Sự tôn trọng trong quan hệ giữa người với người là nền tảng của xã hội văn minh. Tôn trọng người khác được thể hiện ở chỗ chúng ta để tâm đến cảm nhận, suy nghĩ của của người khác trước lời nói, hành động của bản thân. Chúng ta không thể tùy tiện phán xét người khác sai hay đúng, càng không thể chỉ biết trút ra những cảm xúc tình cảm của mình cho mình thoải mái, mà không để ý đến cảm nhận người khác hoặc làm tổn thương họ.

Vì sao con người cần tôn trọng lẫn nhau? Vì mỗi người đều là một cá thể độc lập và bình đẳng với nhau. Mỗi người có tín ngưỡng, quan niệm sống, cách nhìn nhận, suy nghĩ khác nhau và không thể dùng nó để làm quy chuẩn so sánh hay áp đặt cho người khác. Ví dụ như bạn thần tượng một nghệ sĩ này nhưng người khác không thích thần tượng của bạn thì bạn cũng không có quyền ép buộc người khác phải thích thần tượng của bạn. Ví dụ như bạn thích chơi bóng đá, bạn của bạn thích chơi cầu lông, bạn cũng không có quyền ép bạn của bạn phải thích chơi bóng đá được. Mà ngược lại, bạn nên tôn trọng sở thích của họ. Đồng thời, bạn cũng không nên phán xét hay chỉ trích chỉ vì người khác có sở thích, suy nghĩ, quan điểm khác mình.

Ngược lại, không tôn trọng người khác, muốn áp đặt khống chế người khác, muốn thay đổi người khác là hành động tàn ác giết chết cái tôi cá nhân và quyền tự do cá nhân của mỗi người từ khi sinh ra vốn được hưởng. Nhưng nếu đứng trước sự khắc nghiệt đó (ý muốn áp đặt của người khác vào bản thân ta), bản thân chúng ta cần tự tin vào chính mình, vào những điều mình làm, mình nghĩ. Và nếu cần, bạn cần quyết liệt đấu tranh trước sự áp đặt đó để bảo vệ tự do cá nhân. Đó là sự tôn trọng mà chúng ta dành cho bản thân trước khi muốn người khác tôn trọng mình.

Để quan hệ giữa người với người trở nên tốt đẹp, để xây dựng xã hội dân chủ, văn minh, con người (không ngoại trừ bản thân ta) cần tôn trọng người khác.”Người không tôn trọng tình cảm của người khác, cuối cùng sẽ chỉ làm cho người khác chán ghét và căm hận.” (Carnegie)

Sự tôn trọng trong quan hệ giữa người với người là nền tảng của xã hội văn minh. Tôn trọng người khác được thể hiện ở chỗ chúng ta để tâm đến cảm nhận, suy nghĩ của của người khác trước lời nói, hành động của bản thân. Chúng ta không thể tùy tiện phán xét người khác sai hay đúng, càng không thể chỉ biết trút ra những cảm xúc tình cảm của mình cho mình thoải mái, mà không để ý đến cảm nhận người khác hoặc làm tổn thương họ.

Vì sao con người cần tôn trọng lẫn nhau? Vì mỗi người đều là một cá thể độc lập và bình đẳng với nhau. Mỗi người có tín ngưỡng, quan niệm sống, cách nhìn nhận, suy nghĩ khác nhau và không thể dùng nó để làm quy chuẩn so sánh hay áp đặt cho người khác. Ví dụ như bạn thần tượng một nghệ sĩ này nhưng người khác không thích thần tượng của bạn thì bạn cũng không có quyền ép buộc người khác phải thích thần tượng của bạn. Ví dụ như bạn thích chơi bóng đá, bạn của bạn thích chơi cầu lông, bạn cũng không có quyền ép bạn của bạn phải thích chơi bóng đá được. Mà ngược lại, bạn nên tôn trọng sở thích của họ. Đồng thời, bạn cũng không nên phán xét hay chỉ trích chỉ vì người khác có sở thích, suy nghĩ, quan điểm khác mình.

Ngược lại, không tôn trọng người khác, muốn áp đặt khống chế người khác, muốn thay đổi người khác là hành động tàn ác giết chết cái tôi cá nhân và quyền tự do cá nhân của mỗi người từ khi sinh ra vốn được hưởng. Nhưng nếu đứng trước sự khắc nghiệt đó (ý muốn áp đặt của người khác vào bản thân ta), bản thân chúng ta cần tự tin vào chính mình, vào những điều mình làm, mình nghĩ. Và nếu cần, bạn cần quyết liệt đấu tranh trước sự áp đặt đó để bảo vệ tự do cá nhân. Đó là sự tôn trọng mà chúng ta dành cho bản thân trước khi muốn người khác tôn trọng mình.

Lấy ví dụ về lời chào hỏi khi gặp gỡ người quen, chúng ta chào chứng tỏ mình đã nhận ra họ, kèm theo lời chào có thể là cái bắt tay, mỉm cười hay theo phong tục Châu Âu, có thể ôm hôn nếu hai bên tình cảm gắn bó, thân mật. Lời chào hỏi liên quan đến những quy ước nhất định, chịu ảnh hưởng của những đặc điểm văn hóa dân tộc, đặc biệt có liên quan đến địa vị xã hội của hai người. Nó được thể hiện như sau: theo tuổi tác người trẻ chào người già trước, theo địa vị xã hội người có địa vị thấp chào trước người có địa vị cao hơn, kết hợp hình thức chào với mức độ thân mật và gắn với đặc điểm văn hóa dân tộc: nắm tay nhau, bá vai, vỗ vai nhau, ôm hôn,… cũng như thời gian gặp gỡ, mới gặp hay lâu ngày rồi, với môi trường gặp gỡ ở ngoài phố, nơi công cộng hay tại gia đình, ở ngoài phố cần kín đáo hơn, ở gia đình thân mật, cởi mở hơn.Mục đích và ý nghĩa của lời chào hỏi chính là chúng ta tự đặt mình trong hệ thống của cách xử thế đã được quy định và được xã hội chấp thuận. Tục ngữ có câu: “Lời chào cao hơn mâm cỗ", vậy mà có những người quen biết nhau, khi ra đường gặp nhau cố tình làm ngơ để khỏi chào hỏi, có những thầy giáo, cô giáo, là những người được Đảng và Nhà nước ta giao trọng trách dạy dỗ học sinh những điều hay, lẽ phải để trở thành người tốt, người có ích cho xã hội, vậy mà ứng xử kém đến nỗi học sinh cúi đầu chào mà thầy giáo dửng dưng xem như không thấy, coi việc chào hỏi là nghĩa vụ của học sinh, còn mình là "bề trên" nên không cần chào lại. Đó là biểu hiện của bất lịch sự, ứng xử không có văn hóa. Phép lịch sự dạy chúng ta tôn trọng người khác, bất kể người đó có tuổi tác, địa vị xã hội, nghề nghiệp, giới tính, tài sản, cuộc sốhg riêng tư của họ như thế nào đi nữa. Đó chính là một nghệ thuật sống tế nhị và ứng xử có văn hoá. Người cấp trên, người tài giỏi tỏ ra khiêm tốn với người chung quanh, với người cấp dưới, chủ động chào hỏi, chuyện trò với họ, chứng tỏ mình đánh giá cao họ. Nói đến đây, tôi lại nhớ đến hai câu thơ của nhà thơ Hữu Thỉnh: "Biển vẫn cậy mình dài rộng thế; Vắng cánh buồm một chút vội cô đơn".