Có nhiều cách để phân chia giai đoạn của xã hội nguyên thuỷ, tuy nhiên, cách được sử dụng chính thức và phổ biến nhất là chia xã hội nguyên thuỷ thành 2 giai đoạn:

• Giai đoạn thứ nhất: Giai đoạn người tối cổ. Theo đó, cách đây hàng chục triệu năm, trên Trái Đất xuất hiện loài vượn cổ sinh sống trong những khu rừng rậm. Họ chia thành bầy đàn gồm 5-7 gia đình, có sự phân công lao động giữa nam và nữ.Trong quá trình tìm kiếm thức ăn, loài vượn này dần đã biết đi bằng hai chi sau, dùng hai chi trước để cầm nắm và biết sử dụng những hòn đá, cành cây làm công cụ. Đó là người tối cổ hay còn gọi là người vượn. Họ sống theo bầy khoảng vài chục người. Ban ngày, họ hái lượm hoa quả và săn bắt thú để ăn; ban dêm họ ngủ trong các hang động, dưới mái đá hoặc trong những túp lều làm bằng cành cây, lợp lá hoặc cỏ khô. Họ biết ghè đẽo đá, làm công cụ; biết dùng lửa để sưởi ấm, nướng thức ăn và xua đuổi thú dữ. Cuộc sống bấp bênh, "ăn lông ở lỗ" như thế kéo dài hàng triệu năm.
• Giai đoạn thứ hai: Gia đoạn người tinh khôn. Trải qua hàng triệu năm, người tối cổ dần dần phát triển thành người tinh khôn. Những bộ xương của người tinh khô có niên đại sớm nhất vào khoảng 4 vạn năm trước đây, đã tìm được ở hầu khắp các châu lục. Người tinh khôn có đặc điểm là không sống theo bầy, mà sống theo từng nhóm nhỏ gồm vài chục gia đình, có họ hàng gần gũi với nhau. Những người cùng thị tộc đều làm chung, ăn chung và giúp đỡ lẫn nhau trong mọi công việc. Trong quá trình sinh sống, người tinh khôn đã biết trồng rau, trồng lúa, biết chăn nuôi gia súc, làm đồ gốm, dệt vải từ sợ vỏ cây, biết làm đồ trang sức như vòng tay, vòng cổ. Con người không chỉ kiếm được nhiều thức ăn hơn mà còn sống tốt và vui vẻ hơn.