Người xưa thường “uống rượu ngâm thơ chờ hoa quỳnh nở” đó là thú vui của những bậc hiền nhân quân tử, sống thanh bạch. Nhưng đối với Bác, rượu đâu có mà dùng, hoa quỳnh đâu có mà ngắm, chỉ cọ ánh trăng lửng lơ trên vòm trời cao, rải những tia nắng mờ ảo xuống chốn lao tù buồn tẻ âm u. Cảnh làm Bác quên đi những gì mệt nhọc, cảnh tìm đến Bác, xum vầy bên Bác. Ánh trăng và Bác hòa vào nhau gắn bó thiết tha, như người bạn tri kỉ, gần gũi. Và đây nữa, một bài thơ thiên nhiên thật hay của Bác.
Mặc dù bị trói chân tay
Chim ca rộn núi, hương bay ngát rừng
Vui say ai cấm ta đừng
Đường xa âu cũng bớt chừng quanh hiu.
(Trên đường đi)
Niềm lạc quan là nét nổi bật trong thơ Bác. Dù chân tay bị trói, bị xiềng, nhưng Người vẫn hòa mình vào thiên nhiên. Đâu đó có tiếng chim ca rộn núi, đâu đó có hương thơm ngào ngạt của hoa rừng. Tất cả đều vui với Bác, tất cả đều quyện trong tâm hồn Bác, xa mà gần, tuy hai mà một.
Bác yêu thiên nhiên, mặc cho giam cầm về thể xác, mặc cho gian khổ của tù lao, có ai có thể tách thiên nhiên ra được, có ai có thể ngăn cản được tâm hồn Bác gắn bó với thiên nhiên?
Rõ ràng thiên nhiên bao giờ cũng đẹp, bức tranh thiên nhiên bao giờ cũng gắn bó với tâm hồn người thi sĩ. Thiên nhiên như một tinh hoa để con người hưởng thụ, và gửi gấm tình cảm của mình vào nó. Tự ngàn xưa đến nay, thiên nhiên đã và vẫn bước vào thơ ca, và thơ ca vẫn ca ngợi thiên nhiên như người bạn muôn đời của mình. Cảnh có đẹp thì vần thơ mới sáng, cảnh có tình thì vần thơ mới thực, mới lung linh. Thiên nhiên thực sự đã chắp cánh cho cảnh và cho tình bay bổng trong những trang thơ hay của muôn đời.
 
______________________________________________________________________________
  (Khi con tu hú)
Không phải ở trên lầu để ngắm cánh đồng, vườn cây, sân bắp và đôi con diều sáo nhởn nhơ trên trời cao, mà nhà thơ đang nằm trong tù hình dung, tưởng tượng ra. Nhà tù chỉ giam cầm được thể xác chứ không ngăn cản dược tâm hồn nhà thơ. Cảnh tù thật ngột ngạt, tâm hồn thi sĩ vẫn vượt ra ngoài, trong cảnh mùa hè, bồng bềnh, lửng lơ.
Thiên nhiên đẹp là thế, sông động là thế, cảnh có tình cảnh mới thực, mới gần gũi với con người. Bác Hồ -người chiến sĩ cách mạng tuy ở trong tù nhưng lòng mình vẫn hướng về quê hương đất nước, vẫn tha thiết với cảnh thiên nhiên đẹp đẽ bên ngoài:
Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.