Câu 1 (Trang 8 sgk ngữ văn 7 tập 1)
Tóm tắt: trước ngày tựu trường của con người mẹ không ngủ được. Khi đứa con đã ngủ say, người mẹ bồi hồi nhớ lại những hoạt động trong ngày của con và nhớ về cả những kỉ niệm của chính bản thân mình trong ngày khai trường đầu tiên. Người mẹ nghĩ về tương lai của đứa con, rồi liên tưởng tới ngày khai giảng ở Nhật- một ngày hội thực sự của toàn xã hội- nơi mà mọi người thể hiện sự quan tâm tới thế hệ tương lai.
Câu 2 (trang 8 sgk ngữ văn 7 tập 1)
Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con khác nhau:
- Con: háo hức thu xếp đồ chơi, tối lên giường mẹ chỉ dỗ một lát là con đã ngủ
- Mẹ: trằn trọc không ngủ được, mẹ hoài niệm về ngày tựu trường của mình và lo lắng cho tương lai của đứa con.
Câu 3 (trang 8 sgk ngữ văn 7 tập 1)
Người mẹ không ngủ được:
- Trằn trọc nghĩ tới ngày khai trường đầu tiên của con
- Bồi hồi nghĩ về những kỉ niệm trong ngày khai trường của bản thân
- Nghĩ về ý nghĩa ngày khai trường đầu tiên đối với mỗi người

Câu 4 (trang 8 sgk ngữ văn 7 tập 1)
- Xét về mặt hình thức thì giống lời người mẹ nhìn đứa con đang ngủ và tâm sự. Nhưng đứa con đang ngủ nên có thể coi đây là lời tự nhủ ( nói với chính mình, ôn lại kỉ niệm)
→ Chứng tỏ tình yêu thương tha thiết của người mẹ dành cho con. Mẹ dỗ dành cho con ngủ và sau đó gánh mọi nỗi muộn phiền, băn khoăn, lo lắng.
- Cách viết này có tác dụng làm nổi bật tâm trạng, khắc họa được tình cảm, tâm tư những điều khó nói trong sâu thẳm khó nói bằng lời nói trực tiếp.
Câu 5 (trang 8 sgk ngữ văn 7 tập 1)
Câu văn quan trọng nhất trong bài: “Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm… chệch cả hàng dặm sau này”
- Câu văn nhấn mạnh tầm quan trọng của nhà trường đối với việc giáo dục. Giáo dục cần tâm huyết, đúng đắn đường hướng để không làm ảnh hưởng tới cả một thế hệ.
Câu 6 (trang 8 ngữ văn 7 tập 1)
Thế giới kì diệu:
- Đó là thế giới của tri thức, kiến thức. Giáo viên chính là người giúp học sinh tiếp cận kho tri thức của nhân loại, tri thức kinh điển, mới mẻ nhất…
- Đó là thế giới của tâm hồn, tình cảm, thế giới của tình thầy trò, tình bạn.
→ Nhà trường nơi nâng đỡ cho em về tri thức, tình cảm, tư tưởng đạo lí, tình bạn, tình thầy trò…

1) tóm tắt
Vào đêm trước ngày đầu tiên đưa con đến trường, người mẹ đã không ngủ. Thay vào đó, người mẹ ngắm nhìn đứa con bé bỏng của mình ngủ say ngon lành, lòng mẹ chợt bồi hồi xúc động và nhớ lại từng hành động của con mình vào ban ngày: nhớ về những tháng ngày thơ ấu cùng những kỉ niệm trong ngày khai giảng đầu tiên của cuộc đời mẹ, đó là một buổi khai giảng sâu sắc còn in đậm mãi trong tâm trí mẹ. Người mẹ lo lắng cho tương lai của đứa con, mẹ liên tưởng đến ngày khai trường của các trường học ở nước Nhật. Đó là buổi khai giảng nhưng mang ý nghĩa như một ngày lễ thực sự của toàn cộng đồng xã hội, nơi mà ai cũng thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến thế hệ tương lai sau này. Đó cũng chính là tình cảm, niềm tin, khát vọng, mong ước và kì vọng của người mẹ đối với tương lai của đứa con chính mình “ đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới diệu kì sẽ mở ra”.

Câu 2: Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau? Điều đó biểu hiện ở những chi tiết nào trong bài?
- Mẹ:
+, Mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
+, Suốt buổi tối không ngủ được, bồn chồn, trằn trọc: “Mẹ lên giường và trằn trọc", “mẹ không lo nhưng vẫn không ngủ được”…
- Con:
+, Vô tư, nhẹ nhàng, háo hức
+, “Giấc ngủ dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái kẹo”.
+, “Gương mặt thanh thoát, đôi môi hé mở và thỉnh thoảng chúm lại như đang mút kẹo”.
=>Thể hiện được sự đối lập trong tâm trạng của mẹ và con. Mẹ thao thức, hồi hộp, lo âu, suy nghĩ triền miên còn đứa con vô lo, vô nghĩ và háo hức chờ đợi ngày khai trường.
Câu 3: Theo em, tại sao người mẹ lại không ngủ được? Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường đã để lại dấu ấn thật sâu đậm trong tâm hồn người mẹ?
* Nguyên nhân người mẹ không ngủ được:
- Mẹ vô cùng yêu thương con, mẹ cũng lo lắng, hồi hộp, xúc động vì đây là buổi lễ khai trường vào lớp Một của con.
- Mẹ nhớ lại cảm xúc, sự rạo rực của ngày khai trường khi được bà ngoại “dắt tay đi trên con đường làng dài và hẹp”.
* Chi tiết chứng tỏ ngày khai trường đã để lại dấu ấn thật sâu đậm trong tâm hồn người mẹ: “Hằng năm cứ vào cuối thu… Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp”.
Câu 4: Có phải người mẹ đang trực tiếp nói với con không? Theo em, người mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết này có tác dụng gì?
- Người mẹ không trực tiếp nói với con mà chỉ đang thầm thì tâm sự với chính mình.
- Cách viết này làm cho việc thể hiện nội tâm nhân vật chân thực hơn.
Câu 5: Câu văn nào trong bài nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ?
“Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau, và sai lầm một li có thể đưa thế hệ ấy đi chệch cả hàng dặm sau này”.
Câu 6: Người mẹ nói: “… bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”. Đã bảy năm bước qua cánh cổng trường, bây giờ em hiểu thế giới kì diệu đó là gì?
- Thế giới của kiến thức, của chân trời khoa học, bài học cuộc sống.
- Thế giới của tình thầy trò và của những ước mơ.