Vận động viên thể thao phải luyện tập chăm chỉ mới có thể đạt huy chương trong cuộc thi đấu. Nhà khoa học phải vùi đầu vào các thí nghiệm mới mong đưa ra những phát minh mới. Học sinh muốn đỗ đạt phải dày công đèn sách, dùi mài kinh sử. Nhìn chung, thành công chỉ đến với những ai chịu khó lao động chăm chỉ, miệt mài. Chân Phước Richard Rolle cho rằng: “Muốn lên thiên đàng, chúng ta phải vượt qua một chặng đường đầy cố gắng, phải tập tành các nhân đức, cầu nguyện liên lĩ, những tư tưởng tốt lành, những việc làm phúc đức…”. Cũng vậy, Lỗ Tấn có viết: “Trên đường thành công không có vết chân của người lười biếng”. Chúng ta cùng xem xét điều Lỗ Tấn nói có đúng không?

Thành công là đạt được những điều mong ước. Mà để đạt được điều mong ước đó, người ta không có cách nào khác là bỏ công sức ra lao động miệt mài. Thomas Alva Edison bỏ ra mỗi ngày hai mươi giờ để làm việc, nên ông mới có hơn hai ngàn năm trăm bằng phát minh. Để đưa ra các định luật nổi tiếng đánh đổ nhiều quan niệm lâu đời, Newton hiếm khi đi ngủ trước hai giờ khuya. Ngoài ra, ông còn nhiều lần quên ăn quên ngủ. Còn ông bà Curie phải vất vả nấu hàng tấn quặng thô để tinh chiết ra chất radium trong bốn mươi lăm tháng trời. Chính Franklin đã nói: “Siêng năng cày cấy đúng thời – Tới mùa lúa chín của Trời đầy kho”. Do đó, thành công được đánh đổi bởi công lao khó nhọc làm việc vất vả, nên người lười biếng sẽ không thể có được thành công đích thực trong cuộc sống.

Sống trên đời, con người ta phải lao động để có cái ăn cái mặc. Đó là một nghĩa vụ, như ca dao Việt Nam có câu: “Có làm thì mới có ăn – Không dưng ai dễ đem phần đến cho”. Tục ngữ Việt Nam thì nói: “Tay làm, hàm nhai”. Còn Franklin thì cho rằng: “cáo ngủ không bắt được gà”. Chính Thánh Phaolô cũng nói rất cương quyết: “Ai không làm thì đừng có ăn”. Khi ở giữa các giáo đoàn, Thánh Phaolô không muốn thành gánh nặng cho các tín hữu, ngài làm nghề dệt bao bố để sinh sống. Còn những kẻ lười biếng là những kẻ chỉ thích ở không, sợ vất vả khó nhọc, sợ làm việc thì thật đáng chê trách, đáng bị lên án. Như thế thì làm sao kẻ lười biếng có được thành công? Một anh nhân viên lười biếng, sợ công việc, nên đi muộn, về sớm, trốn tránh công việc nếu không bị đuổi việc sớm thì cũng chỉ là một nhân viên quèn mà thôi, chứ không mong chi được thăng chức, được tăng lương.

Để đạt được thành công, người ta không chỉ chịu khó làm việc, mà còn phải ham thích công việc, phải làm việc một cách tích cực đến mức không muốn nghỉ ngơi. Thánh Tôma Aquinô cho rằng: “không làm việc, không có niềm vui”. Còn Thánh Don Bosco thì trả lời khi các con cái ngài khuyên ngài nghỉ ngơi rằng: “Thiên đàng mới là chốn nghỉ ngơi”. Một mẫu gương ham thích công việc là ông Heinrich Schlieman. Ông say mê công việc khảo cổ đến nỗi đã bỏ ra bốn chục năm đào bới khắp các hòn đảo mới tìm ra thành Troy và nhiều di thành quách khác đã được nhắc trong các truyện thần thoại cổ. Trong khi đó, người lười biếng còn là người trễ nãi, lừng khừng, không yêu thích, không tha thiết với công việc. Do đó, người lười biếng không thể có được thành công. Một anh sinh viên chẳng có một tí ham thích chuyện học hành, thường xuyên đi học muộn, trốn học, không mấy khi lên thư viện nghiên cứu, mãi la cà ở quán café, quán nhậu…đến cuối năm nếu thi cử nghiêm túc thì cơ may đậu của anh ta rất thấp. Nếu may mắn ra trường được, và tiếp tục thói lười biếng đó, cuộc đời của anh ta không có gì là sáng sủa.

