Nước ta đang trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa, đất nước đang ở giai đoạn phát triển, mở rộng giao lưu với các nước Âu - Mĩ nên việc tiếp cận với máy tính với công nghệ thông tin là điều thiết yếu. Công nghệ thông tin không chỉ giúp ích cho ta trong việc giải quyết công việc mà nó còn là công cụ để giúp con người xả stress. Tuy vậy, cái gì cũng có mặt hạn chế nếu như ta không biết khai thác, vận dụng sẽ bị sa đà, nghiện ngập trò chơi điện tử gây ảnh hưởng đến sức khỏe, đạo đức của con người, nó làm kìm hãm sự phát triển của xã hội.
Để nghị luận xã hội về trò chơi điện tử, ta cần biết khái niệm ham chơi trò chơi điện tử là như thế nào? Và nó có tầm ảnh hưởng như thế nào đối với tầng lớp học sinh, sinh viên ngày nay?
Ham chơi trò chơi điện tử là một hiện tượng phổ biến trong giới học sinh hiện giờ, do sức cuốn hút của trò chơi mà các bạn học sinh lơ đãng trong việc học tập và có thể dẫn đến các hành vi vi phạm khác, thậm chí có người còn bị ảo giác vì chơi game quá nhiều gây ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội. Trong một số tờ báo hiện nay như báo An ninh Thủ đô cũng như các tờ báo điện tử có nhắc đến trường hợp một em học sinh nam do chơi các trò chơi điện tử quá nhiều, nhất là các trò chơi điện tử bạo lực, đã giết chết mẹ nuôi của mình chỉ để lấy tiền đi chơi điện tử. Sự việc đó khiến ai cũng phải giật mình với tác hại của trò chơi điện tử. Học sinh nghiện chơi điện tử nên nhân đó mà các hàng Internet mọc lên như nấm và có khi còn trở thành một nghề mà thu nhập tương đối khá. Một số hàng Internet nằm lẩn khuất trong những ngõ sâu để các em học sinh tiện vào chơi game mà phụ huynh không hề hay biết. Vì thế mà các em có thể yên tâm ngồi trong quán Internet. Một số hàng còn sử dụng những thủ thuật tinh vi để bao che cho những “khách hàng ruột”. Các hàng quán Internet cũng theo đó mà thi nhau quảng cáo mỗi khi xuất hiện một trò chơi mới. Nào thì băng rôn, tờ rơi quảng cáo được căng lên, rực rỡ và bắt mắt. Càng ngày, tỷ lệ học sinh chốn học, vượt bức tường nhà trường đi chơi điện tử ngày càng tăng.
Trò chơi điện tử khi không được chơi đúng cách sẽ dẫn đến vô vàn các tác hại. Thông thường các bạn nghiện trò chơi điện tử thường có thành tích học tập giảm sút. Chơi quá nhiều, dán mắt vào màn hình máy vi tính hàng tiếng đồng hồ làm cho mắt đau nhức gây ra cận thị và ức chế thần kinh, thiếu ngủ gây ra đau đầu. Không chỉ vậy, khoa học đã chứng minh sóng từ phát ra từ máy vi tính cũng gây ảnh hưởng đến sự phát triển của não, khiến trẻ em học kém đi và có thể mắc chứng đần độn. Chính vì vậy mà trò chơi điện tử đang đe dọa đến sức khỏe của các “game thủ”. Nghiêm trọng hơn là ảnh hưởng đến kinh tế, chơi điện tử quá nhiều gây lãng phí tiền của bố mẹ các em. Khi thiếu tiền để chơi, các em sinh ra những tệ nạn xã hội như ăn trộm, ăn cắp và từ sai lầm này đến sai lầm khác. Cha mẹ dường như không phải là người nắm quyền quản lý con nữa mà các ông chủ hàng Internet lại có quyền to hơn. Cha mẹ không chú tâm làm việc được mà phải đi trả nợ cho con, đi tìm con ở khắp các hàng quán.
Vậy khi nghị luận xã hội về trò chơi điện tử ta chợt nhận ra lý do mà học sinh ham chơi điện tử quá như vậy? Thứ nhất là do các trò chơi quá hấp dẫn với đồ họa đẹp, bắt mắt, những băng rôn quảng cáo rực rỡ. Không chỉ vậy, các nhà sản xuất thường đánh vào tâm lý trẻ con thích tìm tòi, khám phá những cái mới nên các trò chơi vô cùng phong phú, đa dạng về chủng loại: trò đánh nhau cũng có, những trò chơi như nấu ăn, nuôi thú, làm vườn cũng có, thể thao cũng có. Vì không có sân chơi nên các bạn học sinh đã tìm đến quán Internet và trò chơi điện tử. Sau những giờ học căng thẳng, các em cũng có quyền được giải trí, nhưng hiện nay sân chơi cho học sinh còn quá ít hoặc quá nhỏ không đủ để đáp ứng nhu cầu giải trí của các em. Muốn chơi đá bóng hay chơi bóng rổ, các em phải thuê sân bóng với giá thành không rẻ chút nào. Vậy nên họ sẽ đến với trò chơi điện tử với giá chỉ ba đến bốn nghìn đồng một giờ là một lựa chọn tất yếu. Cũng không thể bỏ qua vai trò, trách nhiệm của các bậc phụ huynh. Phụ huynh ngày ngày vẫn cho tiền con mình mà không quản lý, không theo dõi sát sao xem con tiêu tiền vào mục đích gì, có đúng việc không hoặc để con tiêu tiền phung phí vào những thứ không cần thiết. Các bậc làm cha làm mẹ cũng nên dành một chút ít thời gian cho việc trò chuyện với con để nắm bắt được tâm lý con trẻ và khuyên con những điều đúng đắn.
Tuy vậy, nghị luận xã hội về trò chơi điện tử cũng cho ta thấy những lợi ích nhất định của trò chơi điện tử. Đó là tính chất giải trí của các trò chơi để giải trí sau những giờ học căng thẳng, là nơi để bạn bè giao lưu, trò chuyện với nhau. Nhưng những lợi ích đó thực sự phát huy đúng cách khi người chơi biết điều khiển trò chơi, chứ không để trò chơi điều khiển mình và chơi trong thời gian hợp lý, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân cũng như gia đình và xã hội.