Khi triển khai phần này tác giả không chia thành hai ý ưu điểm (cái mạnh), nhược điểm (cái yếu) tách bạch mà nêu từng ưu điểm và đi liền với nó là nhược điểm. Trong cái mạnh lại có thể chứa đựng cái yếu, nếu xem xét từ một yêu cầu nào đó. Những điểm mạnh và điểm yếu của người Việt Nam được tác giả nhìn nhận từ yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước hiện nay, chứ không phải chỉ nhìn nhận từ góc độ trong quá trình lịch sử. Những điểm mạnh, điểm yếu trong tính cách, thói quen của người Việt: - Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng thiếu kiến thức cơ bản, kém khả năng thực hành. - Cần cù, sáng tạo nhưng thiếu đức tính tỉ mỉ, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ, chưa quen với tốc độ lao động khẩn trương. - Có tinh thần đoàn kết, đùm bọc, nhất là trong công cuộc chiến đấu chống ngoại xâm, nhưng lại thường đố kị nhau ưong làm ăn và ưong cuộc sống thường ngày. - Bản tính thích ứng nhanh, nhưng lại có nhiều hạn chế trong thói quen và nếp nghĩ, kì thị kinh doanh, quen với bao cấp, thói sùng ngoại hoặc bài ngoại đến cực đoan, có thói "khôn vặt", ít giữ chữ "tín"