Các phương pháp nhân giống tiên tiến mới chỉ được áp dụng đối với một số loại cây ăn quả, giá thành cây giống cao
Hệ thống nhân giống cây ăn quả trong khu vực tư nhân phát triển mạnh nhưng theo hướng tự phát, khó quản lý về chất lượng cây giống:
+ Thiếu vườn cây mẹ lấy vật liệu nhân giống
+ Sử dụng gốc ghép, hạt làm gốc ghép tuỳ tiện
+ Hệ thống giá thể nhân giống không theo qui định, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây và tỷ lệ sống
+ Tiêu chuẩn cây giống xuất vườn không được kiểm soát
1.1 Nhân giống bằng gieo hạt (na, đu đủ, cây gốc ghép)
ưu điểm:
Dễ làm, có thể áp dụng ở nhiều nơi
Hệ số nhân giống cao
Cây có bộ rễ khoẻ, tuổi thọ cao
Nhược điểm:
Cây lâu ra quả
Dễ biến dị
Thân tán lớn, khó chăm sóc và thu hoạch
Kỹ thuật nhân giống
Chuẩn bị đất gieo hạt:
Đất gieo hạt được sử lý trừ nấm bệnh bằng biện pháp canh tác hoặc thuốc hoá học
Đất được bón phân hữu cơ: 3-5kg/m2
Luống đất có kích thước rộng: 80-100cm, cao 15-20cm. Đã được làm đất kỹ: nhỏ, tơi, sạch cỏ dại
Đất có thể được đóng vào bầu nilon với thành phần: đất bột + 5% phân hữu cơ hoai mục + 0,5% phân lân.
Bầu được xếp sát nhau thành luống rộng 80-100cm
Chuẩn bị hạt giống
Hạt giống được thu từ các cây mẹ khoẻ mạnh, đã chín sinh lý
Hạt giống phải được sử lý:
+ Sử lý diệt khuẩn bằng nước nóng 540C hoặc thuốc trừ nấm bệnh
+ Sử lý kích thích nẩy mầm: bằng nhiệt độ, bằng cơ giới
- Tuỳ loại hạt có thể gieo ngay (hạt CAQ nhiệt đới) hoặc phải bảo quản thông qua giai đoạn xuân hoá (hạt CAQ ôn đới)
Gieo hạt và chăm sóc cây con
Hạt giống sau khi sử lý có thể ủ cho nẩy mầm, nứt nanh ròi gieo hạt:
+ Trên luống đất: gieo dày để ra ngôi (200- 250 hạt/m2) hoặc gieo theo khoảng cách cây trên luống: 10-20cm/cây
+ Gieo trực tiếp vào bầu nilon
Lấp đất trên hạt, tủ mặt luống, tười nước đủ ẩm
Phòng trừ sâu: ăn lá, vẽ bùa...
Phòng trừ bệnh: lở cổ rễ...
Tỉa cành, nhánh cây con
Tiêu chuẩn cây xuất vườn
Cây gieo hạt trồng thẳng
+ Cây khoẻ mạnh, không sâu bệnh, có 6-8 lá thật, ở giai đoạn ngừng sinh trưởng
Cây làm gốc ghép
Cây sinh trưởng khoẻ, không sâu bệnh. Có đường kính gốc: 0,5-1,0cm
Dóc vỏ, gốc nhẵn nhụi, không có cành nhánh