nguyên nhân :
khi pháp mở rộng phạm vi chiếm đóng bắc kì thì yên thế trở thành mục tiêu của chúng nhân dân bắc kì đứng lên đấu tranh diễn biến : chia làm 3 giai đoạn :
-gđ 1 (1884-1892):nghĩa quân hoạt động lẻ tẻ rời rạc chưa có sự thống nhất
-gđ 2 (1893-1908):nghĩa quan vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở
-gđ 3 (1909-1913):pháp tấn công yên thế thủ lĩnh đề thám bị sát hại phong trào tan rã kết quả : 10/2/1913 thủ lĩnh đề thám bị sát hại phong trào tan rã
ý nghĩa : thể hiện sức hút của phong trào thể hiện khí phách của nhân dân ta làm chậm quá trình xâm lược nước ta của pháp