* Tình hình nước ta nửa sau thế kỷ XIV
-Mất mùa ,đói kém , vỡ đê,nông dân phải bán ruộng đất , vợ con cho quý tộc , địa chủ và trở thành nô tì.
-Nhà nước không quan tâm đến nông nghiệp, không sửa chữa đê ,mất mùa đói kém.
-Vương hầu,quý tộc, ăn chơi, địa chủ chiếm nhiều ruộng đất .
-Ruộng đất công bị xâm lấn nên đời sống của nông dân, nông nô , nô tì rất khổ cực .
-Dân nghèo phải nộp 3 quan tiền thuế đinh .
Tình hình xã hội
-Vua quan nhà Trần ăn chơi sa đọa
-Quan lại bắt dân xây dinh thự , chùa chiền . Trong triều bị bọn nịnh thần lũng đoạn ( Chu văn An dâng sớ xin vua chém 7 tên nịnh thần )
-Nhà Trần bất lực trước sự xâm lược của Champa và sự ngang ngược của nhà Minh .
-Đời sống nhân dân càng khổ cực.
Lược đồ khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỷ XIV
*Các cuộc khởi nghĩa của nông dân và nô tì cuối thế kỷ XIV: Do bị áp bức bóc lột nên nông dân và nô tì nổi dậy đấu tranh:
– Khởi nghĩa nông dân Ngô Bệ 1344-1360: ở Yên Phụ- Hải Dương .
– Khởi nghĩa nông dân Nguyễn Thanh, Nguyễn Ky ở Thanh Hóa năm 1379.
– Cuộc khởi nghĩa nông dân do nhà sư Phạm Sư Ôn lãnh đạo năm 1390 ở Quốc Oai – Sơn Tây , tiến vào Thăng Long 3 ngày .
– Khởi nghĩa của Nguyễn Nhữ Cái ở Sơn Tây 1399
* Nhận xét:
-Các cuộc khởi nghĩa thất bại do thiếu tổ chức, cuối cùng bị chính quyền nhà Trần đàn áp.
-Đây là phản ứng mãnh liệt của của nông dân , của nô tì đối với cuộc sống khổ cực, đó là sự sụp đổ của nhà Trần, đưa đến Nhà Hồ thành lập năm 1400.