Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhất là trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân và quân đội Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia được hình thành trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đã được tiếp tục xây dựng, củng cố và phát triển trong điều kiện lịch sử mới: Cả ba dân tộc đều đứng lên chống lại kẻ thù chung là đế quốc Mỹ xâm lược. Tình đoàn kết chiến đấu đó đã phát huy vai trò, tác dụng to lớn không chỉ đối với công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Lào và Cam-pu-chia, mà còn có vai trò, tác dụng trực tiếp đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta.

Tình hữu nghị, bang giao giữa Việt Nam - Lào - Cam-puc-hia luôn được giữ vững. Ảnh: Báo Bình Phước

Trước âm mưu và hành động xâm lược của đế quốc Mỹ, nhân dân Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia đều có chung một mục đích, một nguyện vọng là cùng nhau đoàn kết chiến đấu để giành và giữ nền độc lập dân tộc, hòa bình cho đất nước, tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Mục đích, nguyện vọng chung của nhân dân ba nước, cùng với điều kiện lịch sử-địa lý, nhất là truyền thống đoàn kết của nhân dân ba nước trên bán đảo Đông Dương đã được hình thành và phát triển trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, đặc biệt là từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời, là cơ sở quan trọng để củng cố, tăng cường và phát triển tình đoàn kết chiến đấu chống kẻ thù chung của ba dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Nhận rõ âm mưu thâm độc của đế quốc Mỹ khi thay chân Pháp nhảy vào Đông Dương nhằm đè bẹp phong trào cách mạng của ba nước; nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của tình đoàn kết chiến đấu chống kẻ thù chung của nhân dân và quân đội ba nước Đông Dương, Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trương phát huy truyền thống đoàn kết của nhân dân và quân đội ba nước, kiên trì và đẩy mạnh tình đoàn kết với nhân dân và quân đội hai nước láng giềng Lào và Cam-pu-chia anh em trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, lợi ích và nguyện vọng chính đáng của mỗi dân tộc, đồng thời, giữ vững tinh thần độc lập, tự chủ, cùng nhau đoàn kết chiến đấu chống kẻ thù chung là đế quốc Mỹ xâm lược.

Phát huy truyền thống gắn bó, chiến đấu hy sinh vì tự do, độc lập của mỗi dân tộc trên bán đảo Đông Dương, nêu cao tinh thần quốc tế vô sản trong sáng, thủy chung, Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thường xuyên chăm lo tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng cho nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam thấm nhuần đường lối, quan điểm đối ngoại của Đảng, nêu cao tinh thần đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân và quân đội ba nước trên bán đảo Đông Dương trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung. Thấm nhuần quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh “giúp bạn là tự giúp mình”, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, nhân dân và quân đội ta đã cùng nhân dân và quân đội hai nước Lào và Cam-pu-chia anh em kề vai sát cánh chiến đấu. Lực lượng vũ trang ba nước đã luôn đoàn kết hợp đồng chiến đấu, cùng nhau chia lửa giữa ba chiến trường, liên tiếp giáng cho kẻ thù những đòn chí mạng.

Tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân và quân đội ba nước Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia được thể hiện ở nhiều nội dung, hình thức rất phong phú, đa dạng, nhất là việc phối hợp chiến đấu trên các chiến trường, các mặt trận. Hội nghị nhân dân Đông Dương từ ngày 1 đến ngày 9-3-1965 tại Phnôm Pênh đã thông qua Nghị quyết cực lực lên án đế quốc Mỹ đã chà đạp lên Hiệp định Giơ-ne-vơ, gây ra cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, can thiệp vũ trang vào Lào và tiến hành tiến công khiêu khích Cam-pu-chia. Vì vậy, hội nghị đã nhấn mạnh phải củng cố tình đoàn kết trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung của ba dân tộc. Đặc biệt, tuyến vận tải chiến lược Trường Sơn được xây dựng, củng cố và ngày càng mở rộng, gắn bó các chiến trường ba nước Đông Dương là một trong những biểu tượng sáng ngời của tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam với nhân dân và Quân đội nhân dân Lào và Cam-pu-chia.

Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 lịch sử đã khẳng định tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân ba nước Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia được xây dựng, củng cố và phát triển dựa trên cơ sở của chủ nghĩa quốc tế vô sản chân chính, dựa trên nguyên tắc luôn tôn trọng độc lập, chủ quyền, lợi ích và nguyện vọng chính đáng của mỗi dân tộc, đồng thời giữ vững tinh thần độc lập, tự chủ, cùng đoàn kết, giúp đỡ nhau trong cuộc chiến đấu chống kẻ thù chung. Tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân và quân đội ba nước trên bán đảo Đông Dương đã thường xuyên được củng cố, vun đắp, phát triển và đã phát huy tác dụng to lớn, góp phần quan trọng vào thắng lợi của nhân dân mỗi nước nói riêng, nhân dân trên bán đảo Đông Dương nói chung trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung của cả ba dân tộc.

Ngày nay, tình hình quốc tế, khu vực đang và sẽ có nhiều biến đổi nhanh chóng, phức tạp, khó lường, tình hình mỗi nước với những điều kiện lịch sử cụ thể đang và sẽ có sự vận động phát triển mới. Vì vậy, cần kế thừa và phát huy truyền thống đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân và quân đội ba nước trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước phù hợp với điều kiện lịch sử mới, bảo đảm cho mỗi dân tộc nói riêng, cho cả ba dân tộc trên bán đảo Đông Dương nói chung tiếp tục ổn định và phát triển, thực hiện hòa bình, hữu nghị, bình đẳng, hợp tác, phát triển và phồn vinh, phù hợp với lợi í