1. Mở Bài
Giới thiệu vấn đề cần bàn luận: Thái độ và tình cảm của nhân dân đối với nhân vật Mị Châu và điều nhân dân muốn gửi gắm.
2. Thân Bài
a. Tóm tắt truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy
- An Dương Vương là vua nước u Lạc, được Rùa Vàng giúp đỡ xây thành và được tặng một móng vuốt để làm Nỏ thần.
- Triệu Đà xâm lược thất bại bèn cầu hòa và cầu hôn con gái An Dương Vương là Mị Châu.
- Trọng Thủy lừa Mị Châu lấy Nỏ thần và về nước.
- Triệu Đà đem quân xâm lược lần hai, An Dương Vương thua, đem Mị Châu chạy ra biển.
- Nghe Rùa Vàng nói, An Dương Vương liền rút gươm ra đâm chết Mị Châu rồi ông đi xuống biển.
- Xác Mị Châu biến thành ngọc, Trọng Thủy tự tử.
b. Thái độ và tình cảm của nhân dân đối với nhân vật Mị Châu:
- Chi tiết Mị Châu bị Rùa Vàng kết tội là giặc, lại bị vua cha chém đầu, nhưng sau đó, máu nàng hoá thành ngọc trai, xác nàng hoá thành ngọc thạch thể hiện sự phán xử của nhân dân đối với nàng công chúa sa bước lầm lỡ:
- Mị Châu bị rùa vàng kết tội là giặc, bị vua cha chém đầu: Phê phán sự thiếu cảnh giác, làm lộ bí mật quốc gia, xem nhẹ vận mệnh dân tộc hơn tình nghĩa vợ chồng. Mị Châu đã không đủ tỉnh táo để rạch ròi giữ tình nhà với nghĩa nước.
- Máu Mị Châu hóa thành ngọc trai, xác nàng hóa thành ngọc thạch: Đồng cảm, thương cảm với sự chung thủy và nỗi oan ức của Mị Châu nên sáng tạo ra chi tiết nước giếng rửa ngọc nhằm giảm bớt nỗi oan tình cho Mị Châu.
c. Bài học người xưa muốn gửi gắm
Là lời nhắc nhở tới thế hệ trẻ phải đặt cái riêng, cái chung ở đúng vị trí của nó, không vì chút tình riêng mà quên đi lợi ích đất nước.
3. Kết Bài
Đề cao nhận thức của nhân dân ta trong buổi đầu dựng nước và giữ nước, đề ra bài học bản thân cho thế hệ ngày nay.