Trẻ em luôn là đối tượng dễ tổn thương và cần được bảo vệ nhất trong xã hội. Bố mẹ sẽ là người chăm sóc, bảo vệ cho các em từ khi còn bé đến lúc trưởng thành. Tuy nhiên, bố mẹ không phải lúc nào cũng có thể bên cạnh bé mọi lúc, mọi nơi. Con cũng có lúc phải tự đi đến lớp, hay chơi ngoài sân khi mẹ bận bếp núc… Chính những lúc này, nguy cơ bé gặp nguy hiểm đặc biệt là những nguy hiểm về xâm hại tình dục là rất cao.
Vậy bố mẹ cần làm gì để ngăn ngừa nạn xâm hại tình dục cho con mình? Cách tốt nhất là hãy trang bị cho trẻ những kỹ năng đối phó với các tình huống xâm hại tình dục ngay từ khi còn nhỏ. Với quy tắc 5 ngón tay vô cùng dễ nhớ, bố mẹ có thể áp dụng dạy con ngay từ khi còn nhỏ để giúp con tự vệ trước những nguy cơ bị xâm hại tình dục.
1. Tại sao phải dạy trẻ quy tắc 5 ngón tay để tránh bị xâm hại tình dục?
1.1. Thực trạng xâm hại tình dục ở Việt Nam Chắc hẳn các cha mẹ chưa thể quên vụ cô bé Nhật Linh bị sát hại ở Nhật Bản, hay ám ảnh bởi bộ phim Hope được chuyển thể từ một câu chuyện có thể thật của cô bé Nayoung tại Nhật bị xâm hại tình dục. Những tội ác của kẻ ấu dâm được phơi bày khiến không ít các bậc phụ huynh cảm thấy phẫn nộ. Không chỉ có ở nước ngoài, ngay tại Việt Nam những vụ xâm hại tình dục trẻ em cũng có xu hướng gia tăng. Với con số hơn 6000 vụ xâm hại tình dục trẻ em được phát hiện vào năm 2015 và gần 650 vụ vào năm 2016, thực tế các con số này còn tăng lên nhiều vào những năm gần đây. Những con số này khiến các phụ huynh không khỏi ngỡ ngàng, hoang mang và lo lắng cho con của mình.
1.2. Những trẻ ở độ tuổi nào dễ bị xâm hại? Đối tượng xâm hại là ai? Có thể nhiều bố mẹ không biết rằng mọi trẻ em đều có nguy cơ cao bị xâm hại tình dục. Dù trẻ sống trong gia đình nghèo hay khá giả, trẻ là nam hay nữ đều có nguy cơ trở thành nạn nhân bị xâm hại tình dục. Nạn nhân của những vụ xâm hại trẻ em không phân biệt độ tuổi. Trẻ thường ở độ tuổi dưới 16, thậm chí là có bé chỉ mới mười mấy tháng tuổi thôi cũng đã là nạn nhân của tệ nạn này.
Còn hầu hết những đối tượng xâm hại tình dục trẻ em là nam giới, những người có mối quan hệ quen biết, họ hàng, bạn bè của gia đình, hoặc hàng xóm… Chúng dùng những thủ đoạn để lợi dụng sự tin tưởng và sự ảnh hưởng của mình hoặc sự nhẹ dạ của các bé để đe dọa, thực hiện hành vi xâm hại tình dục với trẻ em. Thủ phạm có thể chỉ mới 14 – 15 tuổi nhưng có kẻ đã ngoài 60 rồi. Những ngày gần đây còn phát hiện những đứa trẻ bị xâm hại bởi chính bố đẻ, cha dượng, ông nội suốt nhiều năm… cho đến khi sự việc bị phát giác khiến dư luận không khỏi chấn động, phẫn nỗ. Hay ngay tại nơi trẻ được dạy dỗ và tưởng chừng an toàn như trường học cũng không tránh khỏi kẻ xâm hại là những thầy giáo biến thái, tha hóa. Như sự việc gần đây nhất tại một trường tiểu học đã có trẻ bị xâm hại tình dục bởi thầy giáo trong trường đã bị tố cáo.
1.3. Trẻ dễ bị xâm hại ở đâu? Có một điều bố mẹ nên biết đó là trẻ có thể bị xâm hại tình dục ở bất cứ nơi đâu như trường học, sân chơi, thang máy, hay chính tại ngôi nhà của mình. Chỉ cần một phút giây lơ là của bố mẹ, người thân sẽ tạo cơ hội cho các đối tượng xấu tấn công trẻ ngay.
Tất cả những trường hợp kể trên đã lấy đi không ít nước mắt của các bậc cha mẹ, và là điều gây phẫn nỗ vô cùng trong xã hội. Trẻ không những phải chịu nỗi đau về thể xác mà cả những nỗi đau về tinh thần. Nó còn ám ảnh các em suốt quá trình lớn lên, không thể nào xóa nhòa. Bởi vậy, quy tắc 5 ngón tay sẽ là kỹ năng vô cùng cần thiết đối với trẻ. Từ quy tắc này, bé có thể tự vệ tránh khỏi bị làm dụng tình dục.
