Trong kho tàng truyện ngụ ngôn của dân tộc ta, có nhiều câu chuyện hài hước, châm biếm, sâu cay nhưng có ý nghĩa sâu sắc đối với đời sống con người. Trong số đó truyện “ếch ngồi đáy giếng” là một câu chuyện như vậy. Tác giả đã mượn hình ảnh của một con ếch sống ở đáy giếng để mỉa mai, châm biếm lối sống nông cạn của con người hiện nay.

    Câu chuyện kể về cuộc sống và suy nghĩ của chú ếch nhỏ sống ở đáy giếng sau khi ngắm nhìn cuộc sống bên ngoài. Chú chỉ nghĩ bầu trời bé bằng cái vung, các con vật sống cùng với nó như nhái, cua, ốc đều bé nhỏ. Nó chỉ cần kêu lên một tiếng đã đủ làm chúng hoảng sợ. Vì thế, nó dần trở lên tự cao và nghĩ mình là chúa tể. Nhưng nó đâu biết rằng, nếu bước ra khỏi miệng giếng, nó chỉ là một sinh vật nhỏ bé mà thôi. Đó chính là thái độ sống phiến diện, có suy nghĩ thiển cận. Chính điều kiện sống đã hình thành lên lối sống và suy nghĩ lệch lạc đó.

    Một lần, trời mưa cao, nước dâng, ếch rời khỏi miệng giếng, cuộc sống bấy giờ mới kiến chú ếch hoang mang. Nhưng với tính cách kiêu ngạo, ếch không học hỏi về thế giới mới, nó nghĩ cái nơi mới mẻ này cũng như cái giếng cạn của nó. Vậy nên đi lại hiên ngang và kêu ồm ộp, nhâng nháo nhìn trời và không để ý xung quanh. Do đó, ếch đã bị một con trâu đi qua dẫm bẹp. Đó chính là hậu quả tất yếu của thói chủ quan, kiêu ngạo. Nếu ếch chịu học hỏi và tìm tòi thì đã không gặp tai họa như vậy.

    Cha ông ta đã khéo léo mượn chuyện của loài vật để nói nên chuyện của con người. Đây là sự tinh tế và thông minh rằng ngay từ xa xưa con người đã biết nhìn nhận cuộc sống theo nhiều chiều, chứ không phải theo một chiều nhất định. Đó là lối sống cần phát huy, trái ngược với lối sống của chú ếch chỉ quanh năm sống ở đáy giếng này vậy.
Như vậy chỉ với một vài tình huống trong truyện đã gợi nhắc và thức tỉnh những con người có lối sống thu hẹp bản thân, sống không quan tâm đến người khác. Cuộc sống ngày càng hiện đại, cần phải biết hòa nhập, hòa đồng với mọi người. Chúng ta cần đánh gá mọi việc bằng cái nhìn tổng quát chứ không bằng cái nhìn phiến diện như thế.

    Câu chuyện ếch ngồi đáy giếng đã mang lại nhiều bài học có ích trong cuộc sống. Một môi trường bé nhỏ, hạn hẹp sẽ làm hạn chế tầm hiểu biết của bản thân. Từ đó trở lên nông cạn, dễ chủ quan kiêu ngạo. Chúng ta cần mở rộng mối quan hệ với mọi người xung quanh, chịu khó tiếp thu và tìm tòi những cái mới để không xảy ra những hậu quả đáng tiếc như chú ếch ở trong câu chuyện.

    Chúng ta muốn tồn tại trong xã hội này thì yêu cầu phải có cái nhìn sâu sắc, nhìn mở rộng hơn để không trở lên lạc hậu và bị đẩy lùi ra phía sau.

    Ông cha ta dạy rằng “đi một ngày đàng, học một sàng khôn” chúng ta cần học tập, trau dồi vốn sống, tích lũy cho mình những kinh nghiệm quý báu để có được kết quả tốt trong cuộc sống.

Tối thứ bảy hàng tuần, tôi đều được bà kể cho nghe truyện ngày xưa. Trong đó có những câu chuyện ngụ ngôn tuy ngắn nhưng thật hay và bổ ích, giúp con người thấy được nhiều bài học trong cuộc sống. Hôm nay, bà đã kể cho tôi chuyện “Ếch ngồi đáy giếng”.

       Bà nội tôi thuộc rất nhiều ca dao, tục ngữ, thành ngữ... Vì thế khi nói chuyện bả hay chêm vào đó những câu tục ngữ lạ mà tôi không hiểu. Những lúc như thế bà lại cặn kẽ giảng giải. Hôm nay, bà nói về câu tục ngữ “Ếch ngồi đáy giếng” chỉ những kẻ dù hiểu biết rất cạn hẹp nhưng lúc nào cũng huyênh hoang, tự đắc. Rồi để giải thích cho tôi hiểu hơn, bà kể lại cho tôi nguồn gốc câu thành ngữ ấy.