Công việc luôn đòi hỏi người ta làm việc tỉ mỉ, cẩn thận, làm đến nơi đến chốn được. Như thế mới hoàn thành tốt công việc và đạt được yêu cầu của công việc. Hay nói cách khác là thành công trong công việc. Người kế toán phải tính toán kĩ lưỡng, chi tiết từng con số trong sổ sách, thì mới có được sự chính xác. Để tổng kết nên những định luật đặt nền móng cho ngành di truyền học, ông tổ ngành di truyền là Menden đã phải trồng, theo dõi, kiểm tra và tính toán tổng kết về sự khác nhau giữa các hạt đậu Hà Lan mà ông làm thí nghiệm. Ông phải quan sát nhiều đến mức cuối đời ông bị mù cả hai mắt. Trong khi đó, những kẻ lười biếng là kẻ làm việc cẩu thả, làm cho có làm, làm cho xong công việc thì không thể đạt kết quả cao trong công việc được. Một bác sĩ lười biếng, làm việc thiếu cẩn thận tỉ mỉ, thì rất dễ dàng gây ra những điều đáng tiếc cho bệnh nhân và tai họa cho chính bản thân. Một anh thợ xây mà thiếu cẩn thận, công trình anh ta làm mau chóng xuống cấp, mau chóng hư hại, để rồi anh ta sớm muộn cũng bị truy cứu. Những kẻ lười biếng như thế nhanh chóng bị xã hội loại thải, chứ không mong chi thành công.

Tóm lại, thành công luôn đòi hỏi con người ta nhiều sự cố gắng nổ lực hết mình. Do đó, không thể có thành công nếu cứ mãi sống một cách buông thả, lười biếng được. Những kẻ lười biếng chỉ có thể bước vào con đường của thất bại, hoặc may mắn là con đường tầm thường thôi. Hơn nữa, những kẻ lười biếng thường bị xã hội chê ghét, xem thường, khinh bỉ, như ca dao có câu: “giàu chi những kẻ ngủ trưa, sang chi những kẻ say sưa tối ngày”. Và ông bà thường khuyên con cháu:

“Thói thường gần mực thì đen
Anh em bạn hữu phải nên chọn người
Những kẻ lêu lỏng chơi bời
Cũng là lười biếng ta thời tránh xa”.

Do vậy, bàn chân của những kẻ lười biếng sẽ không bao giờ có thể bước vào con đường thành công được

Bill Gates là một doanh nhân nổi tiếng người Mỹ. Ông là tác giả và là chủ tịch tập đoàn Microsoft, hãng phần mềm khổng lồ mà ông cùng với Paul Allen đã sáng lập ra. Trên con đường thành công, đã bao lần Gates gặp thất bại nhưng ông vẫn luôn quyết tâm theo đuổi đam mê để được vinh quang ngày hôm nay. Hiện tại, ông nằm trong top những người giàu nhất thế giới. Những khó khăn và thử thách mà ông đã từng trải đã khiến ông phát huy được tài năng của mình. Do đó, ông cho rằng: “: Ai trong chúng ta cũng đều chứa đựng yếu tố đi đến thành công. Chỉ có điều chúng ta có nhận ra và quyết tâm theo đuổi hay không.” Ý kiến trên của Bill Gate nhận được sự đồng tình đông đảo trên thế giới.

