Tấm chết, linh hồn hóa thân thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi, rồi quả thị. Đây vốn là những vật rất gần gũi trong cuộc sống của người lao động nơi thôn quê dân dã. Mỗi hình thức biến hóa mang một ý nghĩa đặc sắc riêng.

Chim vàng anh tiếng hót trong trẻo, thánh thót đem lại niềm vui. Chim quấn quýt bên nhà vua, được vua sủng ái yêu chiều như với người. Hình ảnh chim vàng anh là sự hóa thân của một linh hồn trong sáng, hồn hậu, đồng thời trong sự hóa thân đó đã xuất hiện một cô Tấm không còn yếu đuối, bị động như trước.

Lần thứ hai, Tấm hóa thành cây xoan đào. Cây xoan đào cành lá xanh tươi xòe bóng che mát cho nhà vua, lòng cây màu hồng như tấm lòng son mãi không phai qua bao thăng trầm của Tấm. Bị chặt đem đi làm khung cửi, Tấm trong cây xoan đào lại lên tiếng vạch mặt, tiếp tục tuyên chiến với kẻ thù quyết liệt hơn.

Lần thứ ba, Tấm hóa thành cây thị. Cây thị mộc mạc dân dã và thân thiết với người nông dân nơi thôn quê. Quả thị nhỏ nhắn luôn tỏa ngát hương thơm khiến ai cũng thích, cũng qúy. Đó là hóa thân của tấm lòng thơm thảo của Tấm. Bước ra từ quả thị trở về với cuộc sống bên bà lão hàng nước. Tấm trở lại đúng là chính mình. Không lam lũ nghèo hèn, không cao sang quyền quý và rất đỗi bình dị. Qua mấy kiếp luân hồi. Tấm vẫn là cô Tấm nết na thảo hiền chịu thương chịu khó thuở nào, lại vừa như được lột xác để mang một dáng dấp mới, xinh đẹp hơn, tự tin hơn và chủ động hơn trong cuộc sống của chính mình.

Như vậy mỗi lần, Tấm đều hóa thân trong những hình ảnh rất đẹp. Tuy khác nhau nhưng tất cả những hình ảnh đó đều có một sự thống nhất chung. Hiển hiện của một linh hồn lương thiện, trong sáng, thủy chung, một linh hồn không cam chịu khuất phục khi ý thức được nỗi oan ức của mình.

Quá trình hóa thân của Tấm là sự thể hiện một sức sống mãnh liệt, không thể bị tiêu diệt của cái đẹp, cái thiện. Đó là quan niệm, đồng thời cũng là mơ ước cháy bỏng của nhân dân lao động bao đời nay trong cuộc đối mặt với cái ác, cái xấu.