Tư tưởng tôn giáo:

    - Từ thế kỷ 16 - 18, Nho giáo từng bước suy thoái, trật tự phong kiến không còn như thời Lê sơ nữa.

   - Phật giáo, Đạo giáo có điều kiện khôi phục lại nhưng không phát triển mạnh như thời Lý Trần.

   - Cùng với sự phát triển của kinh tế hàng hóa thế kỉ 16 một số giáo sĩ đạo thiên chúa phương tây theo các thuyền buôn nước ngoài vào Đại Việt truyền đạo, đạo thiên chúa được xuất hiện ở nước ta.

   - Thế kỉ 18 do nhu cầu truyền đạo chữ quốc ngữ theo mẫu tự Latinh đời, đến thế kỷ XX chữ quốc ngữ mới được sử dụng phổ biến.

   - Các tín ngưỡng truyền thống trong nhân gian được phát huy như thờ cúng tổ tiên, thần linh, anh hùng hào kiệt.

   => Đời sống tín ngưỡng ngày càng phong phú.

* Nghệ thuật - khoa học kỹ thuật:

   - Trong các thế kỉ 16 đến 18, nghệ thuật kiến trúc điêu khắc tiếp tục phát triển như xây dựng chùa Thiên Mụ, tượng phật ở các chùa.

   - Nghệ thuật dân gian hình thành và phát triển phản ánh đời sống vật chất tinh thần của nhân dân, đồng thời mang đậm tính địa phương.

   - Nghệ thuật sân khấu phát triển ở cả đàng Trong lẫn đàng Ngoài ở nhiều phường tuồng, chèo, các làn điệu dân ca.

   - Nhiều công trình khoa học ra đời trên các lĩnh vực sử học, địa lý, y học, khoa học kỹ thuật, triết học,...

   - Kĩ thuật đúc súng theo kiểu phương tây, đóng thuyền chiến, xây dựng lũy hình thành và phát triển. Ví dụ Nguyễn Văn Tú với nghề là đồng hồ ra đời