Câu nói của Bill Gates rất ngắn gọn, xúc tích nhưng lại mang đầy ý nghĩa.“Thành công” là khi ta đạt được kết quả, mục đích đã dự định. A.Moravia có nói “ Thành công là một cuộc hành trình chứ không phải là điểm đến”.Thành công ấy không hề dễ dàng để ta đạt được, điều kiện mà nó đặt ra cho chúng ta đó là một quá trình, một quá trình để chứng tỏ cho nó thấy bạn có thể đủ khả năng để sở hữu nó. “Thành công”, nó không quá căng thẳng, áp đặt cho chúng ta nhưng nó luôn tự nhủ rằng “ Trên con đường thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng”. Chỉ cần ta không tạo nên những “dấu chân” đó thì thành công vẫn luôn sẵn sàng đón nhận chúng ta. Vì vậy, “ ai trong chúng ta cũng chứa đựng yếu tố thành công”. Yếu tố thành công là rất nhiều bao gồm khả năng, năng lực thực sự, là sở trường, là biết cách phát huy nó, lòng tự tin, ý chí…. Cả câu nói của Bill Gates khẳng định rằng: Ai trong chúng ta cũng có năng lực, sở trường để thành công. Chỉ có điều liệu ta có nhận ra và quyết tâm phát triển khả năng đó hay không.

Không ít người cho rằng, muốn thành công thì nhất định phải có tư duy thông minh rất nhiều. Điều này không hẳn sai nhưng không hoàn toàn là phải phụ thuộc vào trí thông minh. Thomas Amstrong cho rằng “con người từ khi sinh ra đã có thể sở hữu một hay nhiều các loại hình trí thông minh…”. Trí thông minh đó, từ khi sinh ra đứa bé nào cũng sở hữu cả nhưng những đứa trẻ có chỉ số IQ cao, luôn đạt điểm cao vê các môn logic chưa chắc đã thành công sau này. Bởi vì “"để trở thành một người thành công bạn chỉ cần có 1% là thông minh còn lại là 99% là sự cần cù”-Thomas Alva Edison. Vì vậy những yếu tố thành công cơ bản mà ai cũng có như sự thông minh, niềm đam mê, năng lực phán đoán…. chưa là phần quyết định nhất mà cần có thêm yếu tố khác.

Dù biết là ai cũng có yếu tố để đi đến thành công nhưng nếu ta không nhận ra nó thì làm sao ta biết được điểm tốt, điểm xấu, ưu khuyết điểm để phát huy hay khắc phục. Thành công không chỉ có ý nghĩa đối với một cá nhân mà đó còn là khát vọng của biết bao con người vì thế trên con đường thành công không chỉ có vết xước của đôi chân ta mà còn của nhiều kẻ khác. Kẻ nhanh nhạy sẽ học cách nhận ra khả năng của bản thân vì “biết người, biết ta, trăm trận trăm thắng”. Biết được mình cần sửa chữa ở điểm nào, tăng cường khi nào luôn tạo lợi thế cho ta tăng tốc trên hành trình thành công. Do đó, kẻ nào nhận ra được khả năng của mình sớm hơn sẽ có cơ hội hơn. Ngược lại, nếu ta không biết cách cố để hiểu mình, hiểu được năng lực bản thân thì những yếu tố sẵn có như trí thông minh, tài giao tiếp, phong thái tự tin.... dù có cũng bị lãng quên và không được sử dụng vì chủ của nó không hề biết có sự tồn tại của nó. Ngoài ra, đôi khi yếu tố vốn có ấy bị những điều kiện xung quanh chà đạp, bị hao mòn bởi thời gian, bởi sự chờ đợi một ngày được khai phá là quá giới hạn của nó. Tôi xin được lấy một ví dụ hết sức thực tế từ người bạn của tôi, một câu chuyện có thật mà chính bản thân tôi nhận ra. Hoàng là một cậu bạn học cùng lớp cũ với tôi cả năm cấp 1 và 2. Từ hồi cấp 1, vốn nhẽ tài năng thiên bẩm của cậu với những con số sẽ không ai có thể nhận ra, chính cậu cũng thế. Nhưng với sự dìu dắt của cô giáo và sự thích thú với những bài toán logic, tài năng của cậu đã thât sự được nhìn thấy bởi tất cả mọi người. Có lẽ, cậu đã nhận ra được sự phát hiện khả năng chính mình sẽ là yếu tố để mơ ước của cậu trở thành hiện thực- đó là ước mơ trở thành thầy giáo. Thế nhưng, khi bắt đầu từ cấp 2, vì môi trường xung quanh đã khiến cậu bị rủ rê, dụ dỗ và sa vào những cuộc chơi bời, đồng thời điều kiện kinh tế gia đình khiến cậu không được học hành đàng hoàng. Vì vậy mà môn toán của cậu không thể phát triển để vượt qua các cuộc thi cũng như những bài kiểm tra logic. Bây giờ, dù đã đánh mất phần nhỏ cơ hội để thành công nhưng tôi tin rằng một ngày nào đó niềm đam mê sẵn có sẽ thức tỉnh Hoàng trở lại và vun đắp thêm ý chí để ước mơ thuở bé đến gần hơn với cậu. Bởi vì, yếu tố quan trọng nhất không có gì sánh bằng đó là sự “quyết tâm theo đuổi”.

