Cùng với sự phát triển kinh tế, việc nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, quan tâm giải quyết các vấn đề bức xúc xã hội đặt ra, là bản chất ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa. Đảng bộ Quận 10, qua nhiều nhiệm kỳ đã thể hiện rõ quan điểm trên. Đặc biệt tình hình hiện nay, khi kinh tế ngày càng phát triển, mức sống ngày càng được nâng cao, thì nhu cầu đời sống tinh thần cần thiết phải được cải thiện, mà vấn đề bức xúc hiện nay Đảng bộ, nhân dân Quận rất quan tâm đó là đời sống văn hóa cơ sở còn nhiều mặt chưa đáp ứng, môi trường trong lành đang bị đe dọa. Tội phạm – tệ nạn xã hội, mãi dâm – ma túy chưa có dấu hiệu thuyên giảm … làm cho người dân chưa thật sự an tâm. Là một trong những vấn đề trăn trở, rất cần được sự tập trung quan tâm của Đại hội nhằm góp ý tìm ra các giải pháp hữu hiệu, để có định hướng sát thực khả thi, làm chuyển biến tình hình một cách tích cực trong giai đoạn 2000-2005 tại địa bàn Quận.

I/ THỰC TRẠNG :

Trong những năm qua, nhất là giai đoạn 1996 – 2000, Đảng bộ và nhân dân Quận 10 đã có nhiều nỗ lực để lãnh đạo, thực hiện Nghị quyết Đại hội VII của Đảng bộ đã đề ra, nhằm phát triển văn hóa xã hội, giải quyết nhữõng vấn đề bức xúc về đời sống văn hóa cơ sở – trật tự an toàn xã hội … Bộ mặt văn hóa xã hội Quận có nhiều đổi thay, từ việc phát triển sự nghiệp giáo dục đào tạo, nâng cao dân trí, thực hiện các chính sách xã hội, chăm lo đời sống người dân (như diện chính sách, nhân dân lao động nghèo, người già, trẻ em …) cho đến phát triển các phong trào văn hóa văn nghệ-thể dục thể thao- sự nghiệp y tế chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Cùng với nhiều công trình, nhiều thiết chế văn hóa xã hội được hình thành như nâng cấp xây dựng mới trường học, Trung tâm y tế, Trung tâm Thể dục Thể thao, Trung tâm Văn hóa, Nhà Thiếu nhi, Công viên Lê Thị Riêng, tăng cường thiết bị Nhà hát Hòa Bình, xây dựng nhà truyền thống, bia tưởng niệm Vườn Lài, trùng tu lại các di tích lịch sử văn hóa … Tiếp tục đầu tư nâng cấp xây dựng mới Nhà văn hóa phường, sân chơi, tụ điểm sinh hoạt thanh thiếu niên, xây dựng tủ sách, khu dân cư “Xanh – Sạch – Đẹp”, khu phố văn hóa và nhiều phong trào hành động cách mạng khác (Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, gia đình văn hóa, gia đình cách mạng gương mẫu, người tốt việc tốt, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, phòng chống tội phạm-tệ nạn xã hội, phòng chống ma túy, …. Xây dựng công sở văn minh sạch đẹp an toàn…) gắn kết với nhiều loại hình hoạt động đa dạng phong phú đem lại những hiệu quả nhất định, góp phần hình thành nền văn hóa mới, con người mới, cải thiện về đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân trên địa bàn dân cư.

Đồng thời với việc xây, Đảng bộ, chính quyền không ngừng tăng cường công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm, bài trừ tệ nạn xã hội nghiêm trọng, trong đó tập trung thực hiện Nghị quyết an ninh quốc phòng của Đảng bộ, thực hiện Nghị định 36/CP, Nghị định 87 – 88/CP, Chỉ thị 814/TTg, xây dựng môi sinh môi trường sạch đẹp, chống văn hóa độc hại, bài trừ mê tín dị đoan, phòng chống tội phạm – tệ nạn xã hội, mại dâm – ma túy – HIV. Đã chuyển hóa nhiều địa bàn, tụ điểm, trọng điểm phúc tạp về tệ nạn xã hội, xóa 150/177 tụ điểm, trong đó nổi bật là xóa và chuyển hóa 31 tụ điểm phức tạp về mại dâm (xóm Cây điệp Phường 2, nhà trọ Lê Hồng Phong Phường 1, nạn mãi dâm bia ôm ..). Về các tụ điểm mua bán, chích hút các chất ma túy từ khi có Nghị quyết 10 của Ban chấp hành Đảng bộ xác định 48 tụ điểm – 1190 đối tượng, đến nay, qua đấu tranh còn lại 01 tụ điểm và 9 điểm mua bán chích hút thường xuyên với 999 đối tượng. Đến nay, trên địa bàn Quận còn tồn tại 12 tụ điểm phức tạïp về hình sự, 05 điểm về mại dâm.

Những thành tích trên đã góp phần nhất định vào việc cải thiện môi trường sống, nâng cao đời sống văn hóa, giữ vững an ninh trật tự xã hội ở cơ sở. Nhưng mặt tồn tại, khuyết điểm, nhiều vấn đề bức xúc xã hội đặt ra chưa được giải quyết cụ thể :

Mặt trái kinh tế thị trường tác động xấu đến đời sống văn hóa cơ sở, sự phân hóa giàu nghèo tạo ra sự cách biệt về mức sống và việc hưởng thụ đời sống tinh thần ngày càng lớn, nhiều gia đình có cuộc sống và mức thu nhập không ổn định. Đời sống diện chính sách, cán bộ về hưu còn nhiều khó khăn, đa số ở dưới mức sống bình quân của xã hội, diện xóa đói giảm nghèo vẫn còn nhiều (2080 hộ), công tác xóa đói giảm nghèo có nhiều nỗ lực nhưng chưa thật căn cơ. Tham nhũng tiêu cực xã hội, sách nhiễu dân chưa được khắc phục, nhiều ngườøi còn lãng phí, có lối sống thực dụng, buông thả, mê tín dị đoan, thiếu văn hóa … vẫn là trở lực không nhỏ cho việc xây dựng con ngườøi mới, đời sống văn hóa mới, đặc biệt một số lĩnh vực tệ nạn xã hội diễn biến phức tạp, đáng lo ngại như trộm cắp, cướp giật trên đường phố, mại dâm biến tướng, vấn nạn ma túy, HIV … Là sự thách thứùc của toàn xã hội, nhưng các cơ quan chức năng, chính quyền các cấp chưa có biện pháp đấu tranh - ngăn chặn - đẩy lùi có hiệu quả. Đó cũng là nỗi bất an, mối đe dọa, lo lắng thường xuyên của người dân, ảnh hưởng rất lớn đến việc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở.