theo cả dao ăn, phuốc-sét cắm trên lưng tiến về phía chúng tôi. Nhưng khi que diêm tắt, hóa ra chỉ là ảo tưởng, trước mặt tôi và cô bé vẫn chỉ là bức tường lạnh lẽo, cảnh tượng ngoài kia vẫn là phố xá vắng teo, lạnh buốt, tuyết phủ trắng xóa, mấy người mặc quần áo ấm áp đi đến nơi hẹn hò, hoàn toàn lãnh đạm với cảnh nghèo khổ của tôi và cô bé bán diêm. Que diêm thứ ba được quẹt lên, tôi và cô bé cùng ngước nhìn thì thấy một cây thông Nô-en lớn trang trí lộng lẫy với hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi, rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ. Bỗng cô bé với tay về phía cây thông nhưng khi đó diêm vụt tắt, những ngọn nến kia cứ thế bay lên rồi biến thành những vì sao trên trời, cô bỗng nhớ về bà vì bà hay nói "Khi có một vì sao đổi ngôi là có một linh hồn bay lên trời với Thượng Đế". Thế rồi cô bé quẹt tiếp que diêm nữa, người bà của cô hiện ra trong ánh lửa lung linh với nụ cười hiền hậu, cô bé reo lên:
· Bà ơi! Bà cho cháu đi với! Khi que diêm tắt bà lại biến mất giống như lò sưởi, ngỗng quay và cây thông Nô-en, nhưng bà đừng bỏ cháu lại nơi này, trước kia khi bà chưa về với Thượng đế bà cháu mình đã sung sướng biết bao. Dạo ấy bà nói với cháu rằng nếu cháu ngoan sẽ được gặp lại bà, bà ơi! Cháu van bà hãy xin Thượng đế cho cháu về với bà, chắc Người không từ chối đâu.
Lời cô bé vừa dứt que diêm lại vụt tắt, thế là cô bé đem hết bao diêm ra, quẹt tất cả số diêm còn lại trong bao với hy vọng níu kéo bà, ánh sáng diêm nối tiếp nhau làm rực sáng như ban ngày, bà của cô bé cũng to lớn và đẹp lão hơn bao giờ hết. Tôi là que diêm cuối cùng được đốt, trong ánh sáng của chính mình tôi đã thấy bà cầm tay cô bé rồi hai bà cháu vụt lên cao, cao mãi, nơi ấy chẳng còn đói rét, khổ đau nào đe dọa nữa vì họ đã về với Thượng đế.
Trước khi chính mình bị vụt tắt, tôi đã nhìn thấy nụ cười trên môi của cô bé, đó là một nụ cười hạnh phúc, chắc hẳn cô hạnh phúc hơn bao giờ hết vì đã được mãi mãi ở bên cạnh người bà thân yêu của mình, mãi mãi rời xa cái giá lạnh, đói khát và những trận đánh của cha.