Ví dụ:
       Direct speech:      “I’ll talk to Mr Jones,” said he.
       Reported speech: He said he would talk to Mr Jones.

+     Một số động từ không thay đổi khi chuyển sang lời nói gián tiếp : would => would, could => could, might => might, should => should, ought to => ought to

+      Khi chuyển từ lời nói trực tiếp sang gián tiếp mà động từ tường thuật ở thì quá khứ thì các trạng từ chỉ thời gian và nơi chốn và đại từ chỉ định được chuyển đổi theo quy tắc sau:

Ví dụ: 
    Direct speech:      
       “I’m leaving here tomorrow,” said Mary.
    Reported speech: 
       Mary said (that) she was leaving there the next day.

*     Nguyên tắc trên được áp dụng cho tất các các loại câu tường thuật.    

§     Có 3 loại câu tường thuật cơ bản:

1.    Reported statements: 

            S + say(s) / said + (that) + S + V

says / say to + O => tells / tell + O
         said to + O => told + O

Ví dụ:  - He said to me: “I haven’t finished my work.”
            š He told me he hadn’t  finished his work.  

2.    Reported questions:
A.    Yes / No questions:
§     Câu tường thuật loại câu hỏi Có hay Không (Yes / No questions) có dạng sau:

Lưu ý:

-Modal verbs:

Can →  Could

May → Might

Must →  Must/Had to

-Không lùi thì với các modal verbs: might, could, would, should, ought to

-Không lùi thì khi Động từ tường thuật (say/tell) ở hiện tại hay câu tường thuật chỉ một sự thật hiển nhiên, một chân lý.

• Hiện tại đơn                                 => Quá khứ đơn
• Hiện tại tiếp diễn                          => Quá khứ tiếp diễn
• Hiện tại hoàn thành                     => Quá khứ hoàn thành
• Hiện tại hoàn thành tiếp diễn       => Quá khứ hoàn thành tiếp diễn
• Tương lai                                     => Tương lai trong quá khứ (chuyển Will thành Would)
• Quá khứ đơn                                => Quá khứ hoàn thành
• Quá khứ tiếp diễn                        => Quá khứ hoàn thành tiếp diễn

Tuy nhiên, chúng ta cần chú ý một số điều quan trọng sau:

1. Có một số trường hợp thì cần phải giữ nguyên khi chuyển như câu dùng để chỉ sự thật hiển nhiên hay chân lý; Thì quá khứ hoàn thành; Thì quá khứ hoàn thành tiếp diễn (Do không thể lùi được nữa).

Ex:

She told me, “Water boils 100°C”

➔ She told me that water boils 100°C

(Đây là sự thật hiển nhiên nên không lùi thì, cũng giống như câu “Mặt trời mọc ở đằng đông”)

1. Đối với một số động từ khuyết thiếu (modal verb) như would, could, might, should, ought to thì khi chuyển câu trực tiếp sang câu gián tiếp không có sự thay đổi.

Ex:

He said that, “I could read when I was 4”.

➔ He said that he could read when he had been 4.

(Anh ấy nói rằng anh ấy đã có thể đọc khi anh ấy được 4 tuổi”)

+ Cách chuyển trạng từ chỉ thời gian:

Câu trực tiếp                     Câu gián tiếp

Now                                     Then

+ Cách chuyển trạng từ chỉ nơi chốn:

Câu trực tiếp                         Câu gián tiếp
 This                                          That

Câu trực tiếp                 Câu gián tiếp

I                                              He/She

Ex: Kin said, “I bought a special gift for you”.

(Kin đã nói: “Tôi đã mua một món quà đặc biệt cho bạn”)

➔ Kin told me that he had bought a special gift for me.

(Kin đã nói với tôi rằng anh ấy đã mua một món quà đặc biệt cho tôi)

a. Yes/No questions

Câu trực tiếp: S + say (to)/tell/ask/want to know + (O), “TĐT + S + V +…”

Câu gián tiếp: S + ask (somebody)/wanted to know + if/whether + S + Vlùi thì

Ex: Hoang asked me, “ Do you like reading detective books?”

(Hoàng đã hỏi tôi: “Bạn thích đọc những quyển sách trinh thám không?”)

➔ Hoang asked me if/whether I liked reading detective books.

(Hoàng đã hỏi tôi rằng tôi thích đọc những quyển sách trinh thám)

b. WH- questions

Câu trực tiếp: S + ask/want to know + (O), “WH- + TĐT + S + V +…”

Câu gián tiếp: S + ask (somebody)/wanted to know + WH- + S + Vlùi thì +…

Ex: My mother asked me, “Where did you buy this red hat?”

(Mẹ tôi hỏi tôi: “Con đã mua chiếc mua chiếc mũ màu đỏ kia ở đâu?”)

➔ My mother asked me where I bought that red hat.

(Mẹ tôi hỏi tôi rằng nơi tôi đã mua chiếc mũ màu đỏ kia)

*Note: Trong câu hỏi, ta có thể bỏ 3 trợ động từ do/does/did. Ba trợ động từ này chỉ dùng để xác định động từ chính để biết chia ở thì nào.

• Dạng khẳng định: S +     told     +    O    +    to-infinitive.

Ex: My teacher told us, “Open your book”.

(Cô giáo của tôi đã nói với chúng tôi: “mở sách của các em ra”)

➔ My teacher told us to open our book.

(Cô giáo của tôi đã nói với chúng tôi hãy mở sách của chúng tôi ra)

• Dạng phủ định: S +     told     +    O    +    not to-infinitive.

Ex: “Don’t talk in class!” the teacher told us.

➔ The teacher told us not to talk in class.

(Cô giáo nói với chúng tôi rằng đừng nói chuyện riêng trong lớp)

*Note: Nếu mệnh đề ở câu trực tiếp ở thì hiện tại đơn, hiện tại hoàn thành, tương lai thì khi chuyển sang câu gián tiếp mệnh đề chia không cần lùi thì.