CHUYÊN ĐỀ: BẰNG CHỨNG VÀ CƠ CHẾ TIẾN HÓA

Bằng chứng tiến hóa

   1. Bằng chứng giải phẫu so sánh

   Bằng chứng giải phẫu so sánh là bằng chứng dựa trên sự giống nhau về đặc điểm giải phẫu.

   Các loài có cấu tạo giải phẫu càng giống nhau thì càng có quan hệ họ hàng càng thân thuộc.

   Sự tương đồng về các đặc điểm giải phẫu giữa các loài là những bằng chứng gián tiếp cho thấy những sinh vật hiện nay được tiến hoá từ một tổ tiên chung.

   Một số loại bằng chứng giải phẫu so sánh

   - Cơ quan tương đồng: là những cơ quan có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau mặc dù bây giờ chúng có thể thực hiện các chức năng khác nhau.

   - Cơ quan thoái hoá: là cơ quan tương đồng vì chúng được bắt nguồn từ 1 cơ quan ở loài tổ tiên sau đó không còn giữ chức năng gì nên bị tiêu giảm.

   - Cơ quan tương tự: là những cơ quan khác nhau về nguồn góco đảm nhiệm những chức năng tương tự nhau nên có kiểu hình thái tương tự nhau.

   Phân biệt cơ quan tương đồng và cơ quan tương tự

   2. Bằng chứng phôi sinh học

   - Định luật phát sinh sinh vật của Muylơ và Hecken: “Sự phát triển cá thể phản ánh một cách rút gọn sự phát triển của loài”

   - Những đặc điểm giống nhau trong phát triển phôi của các loài thuộc các nhóm phân loại càng nhiều và kéo dài chứng tỏ quan hệ họ hàng giữa chúng càng gần.

   3. Bằng chứng địa lý sinh học

   - Đại lí sinh vật học là môn khoa học nghiên cứu về sự phân bố địa lí của các loài trên Trái Đất.

   - Mỗi sinh vật phát sinh trong một thời kì lịch sử nhất định, tại một vùng nhất định.

   - Từ trung tâm đó, loài đã mở rộng phạm vi phân bố và tiến hoá theo con đường phân ly, thích nghi với những điều kiện địa lý, sinh thái khác nhau.

   4. Bằng chứng sinh học phân tử và tế bào học

   - Những bằng chứng về tế bào học và sinh học phân tử chứng tỏ nguồn gốc thống nhất của sinh giới.

   - Bằng chứng tế bào học cho thấy mọi sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào, các tế bào được sinh ra từ tế bào sống trước nó.

   - Tế bào là đơn vị cơ bản của các tổ chức sống.

   - Các bằng chứng về sinh học phân tử cho thấy sự thống nhất về cấu tạo và chức năng của ADN, của prôtêin; mã di truyền.

   - Các loài càng có họ hàng gần gũi thì trình tự, tỉ lệ các axit amin và các nuclêôtit càng giống nhau và ngược lại.