       Ngày xưa, có một chú ếch sống trong một cái giếng nhỏ. Vì sống ở đó lâu ngày nên nó không biết thế giới ở ngoài kia ra sao. Xung quanh nó chỉ có vài con cua, ốc, nhái bé nhỏ... nên tưởng rằng mình là to là mạnh nhất. Ếch ta tự hào lắm về tiếng kêu ồm ộp của mình. Mỗi khi nó kêu làm vang động cá cái giếng nhỏ, khiến những con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ ngỡ mình rất oai. Ngẩng mặt lên nhìn trời, nó thấy bầu trời chỉ bằng chiếc vung chứ không cao và rộng lớn như người ta thường đồn đại. Ểch ta kiêu hãnh lắm và cho rằng trời quá bé nhỏ còn nó mới xứng là một vị chúa tể. Suy nghĩ ấy đã làm cho ếch ta coi thường mọi vật. Trong cái nhìn của ếch thì chẳng có ai bằng nó cả. Thế nên, một năm trời mưa to, nước trong giếng dâng cao, đưa ếch ta ra ngoài. Quen cái nhìn cũ, quen cách nghĩ cũ, ếch huyênh hoang đi lại trên đường, đi khắp nơi như chốn không người. Theo thói quen, nó cất tiếng kêu ồm ộp và tưởng rằng ai cũng sợ như dưới đáy giếng kia. Nó đưa cặp mắt lên nhìn và vẫn cho rằng bầu trời bé tẹo như cái vung nên chẳng để ý gì đến xung quanh. Bỗng nó thấy tối sầm lại, không nhìn rõ gì nữa. Một vật gì rất lớn che mất tầm nhìn của nó. Nó đâu biết rằng đó là chân của một con trâu nên đã bị giẫm bẹp. Thế là hết đời một con ếch ngông nghênh.

       Nghe câu chuyện bà kể, tôi thấy chú ếch con thật đáng chê trách. Những người trẻ, ít kinh nghiệm, hiểu biết nhưng lại là những người có tính cách hung hăng, huyênh hoang, ngông nghênh nhiều nhất. Có lẽ vì còn chưa hiểu biết nhiều nên họ mới làm những việc kém hiểu biết. Vì thế, những người trẻ tuổi phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không chỉ trong sách vở mà còn nhiều lĩnh vực khác, không chủ quan hay kiêu ngạo. Những tính cách đó chỉ làm hỏng một con người mà thôi, đôi khi còn làm cho người khác bị tổn thương nữa.

       Bao giờ kể chuyện xong bà cũng giúp tôi rút ra những bài học quí báu, không cao sang, xa vời mà rất thực tế, gần gũi. Tôi luôn lắng nghe những điều bà dặn để áp dụng vào cuộc sống. Bản thân tôi cũng như tất cả mọi người, không ai là hoàn hảo nên luôn phải học hỏi lẫn nhau, những khiếm khuyết của mình sẽ được tri thức của người khác bổ sung và ngược lại. Do đó, không được giấu điểm yếu kém. Bà còn bảo tôi phải học thật chăm để không bị kém hiểu biết, có như thế mới không suy nghĩ hay hành động thiếu hiểu biết. Quả thực những điều bà dặn dò tôi đòi hỏi một sự cố găng nỗ lực và tự giác rất lớn nhưng dù thế nào tôi cũng không thể để mình như chú ếch ngồi đáy giếng được.

       Truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng của ông cha ta thật sâu sắc: Nói chuyện của loài vật nhưng mục đích là nói chuuyện loài người. Bất kì ai khi đọc truyện cũng sẽ tự rút ra được cho mình bài học cần thiết và bổ ích.

* Chú ếch trong câu chuyện nghĩ bầu trời chỉ bé như một cái vung vì nó sống ở đáy giếng đã lâu ngày, xưa nay chưa từng ra khỏi miệng giếng. Các con vật sống cùng với ếch dưới đáy giếng như nhái, cua, ốc đều bé nhỏ. Nó chỉ cần cất tiếng kêu ộp ộp cũng đủ làm cho chúng hoảng sợ. Vì chưa từng gặp kẻ nào mạnh hơn mình nên ếch mới nghĩ nó là một vị chúa tể. Đó là một suy nghĩ sai lầm, song điều này rất dễ hiểu: ếch đã bao giờ bước ra khỏi cái miệng giếng đó đâu, nên nó không biết thế giới ngoài kia còn bao điều to lớn là phải! Nhưng không chỉ thiếu hiểu biết, chủ quan và kiêu ngạo, ếch còn là một kẻ không thức thời. Lần đầu tiên rời khỏi cái giếng nhà mình, đáng ra nó phải khiêm nhường học hỏi về thế giới mới.
*Cụm động từ trong câu trên ; cứ/ tưởng /bầu trời trên đầu 

Gồm                                            PT.    ĐT.     PS

Cụm danh từ trong câu trên : một /vị chúa/tể

Gồm.                                          Pt.     DT.      PS