“Nếu bạn đặt mục tiêu và theo đuổi chúng với tất cả lòng quyết tâm, tài năng sẽ đưa bạn tới những nơi khiến bạn phải ngạc nhiên.”- Benjamin Franklin. Ta cần phải có lòng quyết tâm theo đuổi để thực hiện hóa những năng lực và sở trường để đi đến thành công- điều gây sự ngạc nhiên khó tưởng.Sức mạnh cơ bắp của mỗi người là có hạn, nhưng ở người có ý chí sắt đá thì nghị lực là vô hạn. Đừng bao giờ đánh mất niềm tin vào năng lực thật sự của bản thân mình. Với người có ý chí kiên cường thì nghịch cảnh khiến cho họ thông minh, mạnh mẽ hơn. Nếu cuộc sống bình dị làm cho người ta cảm thấy tẻ nhạt, thì ý chí vượt qua sống gió mang lại niềm vui và ý nghĩa chân chính của cuộc đời. Khi đối diện với khó khăn thách thức, họ tìm mọi cách để vượt qua chứ không tìm đường thoái lui. Thành công luôn đón chờ những con người kiên trì và quyết tâm theo đuổi đến cùng mục tiêu đã chọn. Cựu thủ tướng Anh Benjamin Disraeli quan niệm: “Khi con người sống cùng mục tiêu của mình thì sớm muộn cũng sẽ đạt được mục tiêu đó, không có trở ngại nào có thể ngăn cản ý chí và lòng quyết tâm của con người”.Trong khi biết bao người còn chưa nhận ra được khả năng của bản thân mà ta đã nhận ra thì không còn việc gì quan trọng hơn ngoài ý chí quyết tâm cả. Một khi con người đã mang trong mình dòng máu nghị lực, quyết chí sẵn sàng hơn bao giờ hết thì ngọn lửa tâm huyết nhất sẽ luôn sôi hùng hục , mang động lực cho con người thực hiện những bước để đi đến thành công. Ngọn lửa ấy thôi thúc ta, thúc giục ta cần phải thực hiện nhiệm vụ thật tốt, thật nhanh chóng và điều đặc biêt là sẽ không bao giờ bỏ cuộc. Đối với những con người thiếu đi sự quyết tâm họkhó lòng theo đuổi mục tiêu đến cùng, vì luôn chuẩn bị sẵn đường thoái lui và dễ dàng bỏ cuộc giữa chừng; thật trái ngược với người có lòng kiên trì, luôn tìm cách cắt đứt mọi con đường thoái lui. Có một minh chứng hết sức rõ ràng cho lòng quyết tâm mãnh liệt hữu hiệu này. Đó là kỹ sư người Anh Jack Rose. Là một người rất tiết kiệm, ôngcảm thấy rất tiếc mỗi khi chứng kiến mọi người bỏ phí hàng tấn bao bì sản phẩm sau khi đã sử dụng xong. Với lòng quyết tâm thay đổi loại bao bì rẻ hơn, bền hơn và không gây ô nhiễm môi trường, Jack đã lập một công ty và ngày đêm lên kế hoạch nghiên cứu các vật liệu. Dù rất nhiều lần kế hoạch và sản phẩm của ông bị thất bại tan tành nhưng lòng nản chí không bao giờ chạm được đến Jack. Và rồi những gì đến cũng đã đến. Một vật liệu mới đã được Jack và các đồng nghiệp tìm ra. Đó là đá phấn, một loại khoáng sản rất phổ biến và dễ khai thác ở bất kỳ đâu. Bao bì sản phẩm làm bằng vật liệu mới của Jack sẽ tự nát thành bột sau 1-2 tháng hoặc biến thành tro giàu carbonic nếu bị đốt, ít chiếm chỗ một khi bao bì đã thành rác au khi công bố, hàng trăm đơn đặt hàng từ khắp nơi trên thế giới đã đến với Wergberg, từ Mỹ, Đông Âu cho đến Trung Quốc. Jack đã đưa Wergberg trở thành một trong những công ty sản xuất bao bì hàng đầu tạo Anh. Mặc dù thành công đã đến nhưng Jack cho biết ông vẫn sẽ chưa dùng lại ở đây. Ông sẽ tiếp tục nghiên cứu những vật liệu mới để tạo ra những bao bì tốt hơn với giá thành rẻ hơn. Nhiều người cho rằng rất có thể một ngày nào đó những bao bì làm từ vật liệu do Jack phát minh sẽ có mặt khắp nơi trên thế giới, thay thế cho bao bì làm từ nylon và pastic như hiện nay.Như Bill Gates đã viết trong cuốn sách best-seller The Road Ahead: “Ai trong chúng ta đều chứa đựng trong mình những yếu tố đi đến thành công. Chỉ có điều chúng ta có tìm ra và quyết tâm theo đuổi hay không mà thôi”. Những doanh nhân trên chỉ là một trong số rất nhiều những tên tuổi lớn trong giới kinh doanh có được thành công từ chính sự quyết tâm theo đuổi ý tưởng của mình.