2. Quy tắc 5 ngón tay bé cần ghi nhớ Quy tắc 5 ngón tay giúp trẻ tự xách định 5 nhóm người mà trẻ sẽ gặp hàng ngày. Dạy trẻ tránh xa những người không thuộc vào 5 nhóm trên để bảo vệ trẻ khỏi nạn xâm hại tình dục hiệu quả.
- Ngón cái: Trong một bàn tay thì đây là ngón tay gần với trẻ nhất. Nó tượng trưng cho những thành viên trong gia đình của bé như bố mẹ, anh/chị/em ruột, ông bà. Bé có thể ôm hôn những người này hay đồng ý cho các thành viên trong gia đình được ôm hôn, bộc lộ tình yêu thương, chạm vào cơ thể bé khi tắm rửa. Đến khi bé đã lớn, bé phải tự tắm và thay quần áo trong phòng kín không cho phép ai được nhìn.
- Ngón trỏ: Ngón tay này tượng trưng cho các thầy cô và bạn bè trên trường lớp hoặc họ hàng của gia đình. Đây là những người trẻ được thể hiện hành động thân thiện như nắm tay, khoác vai hay cùng chơi đùa. Phạm vi động chạm vào trẻ chỉ có thể ở đó. Nếu như những người ngày chạm vào những vùng kín của bé, bé phải hét thật to và gọi bố mẹ.
- Ngón giữa: Tiếp theo đây là ngón tay biểu trưng cho những người quen biết nhưng không thường xuyên gặp như bạn bè của cha mẹ, hàng xóm. Cần dạy cho trẻ chỉ nên dừng lại ở các hành động như chào hỏi, cười và bắt tay.
- Ngón áp út: Thứ tự các ngón tay đã xa dần hơn với trẻ, đồng nghĩa với các đối tượng bé gặp sẽ là những người quen của gia đình mà bé chỉ mới gặp lần đầu tiên. Đối với những người này, bé chỉ dừng lại ở hành động vẫy tay chào.
- Ngón út: Cuối cùng với ngón tay xa bé – thể hiện cho người hoàn toàn xa lạ hoặc có cử chỉ quá thân mật làm bé lo sợ, bất an. Các bé hãy xua tay, hay hoàn toàn có thể bỏ chạy, hét thật to để thông báo với những người xung quanh để kịp thời hỗ trợ bé.
3. Một số quy tắc khác cha mẹ nên biết để dạy trẻ Ngoài quy tắc 5 ngón tay, bố mẹ cần phải dạy con những quy tắc khác để tự bảo vệ mình càng sớm càng tốt.
- Dạy cho con rằng những phần được che phủ bởi đồ lót là những vùng kín, bộ phận sinh dục của con người.
- Khi con hiểu được bộ phận sinh dục, hãy dạy con đây là tài sản riêng của con và không ai có quyền được xâm phạm vào, kể cả cha mẹ. Nhắc nhở con việc động chạm, hay sờ mó rất nguy hiểm. Chỉ khi con còn bé không tự vệ sinh sạch được thì ông bà, cha mẹ, bảo mẫu mới có thể được tắm rửa, chạm vào bé. Những ai làm cho con thấy đau, khó chịu phải có hành động phản kháng và từ chối ngay lập tức.
- Ngoài ra, khi con đau ốm bác sĩ có thể khám cho bé những phải có sự đồng ý của cả mẹ và bé.
- Con không được đi theo người lạ, không được nhận bất cứ quà gì tự người lạ khi chưa được cho phép của bố mẹ.
- Không được động chạm vào đồ lót của người khác. Thấy ai quên không cài khuy áo, kéo khóa quần hãy lảng đi chỗ khác hoặc nhắc nhở họ tế nhị.
- Dạy cho con không được để lộ đồ lót ở những nơi công cộng. Nhất là với các bé gái, cha mẹ phải dạy con biết khép chân khi ngồi ghế, ngồi xổm, không được ngồi dạng rộng chân cả khi mặc váy lẫn mặc quần, không được phanh ngực áo hoặc vén áo lên quá bụng, không nên mặc váy quá ngắn.
- Luôn nhắc nhở con tuyệt đối không được có hành động vuốt ve đồ lót của mình, của người thân.
- Khi con rơi vào tình huống xâm hại, hãy hô “Cháy … cháy” hoặc “Cướp…” để gây sự chú ý của những người xung quanh kịp thời bảo vệ trẻ.
- Dạy cho trẻ chia sẻ những bí mật với cha mẹ và tạo sự tin tưởng cho con. Nói với con rằng bố mẹ không đánh mắng con và bảo vệ con an toàn.
Hãy trang bị cho trẻ quy tắc 5 ngón tay cùng những kỹ năng cần thiết để bảo vệ chính mình. Cùng chia sẻ những kỹ năng bảo vệ trẻ để bảo vệ con mình và lên tiếng bảo vệ toàn bộ trẻ em.