Trùng kiết lị là một loại trùng biến hình. Tuy nhiên, chân giả của nó rất ngắn. Chính ví thế, cấu tạo của trùng kiết lị cũng tương tự như cấu tạo của trùng biến hình. Trong đó có: nhân, chất nguyên sinh, không bào tiêu hóa và không bào co bóp. Chất nguyên sinh ở dạng lỏng và đây là chất để tạo ra chân giả ở trùng kiết lị.

Ở ngoài môi trường tự nhiên, bào xác của trùng kiết lị có thể tồn tại lên tới 9 tháng. Sau đó, các tế bào của trùng kiết lị sẽ bám theo ruồi, nhặng và truyền bệnh cho người qua thức ăn.

Để nêu vòng đời của trùng kiết lị, ta có thể khái quát như sau: bào xác của trùng kiết lị theo thức ăn vào đến ruột con người. Đến ruột, trùng kiết lị sẽ chui ra khỏi bào xác. Qua đó gây các vết loét ở niêm mạc dạ dày.