Hai dạng cầu lệnh if-then như sau:

a) Dạng thiếu

If<điều kiện> then <câu lệnh>;

if <điều kiện> then <câu lệnh 1 >else <câu lệnh 2 > ;

trong đó:

Điều kiện biểu thức quan hệ hoặc lôgic.

Câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 là một câu lệnh của Pascal.

- Giống nhau: đều cùng là câu lệnh rẽ nhánh và khi gặp một điều kiện nào đó thì chọn lựa thực hiện thao tác thích hợp.

- Khác nhau: 

+ Ở dạng thiếu thì nếu điều kiện sai thì nó sẽ thoát khỏi cấu trúc rẽ nhánh, thực hiện câu lệnh tiếp theo của chương trình.

+ Ở dạng đầy đủ thì nếu điều kiện sai nó sẽ thực hiện nhánh câu lệnh sau else (<câu lệnh 2> trong dạng đầy đủ). Sau đó mới thoát khỏi rẽ nhánh rồi thực hiện các câu lệnh tiếp theo của chương trình.

Nhắc lại hai dạng câu lệnh if-then.

Dạng thiếu: if<điều kiện> then <câu lệnh>;

Dạng đầy đủ: if<điều kiện> then <câu lệnh 1> else <câu lệnh 2>;

Sự giống nhau: Điều kiện được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng thì nhánh câu lệnh sau then (<câu lệnh > trong dạng thiếu và <câu lệnh 1> trong dạng đầy đủ)

Sự khác nhau:

+ Ở dạng thiếu thì nếu điều kiện sai thì nó sẽ thoát khỏi cấu trúc rẽ nhánh .Thực hiện câu lệnh tiếp theo của chương trình.

+ Ở dạng đầy đủ thì nếu điều kiện sai nó sẽ thực hiện nhánh câu lệnh sau else (<câu lệnh 2> trong dạng đầy đủ). Sau đó mới thoát khỏi rẽ nhánh rồi thực hiện các câu lệnh tiếp theo của chương trình.