Bên cạnh những con người có niềm đam mê dồi dào và sự kiên trì bền bì thì xã hội hiện đại ngày nay cũng chúng ta cũng không ít những thành phần sống quẩn quanh, không dám mơ ước, không có niềm tin và phát huy năng lực bản thân để làm nên thành công, là người có cống hiến lợi ích cho cộng đồng. Đó là những con người đáng trê trách và chúng ta cần tiếp thêm sức mạnh để giúp họ mạnh mẽ hơn, mạnh dạn hơn để thỏa sức niềm đam mê và bộc lộ tài năng vốn có. Nếu bạn có một giọng hát đẹp mà không dám thể hiện, hãy thỏa sứa thể hiện và phát triển nó. Nếu bạn muốn trở thành một nhà thiết kế, đừng ngại tưởng tượng, hãy tạo nên những sản phẩm dù cho nó có thảm họa đi chăng nữa nhưng đừng từ bỏ, càng nhiều thất bại càng làm kinh nghiệm trong bạn thêm dồi dào và một ngày thành công sẽ đến với bạn. Chắc chắn vậy! Đó là những lời tôi muốn gởi đến cho những con người vẫn có nhút nhát, chưa dám trình bày, thể hiện hết những gì mình có hay chưa sẵn sáng để đón nhận những tài năng vốn có của mình.

Như vậy, câu nói của Bill Gates đã cho chúng ta thấy sức mạnh của lòng quyết tâm và tầm quan trọng của việc nhận ra những yếu tố bẩm sinh của con người. Không gì là không thể cả! Ai cũng có yếu tố, khả năng riêng ngay từ khi sinh ra, chúng có lớn lên và mang đến thành công hay không là phụ thuộc vào bạn. Thứ nhất chọn cách tiếp nhận nó và bước tiếp hoặc thứ hai là từ chối nó. Sẽ là sự lựa chọn của mỗi cá nhân mà không ai có quyền can thiệp quyết định. Nhưng, “thành công” sẽ không vừa lòng cho sự chọn lựa thứ hai đâu nhé. Vì vậy, hãy nhìn cuộc đời của Bill Gates và ghi nhớ lời khuyên của ông để chúng ta có thể tạo ra cuộc sống tươi đẹp cho riêng mình và cộng đồng. “Ai trong chúng ta cũng đều chứa đựng yếu tố đi đến thành công. Chỉ có điều chúng ta có nhận ra và quyết tâm theo đuổi hay không.”